Theo ông Ngô Tấn Cư, Tổng giám đốc EVNCPC, các tỉnh miền trung và Tây Nguyên đang bước vào thời kỳ cao điểm nắng nóng, dịch Covid-19 xảy ra trên diện rộng, một số địa phương thực hiện giãn cách xã hội và hạn chế người dân ra khỏi nhà nếu không có công việc cần thiết, các cơ quan, trường học thay đổi hình thức làm việc và học tập sang trực tuyến… làm cho nhu cầu sử dụng điện ở nhóm khách hàng hộ gia đình tăng cao, dẫn đến hóa đơn tiền điện hộ gia đình tăng là không thể tránh khỏi.
Có hộ gia đình cho rằng mình dùng các thiết bị điện ít hơn hoặc chỉ bằng các tháng trước nhưng tiền điện vẫn tăng cao. Tuy nhiên, việc xác định sản lượng điện tiêu thụ của hộ gia đình không chỉ phụ thuộc vào việc thời gian sử dụng mà còn phụ thuộc vào cách thức, thói quen, tần suất sử dụng các thiết bị điện.
Ngoài ra, các yếu tố khách quan như nhiệt độ ngoài trời, trong nhà, số người sử dụng thiết bị điện… hoặc một số nguyên nhân khác như chạm chập, rò rỉ điện sau công tơ… cũng góp phần ảnh hưởng đến sản lượng điện tiêu thụ.
Về ý kiến cho rằng việc ghi chỉ số điện chưa chính xác là nguyên nhân chính khiến tiền điện tăng cao. Ông Trần Dũng, Giám đốc Trung tâm sản xuất thiết bị đo điện tử Điện lực Miền Trung cho rằng: Công tơ là phương tiện dùng đo đếm sản lượng điện mua bán giữa ngành Điện và khách hàng.
Ngay từ khi sản xuất, công tơ được cơ quan Nhà nước về đo lường chất lượng kiểm tra, giám định, và sau đó kiểm tra theo định kỳ. Công tơ không bảo đảm độ chính xác sẽ không được dán tem, kẹp chì và lắp đặt. Trong mọi trường hợp, nếu khách hàng nghi ngờ độ chính xác đều có quyền đề nghị các đơn vị chức năng của nhà nước kiểm định độc lập để chứng minh sai số. Theo quy định hiện hành, nếu công tơ chạy đúng thì khách hàng chịu chi phí kiểm định, nếu sai số quá mức cho phép thì ngành Điện chịu chi phí và phải hoàn trả số tiền chênh lệch kể từ khi lắp công tơ cho khách hàng.
Theo ông Nguyễn Thành, Phó Tổng Giám đốc EVNCPC, mỗi công ty điện lực đều luôn chú trọng công tác ghi chỉ số công tơ khách hàng bảo đảm tính chính xác, vì đó là trách nhiệm của người bán với người mua, vì thế trường hợp ghi nhầm chỉ số trên công tơ điện là rất khó xảy ra.
Cho đến nay, EVNCPC đã đầu tư, lắp đặt 3,9 triệu công tơ điện tử trong tổng số hơn 4,4 triệu khách hàng ở các tỉnh miền trung - Tây Nguyên. Nhờ kết nối hệ thống đo đếm điện với thiết bị cầm tay thông minh, khách hàng có thể vào mạng để tự kiểm tra mức tiêu thụ điện của gia đình tại bất cứ thời điểm nào. Nếu có những bất thường thì cả ngành điện và khách hàng đều có thể kịp thời hợp tác, hỗ trợ nhau để tìm ra nguyên nhân.
Việc ghi chỉ số điện luôn có sự giám sát, kiểm tra từ cả hai phía, khách hàng và các Công ty Điện lực thuộc EVNCPC và có thể khẳng định, mỗi năm chỉ xảy một đến hai trường hợp trên tổng số hơn 4,4 triệu khách hàng là một tỷ lệ cực kỳ nhỏ.
