Nửa cuối năm 2022, môi trường kinh doanh ngày càng trở nên khó khăn do lạm phát cao hơn, chính sách tiền tệ thắt chặt, phát hành trái phiếu doanh nghiệp chậm lại và tổng cầu trên toàn thế giới suy yếu đã ảnh hưởng đến ngành xuất khẩu của Việt Nam (giảm từ 35 tỷ USD vào tháng 8/2022 xuống còn 29 tỷ USD vào tháng 12/2022). Những trở ngại vĩ mô nói trên và môi trường kinh doanh đầy thách thức khiến người tiêu dùng nhìn chung có tâm lý thắt chặt chi tiêu. Các xu hướng tiêu dùng chính như cao cấp hóa sản phẩm và chuyển dịch từ thương mại truyền thống sang thương mại hiện đại vào năm 2022 cũng chậm lại.
Trong bối cảnh đó Masan đã liên tục đưa ra những giải pháp để vượt qua khó khăn.
Chủ tịch Masan Nguyễn Đăng Quang cho biết năm 2022 Masan tập trung củng cố nền tảng tiêu dùng bán lẻ tích hợp với việc ra mắt các cửa hàng WIN, năm 2023 và xa hơn nữa Masan sẽ đổi mới theo hướng số hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng tiêu dùng từ sản xuất đến bán lẻ đồng thời phát triển nền tảng tích hợp giữa thương mại hiện đại và thương mại truyền thống.
“Nếu thực hiện được điều này, sẽ ngày càng có nhiều người tiêu dùng lựa chọn Masan bởi những trải nghiệm mua sắm độc đáo và chi phí tiết kiệm ít nhất 5% cho các sản phẩm và dịch vụ thiết yếu hàng ngày. Tốc độ và mức độ đổi mới sâu rộng là điều khiến Masan tự tin về triển vọng tăng trưởng trung và dài hạn”, ông Quang khẳng định.
 |
Người tiêu dùng mua sắm các sản phẩm của Masan Consummer. |
Những giải pháp nổi bật trong năm 2022
Thứ nhất, Masan đã mở rộng hệ thống bán lẻ có hiệu quả kinh tế trên mỗi cửa hàng tốt nhất Việt Nam. Điều này đã khẳng định năng lực mở rộng điểm bán offline của Masan để đẩy nhanh chiến lược Offline-to-Online.
WinCommerce đã ra mắt mô hình “Point of Life” với việc đưa 102 cửa hàng WIN đi vào hoạt động,có khả năng đáp ứng hơn 60% nhu cầu tiêu dùng thiết yếu hằng ngày tại một địa điểm tích hợp phục vụ nhu yếu phẩm, F&B, chăm sóc sức khỏe, dịch vụ viễn thông và tài chính.
Các cửa hàng WIN đã mang lại mức tăng doanh thu hơn 20% so mô hình cửa hàng phục vụ nhu yếu phẩm thuần túy xét về doanh thu trên mỗi mét vuông. Các cửa hàng phục vụ tại nông thôn mà WinCommerce thử nghiệm có mức doanh thu gia tăng từ 15-30%, cho thấy tiềm năng phục vụ 65% dân số sống ở khu vực này.
Supra, công ty logistic của Masan đã chính thức đi vào hoạt động, đảm nhận 45% lượng hàng hóa khô của WinCommerce, góp phần giảm 13% chi phí cung ứng trên mỗi sản phẩm của WinCommerce trên cơ sở chuẩn hóa trong năm đầu hoạt động. Phúc Long Heritage đã khai trương 44 cửa hàng flagship vào năm 2022 và ngay lập tức mang lại biên lợi nhuận EBITDA cấp cửa hàng là 26% vào năm 2022, ngay năm đầu tiên. Đến cuối năm 2022, Phúc Long có 132 cửa hàng flagship, tăng gấp đôi số lượng kể từ khi được Masan mua lại và thu hẹp khoảng cách đáng kể so các thương hiệu F&B khác.
