ND - Nhạc sĩ Lê Ðăng Khoa, hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam, sinh ra ở vùng quê nghèo xã Hoằng Phụ, huyện Hoằng Hóa (Thanh Hóa). Tuổi trẻ của ông là những năm tháng lăn lộn trên các chiến trường Tây Nguyên và vùng Ðông Nam Bộ, trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Từ ngày hòa bình lập lại, tuy công tác trong lĩnh vực kinh tế, tài chính, nhưng với tình yêu thơ ca, âm nhạc, ông đã chịu khó tự học, tìm đọc các tài liệu và kinh nghiệm sáng tác của bạn bè là các nhạc sĩ đi trước đã thành danh như: Huy Thục, Tân Huyền, Doãn Nho, Nguyễn Cường và một số nhạc sĩ cùng quê. Qua gần 20 năm sáng tác, nhạc sĩ Lê Ðăng Khoa đã có một hành trang gồm những sáng tác âm nhạc dày dặn với nhiều an-bum ca khúc riêng. Sáng tác của ông phần nhiều hướng về những đề tài ca ngợi tình yêu quê hương, đất nước, tình yêu đôi lứa và phản ánh những trăn trở nội tâm về cuộc sống và xã hội hôm nay, cho thấy một "cái tôi" đầy cá tính mà nhân hậu, ấm áp, bao dung. Triết lý về cuộc sống đời thường trong nhiều ca khúc được thể hiện một cách bình dị nhưng khá sâu sắc, phản ánh tình cảm con người, tình yêu đôi lứa với những ca từ dí dỏm, sâu lắng, nặng tính tự sự.
Trong hơn 200 ca khúc của Lê Ðăng Khoa, có một số lượng khá lớn là các sáng tác về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ðây là tấm lòng và những tình cảm của người nhạc sĩ hướng về vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc. Riêng về mảng đề tài này, ông đã có khoảng vài chục ca khúc. Giai điệu trong các ca khúc vừa mang âm hưởng của dòng nhạc thính phòng, vừa đậm chất dân ca trữ tình, nhưng vẫn có cả các tiết tấu mạnh mẽ, sôi động, trẻ trung của nhạc trẻ. Gây được ấn tượng với công chúng xứ Thanh trong nhiều năm qua là ca khúc "Bác Hồ trên đỉnh Trường Lệ", từ sự kiện Bác Hồ về thăm Thanh Hóa năm 1960. Bài hát đã khai thác chất liệu khỏe khoắn của điệu hò sông Mã quê hương và hò kéo lưới của người dân miền biển. Ca từ bay bổng trong giai điệu như tái hiện về một huyền thoại xưa bên hình bóng hiền từ của người cha già dân tộc, thanh thản đắm mình trong thiên nhiên biển trời. Một trong những ca khúc thành công khác về Bác Hồ tràn đầy cảm xúc, ngợi ca tấm gương đạo đức cách mạng của người là bài "Bên ta như có Bác" với những giai điệu sôi nổi, tự hào, tái hiện những hình ảnh Bác Hồ với những người nông dân bên ruộng lúa, gần gũi mà thân quen: Ði khắp năm châu hiếm có ai như Bác/Cuộc đời giản dị, tình người bao la/Như có Bác bên ta đang cùng nhau lội đồng, thăm những công trình nhà máy vút cao/Như có Bác bên ta trên giảng đường học tập/Chắp cánh cho ta bay xa, bay xa.
Nhạc sĩ Lê Ðăng Khoa cho biết, tấm hình tư liệu Bác Hồ cởi trần kéo lưới với các ngư dân trên bãi biển trong ánh bình minh đang lên là cảm hứng giúp ông sáng tác thành công nhiều ca khúc về Người. Và hình ảnh đó cứ ẩn hiện trong những giai điệu, ca từ: Hình Bác đẹp mãi trong muôn người dân/Khi Bác về thăm, Bác lội khắp đồng/Tát nước gàu sòng, kéo lưới Biển Ðông/Giống như người dân chân lấm tay bùn (bài "Nhớ hình ảnh Bác Hồ với nông dân"). Mỗi lần về Hà Nội, có dịp, nhạc sĩ lại tới thăm căn nhà sàn nhỏ bé trong Khu di tích Phủ Chủ tịch để được làm sống lại những ký ức như còn thấy đâu đây hình bóng Người: Ngôi nhà sàn bé nhỏ, nơi Bác ở đạm bạc/Cỏ non vờn chân Bác/Gió hát chiều xốn xang/Người ra đi, căn phòng vẫn lộng gió/Ấm áp tình người như Bác vẫn đâu đây (bài "Nơi Bác ở").
Các ca khúc về Bác Hồ của nhạc sĩ Lê Ðăng Khoa từng nhận được nhiều giải cao trong các liên hoan, hội diễn. Gần đây nhất, ca khúc "Bác Hồ trên đỉnh Trường Lệ" đã nhận được giải ba cuộc thi sáng tác ca khúc về Bác Hồ tại TP Hồ Chí Minh. Nhạc sĩ còn có một số bài hát khác được trao giải trong chương trình Bài hát Việt và giới thiệu trên các đài truyền hình, đài phát thanh của Trung ương và địa phương. Có thể nói, với tấm lòng biết ơn và kính yêu Chủ tịch Hồ Chí Minh, Lê Ðăng Khoa là một trong những nhạc sĩ đã có những sáng tác thành công về đề tài lãnh tụ.
QUỐC BẢO