Để tránh những sai sót có thể xảy ra trong quá trình kiểm soát chỉ số công tơ khách hàng, EVNCPC đã chú trọng triển khai đồng bộ nhiều biện pháp để giám sát và kiểm soát việc ghi chỉ số công tơ khách hàng. Các công ty điện lực đều bố trí lực lượng tiếp nhận và giải quyết triệt để các kiến nghị của khách hàng liên quan đến chỉ số công tơ, sản lượng điện, hóa đơn tiền điện… đồng thời phân công người trực tăng cường kể cả ngày thứ 7 và chủ nhật để kịp thời tiếp nhận và giải quyết kiến nghị của khách hàng.
Định kỳ hằng ngày rà soát sản lượng điện sử dụng của khách hàng trên chương trình kiểm soát sản lượng điện bất thường, trao đổi và thông tin với khách hàng về tình hình sử dụng điện hoặc trực tiếp hỗ trợ khách hàng tìm nguyên nhân và hướng dẫn giải pháp khắc phục trước kỳ ghi chỉ số (GCS) và phát hành hóa đơn.
Cập nhật hằng ngày số liệu phúc tra GCS các khách hàng có sản lượng tăng/giảm đột biến từ 1,3 lần so tháng trước liền kề, các trường hợp sai sót trong công tác GCS, các trường hợp có sản lượng điện sử dụng bất thường đã được trao đổi với khách hàng, kiểm tra xử lý.
Phân định trách nhiệm cụ thể đến từng bộ phận, cá nhân, cán bộ quản lý theo dõi công tác GCS và lập hóa đơn. Xử lý nghiêm các cá nhân liên quan trong việc ghi sai chỉ số công tơ, lập hóa đơn sai do các nguyên nhân chủ quan mà không phát hiện được, dẫn đến vẫn xác nhận số liệu và lập hóa đơn tiền điện cho khách hàng.
Để đảm bảo cung cấp điện an toàn, ổn định và hạn chế ảnh hưởng khi thời tiết nắng nóng đột biến, kéo dài, từ đầu năm, EVNCPC đã có phương thức san tải hợp lý ở các khu vực phụ tải tăng cao đột biến; tăng cường theo dõi hệ thống rơ le bảo vệ, phiếu chỉnh định rơ le, bảo đảm tác động chọn lọc trong các tình huống khi trào lưu công suất thay đổi thường xuyên do ảnh hưởng điện mặt trời mái nhà; tập trung bảo đảm công tác vận hành an toàn, ổn định; không để xảy ra sự cố lưới điện 110 kV; hạn chế sự cố lưới trung thế để đảm bảo cấp điện liên tục cho khách hàng.
EVNCPC cũng triệt để sử dụng công nghệ sửa chữa nóng (hotline) không cắt điện để vệ sinh, sửa chữa, bảo dưỡng, thi công công trình lưới điện. Các đơn vị bố trí tăng cường lực lượng ứng trực, sẵn sàng phương tiện, vật tư, thiết bị dự phòng để kịp thời xử lý sự cố, giảm thiểu thời gian mất điện khách hàng.
Các đơn vị điện lực cũng luôn ưu tiên cung cấp điện liên tục, an toàn cho các trạm bơm phục vụ chống hạn, phòng mặn góp phần đảm bảo sản xuất và ổn định đời sống nhân dân trên địa bàn. Đối với những công trình điện quan trọng, đầu tư xây dựng phục vụ cho sự phát triển kinh tế-xã hội đang triển khai tại các địa phương, khi có công tác cần cắt điện thi công, các đơn vị đều xây phương án, bố trí thời gian phù hợp và đảm bảo khôi phục cấp điện cho khách hàng theo đúng thời gian đã thông báo, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng trả lưới trễ, gây bức xúc cho khách hàng.