Thứ hai, xây dựng danh mục hàng tiêu dùng có thương hiệu hàng đầu với triển vọng tăng trưởng bền vững, qua đó thu hút người tiêu dùng sử dụng sản phẩm và dịch vụ thuộc hệ sinh thái của Masan:
Vượt qua áp lực lạm phát, Masan Consumer duy trì doanh thu và biên lợi nhuận nhờ các thương hiệu mạnh, chủ động nỗ lực tham gia vào các giao dịch giảm thiểu rủi ro, đồng thời kiểm soát chi phí hậu cần và bán hàng. Để tháo gỡ mức tồn kho cao của nhà phân phối, Masan tạm thời giảm doanh thu ngắn hạn để giúp các nhà phân phối đưa số ngày tồn kho trở lại mức bình thường, giúp Masan vượt qua thử thách tiềm ẩn trong nửa đầu năm 2023.
Giá thịt mát của Masan MEATLife ngày càng cạnh tranh qua việc giảm giá bán và tích hợp vào chương trình giá ưu đãi dành riêng cho các thành viên WIN, theo đó hội viên WIN được mua thịt mát với giá ưu đãi tại 113 cửa hàng, giúp sản lượng thịt bán ra tăng từ 30-60% trong giai đoạn thí điểm và cho thấy sức mạnh hiệp lực giữa WinCommerce và Masan MEATLife. Chiến lược định giá này không chỉ giúp cho nhiều người tiêu dùng có cơ hội sử dụng thịt có chất lượng cao hơn mà còn gia tăng sản lượng, dẫn đến gia tăng công suất sử dụng của nhà máy và giảm chi phí sản xuất tính trên mỗi đơn vị, gia tăng tỷ suất lợi nhuận trong dài hạn.
Thứ ba, thiết lập nền tảng số để Masan hiện thực hóa chiến lược Offline-to-Online và trở thành một hệ sinh thái tiêu dùng-công nghệ thực thụ:
Masan đã triển khai chương trình Hội viên WIN trên toàn quốc với các quyền lợi dành cho người tiêu dùng mua sắm tại hệ thống WinCommerce kể từ ngày 6/1/2023. Tính đến nay, chương trình đã đạt 1,8 triệu hội viên đăng ký. Đây là nền tảng khách hàng thân thiết kết nối người tiêu dùng với hệ sinh thái các sản phẩm và dịch vụ của Masan, cho phép Masan kết nối trực tiếp với khách hàng để thấu hiểu sâu sắc hơn nhu cầu tiêu dùng hàng ngày, tạo ra những tương tác và dịch vụ được cá nhân hóa để phù hợp với nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng. Bắt đầu với các ưu đãi khi mua sắm tại chuỗi bán lẻ WinCommerce, Masan đặt mục tiêu sẽ tích hợp phục vụ người tiêu dùng nhiều ưu đãi từ các thương hiệu khác thuộc hệ sinh thái của Masan vào năm 2023.
Thông qua hợp tác với Techcombank, các giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt và không dùng thẻ mới tại 266 cửa hàng WIN và WinMart+ đã cho thấy sức hút đáng kể. Đến nay, đã có gần 41.000 tài khoản Techcombank được mở tại chuỗi WinCommerce. Tỷ lệ giao dịch được thanh toán bằng TPay của Techcombank cũng tăng đáng kể.
 |
Các cửa hàng flagship thể hiện tiềm năng là động lực thúc đẩy tăng trưởng cho Phúc Long. |
Duy trì doanh thu, lợi nhuận trong bối cảnh đầy thách thức
Môi trường vĩ mô đầy thách thức và tâm lý thắt chặt chi tiêu của người tiêu dùng khiến Masan phải rất nỗ lực mới duy trì được doanh thu và lợi nhuận. Sau khi loại trừ mảng thức ăn chăn nuôi năm 2021 (do đã chuyển giao mảng kinh doanh này), doanh thu thuần của Masan năm 2022 đạt 76.189 tỷ đồng, tăng nhẹ 2,6% so năm 2021.
