Những ý kiến từ Đại hội

Nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng, tăng cường kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực

(Trích tham luận của đồng chí  Mai Trực, 
Ủy viên T.Ư Đảng khóa XII, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra T.Ư khóa XII)

Qua thực tiễn của nhiệm kỳ Ðại hội XII, công tác kiểm tra, giám sát đã góp phần quan trọng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Ðảng, đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm:

Nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng, tăng cường kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực

Thứ nhất: Các cấp ủy, tổ chức đảng, nhất là người đứng đầu cấp ủy phải thật sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát ở địa phương, đơn vị một cách chủ động, thường xuyên, liên tục. Thực tiễn cho thấy, ở đâu và khi nào, người đứng đầu cấp ủy quan tâm, coi trọng và trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, thì ở đó, vai trò trách nhiệm của Ủy ban Kiểm tra (UBKT) được phát huy, hoạt động kiểm tra, giám sát được đẩy mạnh; nội bộ đoàn kết thống nhất; kỷ luật, kỷ cương được giữ vững, cán bộ, đảng viên ít vi phạm; thực hiện nhiệm vụ chính trị đạt kết quả tốt; tổ chức đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Thứ hai: Việc xác định phương hướng nhiệm vụ công tác kiểm tra, giám sát phải thiết thực, toàn diện, đồng bộ, bám sát yêu cầu nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Ðảng của địa phương, đơn vị trong từng thời kỳ và gắn với giải quyết các vấn đề cán bộ, đảng viên và nhân dân đang quan tâm.

Thứ ba: Thực hiện đồng bộ giữa kiểm tra và giám sát theo phương châm: "giám sát phải mở rộng", "kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm", trong đó, coi trọng giám sát để nhắc nhở, cảnh báo, chủ động phòng ngừa. Trong kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm phải chủ động, kịp thời, chọn đúng thời điểm và đúng đối tượng, nội dung kiểm tra, tập trung vào những địa bàn, lĩnh vực dễ xảy ra vi phạm để kết luận rõ ràng, chính xác, khách quan, chứng cứ đến đâu kết luận xử lý đến đó. Việc xử lý kỷ luật phải nghiêm minh, song, cần phải trên tinh thần nhân văn, "trị bệnh cứu người", vi phạm của đảng viên nhất là vi phạm có liên quan đến tham nhũng cần phải được phát hiện trước hết trong nội bộ tổ chức đảng để sớm ngăn chặn ngay từ khi mới manh nha. Tránh không để vi phạm nhỏ trở thành vi phạm lớn, vi phạm ít nghiêm trọng trở thành vi phạm nghiêm trọng.

Thứ tư: Phải chú trọng chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra có trình độ chuyên môn nghiệp vụ giỏi, có bản lĩnh đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Tăng cường sự chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ của UBKT cấp trên đối với UBKT cấp dưới, đặc biệt là trong các vụ việc nghiêm trọng, phức tạp, lĩnh vực nhạy cảm, quan trọng và xử lý vi phạm về tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, "lợi ích nhóm", suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Khi cần thiết, UBKT cấp trên tiến hành kiểm tra "cách cấp" hoặc trực tiếp chỉ đạo giải quyết một số vấn đề cụ thể, khó khăn, trở ngại, phức tạp, vấn đề mới phát sinh.

Thứ năm: Phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các cơ quan chức năng của Ðảng, Nhà nước, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội để kiểm tra, giám sát, phát hiện, xử lý và công khai kết quả xử lý tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên có vi phạm. Kết quả thanh tra, kiểm toán, điều tra từng bước được xác định là cơ sở, căn cứ quan trọng cho việc kiểm tra, giám sát, xử lý kỷ luật của Ðảng.

Ðể góp phần tích cực hơn nữa vào việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Ðảng, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Ðảng mà Nghị quyết Ðại hội lần thứ XIII của Ðảng đã đề ra, công tác kiểm tra giám sát nhiệm kỳ tới cần nhận thức đúng, đầy đủ hơn và tập trung thực hiện đồng bộ một số nhiệm vụ chủ yếu sau đây:

Một là, tiếp tục khẳng định kiểm tra, giám sát là những chức năng, phương thức lãnh đạo của Ðảng, một bộ phận quan trọng trong toàn bộ công tác xây dựng Ðảng, là nhiệm vụ của toàn Ðảng, trước hết là của cấp ủy và trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của các cấp ủy, UBKT các cấp.

Hai là, cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp cần nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu lực, hiệu quả và tạo bước tiến mới trong công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng. Cấp ủy các cấp phải thường xuyên tự kiểm tra, nhất là đối với cấp ủy viên và cán bộ diện cấp ủy cấp mình quản lý, kịp thời chỉ ra những ưu điểm để phát huy, phát hiện những hạn chế, khuyết điểm để chủ động khắc phục, chấn chỉnh; tăng cường giám sát chuyên đề, trong đó mở rộng giám sát trên tất cả các địa bàn, lĩnh vực, tập trung vào những nơi nội bộ có biểu hiện mất đoàn kết, có vấn đề phức tạp mới nảy sinh, dư luận xã hội quan tâm để chủ động nhắc nhở, cảnh báo, phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm từ sớm.

Ba là, UBKT các cấp phải thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và phạm vi trách nhiệm theo Ðiều lệ Ðảng và các quy định của Ðảng; chủ động, tích cực tham mưu, giúp cấp ủy về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. UBKT cấp trên tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT cấp dưới trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát. Thực hiện tốt quy chế phối hợp giữa UBKT với các đảng ủy, ban cán sự đảng, đảng đoàn liên quan; phối hợp chặt chẽ giữa công tác kiểm tra, giám sát của Ðảng với công tác thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử.

Bốn là, nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật. Nâng cao khả năng dự báo về tình hình vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên, nhất là những vi phạm mới do tác động của hội nhập kinh tế quốc tế, sự phát triển nhanh chóng của khoa học - công nghệ mới... Chú trọng nghiên cứu các chủ trương, biện pháp, cơ chế, chính sách để phát hiện sớm, chủ động phòng ngừa, ngăn chặn xảy ra vi phạm.

Năm là, kiện toàn UBKT, tổ chức bộ máy cơ quan UBKT các cấp phù hợp, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức ngành Kiểm tra Ðảng đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, tương xứng, ngang tầm thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng.