Cách đây một năm, tháng 7-2008, trên địa bàn thành phố Lạng Sơn đã xảy ra vụ án đau lòng khiến ba người thiệt mạng, một người bị thương nặng, bởi một khẩu súng bắn đạn ghém. Trên phạm vi toàn quốc, số vụ án sử dụng vũ khí quân dụng, súng săn, súng tự chế... sáu tháng đầu năm 2009 tăng 66 vụ so với cùng kỳ năm trước, làm tình hình diễn biến ngày càng phức tạp, mà điển hình là vụ dùng súng hoa cải bắn chết sáu người và bị thương một người ở cảng Làng Khánh (Quảng Ninh).
Nhiều năm qua, Công an Lạng Sơn đã chủ động đẩy mạnh thực hiện Nghị định 47/CP về quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ (VK,VLN,CCHT), đồng thời phối hợp chặt chẽ với các lực lượng quân đội, kiểm lâm, dân quân và chính quyền địa phương cơ sở thống kê số vũ khí trên địa bàn để thu hồi. Do làm tốt công tác dân vận, chủ động nắm tình hình, được sự giúp đỡ của các già làng, trưởng bản, những người có uy tín và sự vào cuộc của các tổ chức đoàn thể nên cuộc vận động đã thu được nhiều kết quả. Lực lượng công an các huyện, thành phố đã liên tục tổ chức những ngày hội toàn dân giao nộp vũ khí, qua đó, nhân dân đã tự giác đem giao nộp cho công an những loại vũ khí mà cha ông để lại họ đã cất giữ trong gia đình nhiều năm liền. Nhiều trường hợp cung cấp những thông tin có giá trị giúp thu hồi VK,VLN,CCHT, kịp thời phòng ngừa không để hậu quả đáng tiếc xảy ra. Ông Lê Văn Pọa, trú tại thôn Hoàng Thủy, xã Hoàng Ðồng, TP Lạng Sơn trong một lần đi làm ruộng phát hiện 50 quả đạn B41 chôn dưới chân ruộng. Do được tuyên truyền và hiểu rõ ý nghĩa của Nghị định 47/CP, ông báo ngay cho công an thành phố thu hồi và có biện pháp xử lý. Hiện nay, toàn tỉnh có 7.022 khẩu súng các loại, trong đó chủ yếu là súng kíp tự chế 6.480 khẩu, súng hơi 304 khẩu, súng thể thao 172 khẩu, trong đó lực lượng Công an Lạng Sơn đã tổ chức thu hồi hơn 6.000 khẩu súng các loại, 152 lựu đạn và quả đạn, 447 viên đạn các loại cùng với nhiều loại vũ khí thô sơ khác...
Tuy nhiên, gần đây Lạng Sơn cũng như các địa phương khác trong cả nước phải đối mặt với tình hình nhập lậu, mua bán, tàng trữ và sử dụng các loại dao, kiếm, mã tấu do nước ngoài sản xuất. Bọn tội phạm sử dụng các loại vũ khí này để gây án, trả thù cá nhân, gây rối trật tự công cộng, chống người thi hành công vụ, ảnh hưởng xấu tới trật tự trị an, gây dư luận không tốt trong nhân dân. Với nhiều đường mòn, đường tắt qua lại biên giới và nhiều cặp chợ đường biên, cho nên việc ngăn chặn việc nhập lậu dao, kiếm, công cụ bạo lực vào địa bàn tỉnh gặp rất nhiều khó khăn. Thực hiện điện chỉ đạo của Giám đốc Công an tỉnh, các lực lượng đã tăng cường đấu tranh với các hành vi vi phạm trong lĩnh vực buôn bán, vận chuyển trái phép VK, VLN, CCHT. Sáu tháng đầu năm nay, Công an tỉnh đã vận động thu hồi được hai khẩu súng thể thao, 34 khẩu súng săn, 310 khẩu súng thể thao các loại; kiểm tra phát hiện 18 vụ, 21 đối tượng có hành vi buôn bán trái phép vũ khí, CCHT, thu giữ hơn 1.000 dao kiếm, 121 dùi cui các loại, 1.351 khẩu súng bắn đạn nhựa các loại đồ chơi nguy hiểm bị cấm... ra quyết định xử phạt hơn 50 triệu đồng. Dạo qua các chợ trung tâm thành phố và các chợ cửa khẩu, không thấy việc bày bán công khai các loại dao, kiếm, mã tấu, nhưng nếu người mua có nhu cầu, sẽ được các chủ hàng liên hệ để đáp ứng. Chỉ cần bỏ ra vài trăm nghìn đồng tới khoảng một triệu đồng là có thể tậu đủ loại dao, kiếm, côn xích, giáo hay mã tấu tùy theo sở thích.