Trong bối cảnh doanh thu gần như đi ngang thì lợi nhuận trước thuế, khấu hao và lãi vay (EBITDA) năm 2022 đạt 14.437 tỷ đồng giảm nhẹ 11,2 % so năm 2021. Lợi nhuận sau thuế sau lợi ích của cổ đông không kiểm soát giảm 58,3% đạt 3.567 tỷ đồng chủ yếu do khoản thu nhập một lần từ việc chuyển giao mảng thức ăn chăn nuôi cũng như lợi nhuận sau thuế của Masan MEATLife và Masan High-Tech Materials năm 2022 giảm. Tuy nhiên lợi nhuận sau thuế trước lợi ích cổ đông không kiểm soát ở mảng kinh doanh chính trên cơ sở LFL (Life For Life) đạt 3.862 tỷ đồng tăng 1,1% so cùng kỳ năm trước.
Năm 2022, The CrownX - nền tảng bán lẻ tiêu dùng hợp nhất WinCommerce và Masan Consummer đạt doanh thu 56.221 tỷ đồng giảm 3,1% so cùng kỳ năm trước (quý 4/2022 giảm 6,5% so cùng kỳ). Năm qua WinCommerce mở mới tới 730 siêu thị mini và trở thành chuỗi bán lẻ nhu yếu phẩm duy nhất gia tăng quy mô trong năm 2022 cho việc lèo lái thành công trong một năm đầy thách thức của ngành bán lẻ nhu yếu phẩm. Mở mới liên tục nhưng WinCommerce vẫn liên tục cải tiến biên lợi nhuận gộp để duy trì lợi nhuận.
Masan Consummer cải thiện được lợi nhuận vào quý 4/2022 nhưng doanh thu bị ảnh hưởng do Masan Consunmer cung ứng chặt chẽ hơn trong bối cảnh người tiêu dùng hạn chế chi tiêu để đảm bảo mức tồn kho an toàn từ đó giúp công ty có khởi đầu thuận lợi năm 2023.
Các nhóm hàng chủ lực như gia vị và thực phẩm tiện lợi giảm chủ yếu do người dân không còn tích trữ như đợt dịch Covid-19 trong khi mảng đồ uống, sản phẩm chăm sóc cá nhân và bia đã tăng so cùng kỳ. Vượt qua áp lực lạm phát lên lợi nhuận do giá cả hàng hóa tăng đặc biệt trong giai đoạn cuối năm, Masan Consummer vẫn đạt biên lợi nhuận gộp ở mức 40,2% trong quý 4/2022 so mức 39,1% trong quý 3/2022.
Masan Group duy trì được doanh thu một phần là nhờ Masan MEATLife và Masan High-Tech Materials. Trên cơ sở so sánh tương đương doanh thu của Masan MEATLife tăng 24,3% trong quý 4/2022 và tăng 6,7% trong năm 2022 nhờ sản lượng thịt mát tăng nhanh. Khoảng cách giữa giá thịt lợn mát MEATDeli so thịt tại chợ truyền thống giảm mạnh giúp sản lượng thịt mát nửa cuối năm 2022 đã tăng 30%. Biên lợi nhuận gộp của thịt mát có giảm nhưng việc tăng doanh số bán hàng và gia tăng công suất chế biến lại giúp giảm chi phí chuyển đổi trong mỗi đơn vị sản phẩm, tạo đà tăng trưởng từ đó tiến tới vị trí dẫn đầu về chế biến thịt mát trong dài hạn.
Doanh thu thuần của Masan High-Tech Materials đạt 15.550 tỷ đồng tăng 14,6% so cùng kỳ năm trước do giá APT tăng nhưng giảm 1,6% trong quý 4/2022 do tác động tiêu cực từ hàm lượng khoáng sản thấp hơn ảnh hưởng đến Công ty khai thác-chế biến Khoáng sản Núi Pháo và cuộc xung đột Nga-Ukraine cùng chính sách "Zero Covid" của Trung Quốc tác động đến nguồn cầu đối với H.C.Starck. Lợi nhuận EBITDA tăng 4,3% trong năm 2022 và giảm 45,4% trong quý 4/2022 do giá năng lượng và chi phí nguyên vật liệu thô tăng.
Phúc Long ngày càng tối ưu số lượng các điểm bán trong khi các cửa hàng flagship thể hiện kết quả kinh doanh vượt trội tạo tiền đề để tăng tốc mở rộng hệ thống flagship năm 2023. Hiệu quả vượt trội trên mỗi đơn vị cửa hàng đi kèm với đà tăng tốc mở mới điểm bán củng cố tiềm năng Phúc Long sẽ trở thành công ty trà và cà-phê số 1 tại Việt Nam trong vòng vài năm tới, hướng đến mục tiêu chinh phục thị trường quốc tế.