Ngoài ra, từ nhiều năm qua, EVNCPC cũng đã đưa ra nhiều khuyến nghị cách sử dụng thiết bị điện đúng cách, nhằm tăng tuổi thọ thiết bị cũng như tiết kiệm tiền điện cho các hộ gia đình ở mức tối ưu. Cụ thể, như vào thời điểm nắng nóng gay gắt, điện năng tiêu thụ của riêng điều hòa nhiệt độ trong gia đình có thể chiếm tới 60-65% tổng số lượng điện năng tiêu thụ của gia đình. Do vậy, nên lưu ý việc chọn và sử dụng điều hòa có công suất phù hợp căn phòng, có bộ điều chỉnh tự động bằng điện tử sẽ tiết kiệm khoảng 30% điện năng.
Mức nhiệt độ tốt nhất để điều hòa trong phòng là từ 26-28 độ C. Trong trường hợp chưa đủ mát, người dùng có thể bật thêm quạt gió kết hợp. Việc dùng quạt kết hợp điều hòa ở mức 28 độ C sẽ giúp tiết kiệm điện khoảng 2-3% điện năng so với việc bật điều hòa ở mức nhiệt thấp hơn. Bên cạnh đó, việc thường xuyên bảo dưỡng định kỳ điều hòa khoảng 6 tháng/lần giúp tiết kiệm được đến 7% điện năng tiêu thụ đồng thời giúp tăng tuổi thọ sử dụng của sản phẩm. Ngoài ra, để tiết kiệm điện, cũng không nên bật tắt điều hòa nhiều lần.
Đối với các thiết bị sử dụng điện không thường xuyên như bình đun nước siêu tốc, máy giặt, nồi cơm điện... cần thường xuyên vệ sinh sạch sẽ, rút điện ngay sau khi không sử dụng... Đối với tủ lạnh, nếu không có nhiều đồ chứa thì chỉ nên để tủ ở chế độ làm lạnh bình thường hoặc thấp. Việc xếp các loại thực phẩm trong tủ một cách gọn gàng, có khe hở để khí lạnh lưu thông, không đặt thức ăn nóng vào tủ, dùng đồ kim loại đựng thực phẩm thay hộp nhựa, thường xuyên vệ sinh làm sạch phía sau tủ... là những chiêu giúp tủ lạnh rút ngắn thời gian làm lạnh và ít tiêu hao điện năng hơn.
Trong thời điểm căng thẳng vì nhu cầu điện của khách hàng tăng cao, EVNCPC yêu cầu các Công ty Điện lực phối hợp chặt chẽ, nhanh chóng với Trung tâm Chăm sóc khách hàng Điện lực miền trung để tiếp nhận, xử lý các thông tin về mất điện khi khách hàng gọi vào Tổng đài 19001909; qua đó khắc phục sự cố kịp thời, cung cấp điện trở lại trong thời gian sớm nhất.
Nhằm giúp các hộ gia đình sử dụng điện an toàn, hợp lý, tiết kiệm trong mùa nắng nóng, chủ động quản lý lượng điện năng tiêu thụ của các thiết bị điện trong nhà, vừa qua, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã triển khai phần mềm ước tính sản lượng điện tiêu thụ trong sinh hoạt cho tất cả các khách hàng sử dụng điện trên toàn quốc tại trang web: https://uoctinhdiennang.evn.com.vn.
Phần mềm có giao diện đơn giản, thân thiện phù hợp với các thiết bị phổ biến như điện thoại di động thông minh, máy tính... để khách hàng dễ hiểu, dễ tính toán, dễ sử dụng. Từ dữ liệu ước tính do phần mềm cung cấp, khách hàng có thể biết được cơ bản những thiết bị điện trong gia đình tiêu thụ mỗi tháng bao nhiêu kWh điện. Từ đó, điều chỉnh thói quen, hành vi sử dụng điện sao cho hợp lý, hiệu quả và tiết kiệm, nhất là thời điểm nắng nóng cực đoan.