Theo Trung tá Nguyễn Minh Tuấn, Phó trưởng Công an huyện Văn Lãng: Ðấu tranh với thực trạng buôn bán, vận chuyển vũ khí thô sơ trên địa bàn cửa khẩu, biên giới gặp rất nhiều khó khăn, thủ đoạn của các đối tượng lại tinh vi, xảo quyệt. Trong khi đó chế tài xử lý lại chưa tương ứng với mức độ nguy hiểm của hành vi buôn bán, vận chuyển vũ khí thô sơ. Do chỉ xử phạt hành chính không đủ sức răn đe, tình trạng tái phạm vẫn xảy ra. Vì hám lợi, nhiều đối tượng vẫn lén lút mua bán vũ khí thô sơ, thậm chí tái phạm nhiều lần. Ðiển hình là đối tượng Chu Phượng Chắn ở đường Bắc Sơn, phường Hoàng Văn Thụ đã ba lần bị Công an thành phố Lạng Sơn phát hiện bắt giữ khi tàng trữ hàng chục dao, kiếm các loại trong nhà để bán kiếm lời. Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội kiểm tra hai xe máy đang vận chuyển hàng đến Bưu điện chuyển phát nhanh tại số 932 đường Bạch Ðằng, Hai Bà Trưng (Hà Nội), phát hiện số lượng lớn vũ khí thô sơ gồm: khoảng 500 dao găm, dao gấp và hàng trăm đôi côn, gậy gấp các loại. Chủ số "hàng lạnh" nói trên khai nhận, hàng được chuyển từ biên giới Lạng Sơn về bằng ô-tô và sau đó thuê hai xe máy vận chuyển đến bưu điện chuyển phát nhanh để chuyển vào phía nam tiêu thụ.
Những thứ vũ khí nguy hiểm như dao, kiếm, súng tự chế... chính là thủ phạm tiếp tay cho các vụ án cố ý gây thương tích, giết người cướp của... Những loại đồ chơi bạo lực, nguy hiểm thường được các thanh, thiếu niên hư trang bị để đi chơi đêm. Trong tháng 4-2009, gần 20 đối tượng sử dụng đao, phớ dài hàng sải tay thanh toán một nhóm thanh niên khác làm bốn người bị thương nặng. Trung tá Hoàng Anh, Trưởng Công an TP Lạng Sơn cho biết: Thời gian gần đây trên địa bàn thành phố xảy ra một số vụ cố ý gây thương tích do thanh, thiếu niên gây ra. Những thanh, thiếu niên này xuất thân từ những gia đình khiếm khuyết bố mẹ ly hôn hoặc đang chấp hành án tù, bỏ học ham chơi lêu lổng. Công an thành phố chỉ đạo các phường lập danh sách, phối hợp gia đình nhà trường quản lý giáo dục các đối tượng này đồng thời thường xuyên gọi hỏi răn đe, áp dụng các biện pháp mạnh để xử lý thích đáng như xử lý hình sự hoặc đưa vào trường giáo dưỡng với những đối tượng tái phạm.
Trước tình hình vận chuyển, buôn bán, tàng trữ, sản xuất, sử dụng trái phép các loại VK, VLN, CCHT và đồ chơi nguy hiểm có tính bạo lực để gây án diễn ra khá phức tạp, ảnh hưởng xấu đến trật tự xã hội, ngày 25-6, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị về tăng cường quản lý VK, VLN, CCHT. Thực hiện tốt Chỉ thị này sẽ góp phần bảo đảm an ninh, trật tự trong tình hình mới, trong đó chỉ đạo lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, Hải quan, Quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, tuần tra kiểm soát khu vực biên giới, cửa khẩu, nhà ga, bến xe... để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép các loại vũ khí quân dụng, súng săn, vũ khí thô sơ. Hiện nay, Công an tỉnh Lạng Sơn tiếp tục đẩy mạnh vận động nhân dân giao nộp các loại vũ khí, trong đó có các loại đao, kiếm, mã tấu mà các thanh, thiếu niên hư hỏng thường trang bị để phục vụ cho các vụ sát phạt, thanh toán nhau; tăng cường tuần tra các địa bàn trọng điểm, phát hiện thu giữ hung khí thanh, thiếu niên đi chơi đêm mang theo người; tổ chức nhiều đợt cao điểm đấu tranh mạnh các hành vi buôn bán, vận chuyển hàng cấm, xử lý nghiêm minh các hành vi cố ý gây thương tích, gây mất ANTT. Mặc dù đã có nhiều biện pháp mạnh, song mọi nỗ lực vẫn chưa đủ nếu như thiếu sự tham gia tích cực của nhà trường và các bậc làm cha làm mẹ và ý thức tự giác của mỗi học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên.