Mục tiêu đầy tham vọng cho 2023
Theo dự báo sơ bộ, doanh thu thuần hợp nhất của Tập đoàn Masan ước tính sẽ từ 90.000-100.000 tỷ đồng, tăng trưởng 18-31% so mức 76.189 tỷ đồng trong năm 2022.
The Crown-X vẫn sẽ tiếp tục là động lực tăng trưởng doanh thu, đóng góp hơn 70% vào tổng doanh thu. Lợi nhuận trước thuế trước lợi ích cổ đông không kiểm soát ở các mảng kinh doanh chính sẽ nằm trong khoảng 4.000-5.000 tỷ đồng, đạt tỷ lệ tăng trưởng từ 4-30% so mức 3.852 tỷ đồng trong năm 2022.
The Crown-X dự kiến đạt doanh thu thuần từ 65.000-72.300 tỷ đồng (tăng 16-19% so năm 2022) trong đó WinCommerce dự kiến từ 36.000-40.500 tỷ đồng (tăng 23-38% so cùng kỳ).
Động lực tăng trưởng là việc tiếp tục mở cửa hàng mới thành công và tăng doanh thu cấp cửa hàng. WinCommerce đặt mục tiêu mở 800-1.200 cửa hàng trong năm 2023, tập trung vào mô hình minimart/mini mall với đa dạng hình thức để củng cố vị thế của chuỗi bán lẻ tại khu vực thành thị và nông thôn, mang lại giá trị cho người tiêu dùng thông qua chương trình hội viên WIN, phát triển các nhãn hàng riêng, hướng đến phục vụ từ 4-6 triệu thành viên với các dịch vụ vượt trội và ưu đãi độc quyền.
Masan Consummer đặt mục tiêu doanh thu dự kiến từ 30.500-33.500 tỷ đồng (tăng 15-30% so năm trước) bằng việc đẩy mạnh doanh thu từ các sản phẩm mới và tập trung chinh phục các khu vực chưa đạt hiệu quả kinh doanh tối ưu. Động lực tăng trưởng là thực phẩm tiện lợi, đồ uống, sản phẩm chăm sóc cá nhân tại nhà, đóng góp xấp xỉ 2/3 tổng tăng trưởng doanh thu trong năm 2023
Masan MEATLife dự kiến đạt doanh thu thuần trong khoảng từ 8.500-9.000 tỷ đồng, tăng 78-88% so cùng kỳ năm trước. Động lực tăng trưởng đến từ việc mở rộng danh mục sản phẩm thịt heo và thịt gà, đặc biệt là thịt chế biến, và việc tăng cường năng lực phân phối qua kênh Win Commerce. Lợi nhuận dự kiến sẽ được cải thiện nhờ tỷ lệ sử dụng cao hơn, doanh số bán thịt chế biến tăng, và việc kiểm soát chi phí mạnh mẽ hơn nữa.
Masan High-Tech Materials dự kiến đạt doanh thu thuần từ 16.500-18.200 tỷ đồng, tăng 6-17% so cùng kỳ năm trước. Các sáng kiến chủ chốt sẽ là tập trung tối ưu hóa chi phí, tích hợp Nyobolt và không ngừng chuẩn bị cho hoạt động tái chế phế liệu vonfram và chất thải đen. MHT cũng sẽ tiếp tục tìm kiếm cơ hội bán lượng đồng tồn kho ở thị trường trong nước và quốc tế.
Phúc Long dự kiến sẽ đạt mức doanh thu thuần từ 2.500-3.000 tỷ đồng, tăng trưởng vững chắc từ 58-90% so năm 2022 nhờ mở thành công từ 75-90 cửa hàng flagship và duy trì hiệu quả doanh thu của cửa hàng mới như cửa hàng hiện có, tích hợp chương trình khách hàng thân thiết vào chương trình Hội viên WIN của Masan, mang đến cho các khách hàng nhiều lợi ích hơn.
