Chiều 19-8, GS, TS Nguyễn Thanh Long - quyền Bộ trưởng Y tế khi chủ trì buổi giao ban trực tuyến về công tác phòng, chống dịch với lãnh đạo Sở Y tế các địa phương trong cả nước.
Chủ động nâng cao năng lực xét nghiệm
Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, bằng những giải pháp quyết liệt, đến nay ổ dịch Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đà Nẵng, chúng ta đang từng bước kiểm soát. Số ca mắc giảm dần trong những ngày gần đây.
Về tình hình dịch tại tỉnh Hải Dương, Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long thông tin, Bộ Y tế xác định khả năng nguồn bệnh xâm nhập vào quán ăn “Thế giới bò tươi” - nơi có ca bệnh 867- từ khoảng ngày 25 - 27-7. Từ địa điểm này dịch lây lan ra cộng đồng. Hiện đã ghi nhận tổng số 11 trường hợp mắc Covid-19. Trong những ngày tới có thể có thêm ca nhiễm mới. Bộ Y tế cũng đã cử các đoàn xuống hỗ trợ, phối hợp cùng Hải Dương khẩn trương truy vết thật nhanh, xét nghiệm thật nhanh để khoanh vùng dập dịch…
Tại buổi giao ban, quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long yêu cầu các địa phương phải cố gắng bằng mọi cách để nâng cao công suất xét nghiệm bằng PCR.
Về đề xuất của lãnh đạo Sở Y tế Hải Dương liên quan đến việc Bộ Y tế tăng cường thêm chuyên gia nữa cho tỉnh trong công tác chống dịch bởi, quyền Bộ trưởng cho biết ngay trong ngày mai, Bộ Y tế sẽ tăng cường thêm chuyên gia đầu ngành về truy vết, giám sát dịch cho Hải Dương.
Trước đề xuất của tỉnh Kiên Giang về việc cần có sự hỗ trợ của Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh về năng lực xét nghiệm nếu có dịch bệnh xảy ra nhiều, quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho hay, nếu như trên địa bàn của một địa phương xảy ra dịch, Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh có thể sẵn sàng hỗ trợ. Tuy nhiên, nếu như các địa phương của khu vực miền tây đều đồng loạt xảy ra dịch bệnh thì lực lượng của Viện Pasteur sẽ phải chia sẻ.
Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng đề nghị các địa phương chủ động trong mua sắm trang thiết bị, sinh phẩm y tế và thực hiện sàng lọc những trường hợp theo đúng quy định để được BHYT thanh toán. Tuy nhiên, việc sàng lọc trong cộng đồng sẽ không được thanh toán.
Đồng thời, các địa phương phải nâng cao năng lực xét nghiệm, chuẩn bị tâm thế có dịch, tránh tâm thế trông chờ, thụ động. Phải chủ động trong các tình huống ca bệnh tăng để huy động năng lực xét nghiệm.
Về vấn đề trang thiết bị phòng hộ cho chống dịch, các địa phương phải chuẩn bị giường câp cứu, nhân lực. Trong trường hợp nếu khoa chạy thận nhân tạo có bệnh nhân thì phải ngay lập tức tách ngay những người đang chạy thận ra khỏi khu vực khác. Tuyệt đối không được chủ quan.
Về công tác phòng, chống dịch của Quảng Trị, quyền Bộ trưởng lưu ý, tỉnh này cần giám sát chặt trường hợp bệnh nhân nghi ngờ, bệnh nhân ở khoa hô hấp, hồi sức, cấp cứu, thận nhân tạo để tránh xảy ra những tình huống đáng tiếc...
Rà soát lại tất cả các kịch bản ứng phó phòng chống dịch trên nhiều cấp độ
Hiện nay, tình hình dịch bệnh lây lan nhiều, diễn biến phức tạp với việc ghi nhận các chùm ca bệnh tại cộng đồng, từng gia đình có thể trở thành ổ dịch. Lần trước chúng ta chỉ có khoảng 40 ổ dịch thì lần này, dịch đã lan khoảng 150 ổ.
Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh, chúng ta có nhiều bài học trong phòng chống dịch Covid-19, trong đó trước hết là sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Đảng, Nhà nước, sự tham gia của các bộ, ban, ngành, đoàn thể và chung tay của cộng đồng.
Bài học tiếp theo của đợt chống dịch lần này là chúng ta phải phản ứng mạnh mẽ, quyết liệt, hành động khẩn trương, thần tốc trong chống dịch. Tiếp theo là truy tìm, cách ly thật nhanh để đưa mầm bệnh ra khỏi cư dân, cộng đồng để cách ly thật nhanh mầm bệnh. Nếu chúng ta lơ là trong cách ly trường hợp F1 thì sẽ gặp khó khăn.
Các cơ sở y tế phải có kế hoạch ứng phó chủ động và nhịp nhàng để tránh trường hợp nếu chúng ta phong toả một loạt các bệnh viện thì sẽ khó khăn trong khám, chữa bệnh cho bệnh nhân cần cấp cứu.
Đồng thời, Quyền Bộ trưởng yêu cầu các cơ sở y tế phải rà soát lại các kịch bản để chuẩn bị cho tình huống xấu nhất là bị phong toả, nhiều bệnh nhân và nhiều cán bộ y tế dương tính để nâng cao ứng phó và cảnh giác thật nhanh nếu không sẽ bị luống cuống. Chúng ta chậm mấy ngày thì chu kỳ dịch đã nhân lên gấp đôi vì thế phải rà soát ngay.
Bài học tiếp theo theo, quyền Bộ trưởng nhấn mạnh, ở đợt chống dịch lần này là phải dựa vào các tổ chống dịch trong cộng đồng, đó là các tổ giám sát các trường hợp có yếu tố dịch tễ tại cộng đồng. Hải Phòng, Quảng Nam và nhiều địa phương khác đã làm tốt việc này...
Bộ Y tế yêu cầu các địa phương rà soát lại tất cả các kịch bản ứng phó phòng chống dịch trên nhiều cấp độ, từ cách ly, khoanh vùng, dập dịch, điều trị, xét nghiệm..., trong đó có vấn đề tập huấn cho cán bộ y tế về truy vết, lấy mẫu... và cả vấn đề bệnh viện dã chiến trong trường hợp cần thiết.
Nhấn mạnh công tác giám sát rất quan trọng, lãnh đạo Bộ Y tế đã yêu cầu các nhà thuốc phải giám sát chặt các trường hợp mua thuốc nghi ngờ như ốm, ho, sốt,... nếu không báo cho cơ sở y tế thì yêu cầu xử lý nghiêm. Đối với các bệnh viện, nếu để tình trạng bệnh nhân nghi ngờ “lọt” thì cũng sẽ bị xử lý nghiêm.
Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh, từ bài học của Đà Nẵng, Quảng Nam và Hải Dương, vấn đề đặt ra là các địa phương cần phải làm gì khi dịch bệnh xảy ra. Thực tế cho thấy nhiều địa phương vẫn còn lúng túng trong cách xử lý. Đó là lý do vì sao Bộ Y tế phải thường xuyên điều chuyên gia trung ương đến hỗ trợ các địa phương.
Do đó, các địa phương phải chuẩn bị cho tâm thế dịch sẽ kéo dài, nếu như không có vaccine cuộc chiến chống dịch sẽ rất khó khăn.
Liên quan đến vấn đề vaccine ngừa Covid-19, GS, TS Nguyễn Thanh Long thông tin, dù chúng ta đang nỗ lực tiếp cận vaccine nhưng không thể sớm được. "Nếu sớm nhất cũng phải 6 tháng cuối năm 2021 mới có vaccine. Từ nay đến lúc đó, chúng ta phải sẵn sàng “chiến đấu” với giặc", GS, TS Nguyễn Thanh Long nói.
