Kon Tum đẩy mạnh phát triển cây dược liệu

Giai đoạn 2018 - 2020, tỉnh Kon Tum đặt mục tiêu cụ thể là bảo tồn và nhân giống một số loài dược liệu quý hiếm, đặc hữu, có giá trị dược liệu cao như: Đẳng sâm, sâm Ngọc Linh, Lan kim tuyến, Đương quy… tại các huyện Đác Glây, Tu Mơ Rông, Kon Plông; khai thác bền vững nguồn dược liệu từ tự nhiên có trữ lượng lớn đạt 50 tấn nguyên liệu/năm; phát triển 2.500 ha vùng nuôi trồng dược liệu tập trung đối với chín loài dược liệu địa phương và các loài dược liệu theo quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ phù hợp điều kiện tự nhiên với tổng sản lượng nguyên liệu các loài dược liệu đạt 755 nghìn tấn.

Để đạt được mục tiêu này, thời gian vừa qua, tỉnh quan tâm chỉ đạo thực hiện công tác bảo tồn và phát triển một số loại dược liệu; ban hành nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi các tổ chức, cá nhân tham gia trồng và phát triển cây dược liệu như: Miễn tiền thuê đất, cho vay vốn ưu đãi, hỗ trợ giống và hướng dẫn kỹ thuật trồng cây thuốc; đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật cho công tác quản lý bảo vệ rừng, bảo vệ vùng nguyên liệu... Đến nay, đã có nhiều doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư phát triển nhiều loại cây dược liệu quý hiếm. Điển hình là Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum phát triển được hơn 300 ha sâm Ngọc Linh; Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Đác Tô trồng được 13,1 ha sâm Ngọc Linh; Công ty TNHH Thái Hòa trồng 40 ha sâm Ngọc Linh, Đẳng sâm, Đương quy, Ngũ vị tử, Nghệ vàng, Gừng, Can khương, Ba kích, Giảo cổ lam... ở hai huyện Tu Mơ Rông và huyện Kon Plông. Ngoài ra, nhiều hộ gia đình ở các xã Măng Ri, Ngọc Yêu, Ngọc Lây, Đác Na 9 (huyện Tu Mơ Rông)... được UBND huyện hỗ trợ giống, kỹ thuật trồng sâm Ngọc Linh, Đẳng sâm, Đương quy, Ngũ vị tử, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Cùng với doanh nghiệp, chính quyền các địa phương trong tỉnh chủ động triển khai cho các hộ dân trồng cây dược liệu theo quy hoạch của tỉnh. Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông A Hơn cho biết, Đảng bộ huyện đã có nghị quyết về phát triển cây Hồng đẳng sâm trên địa bàn và xác định đây là một trong các loại cây trồng chủ lực để xóa đói, giảm nghèo cho người dân tộc thiểu số. Từ chủ trương của huyện, HĐND xã Măng Ri cũng ban hành nghị quyết, phấn đấu mỗi hộ phát triển ít nhất một sào sâm dây bằng cách vận động người dân tận dụng quỹ đất kết hợp sản xuất nương rẫy trồng xen cây sâm dây (Nhà nước hỗ trợ cây giống). Đến nay, toàn xã đã có khoảng 90% số hộ trồng sâm. Cũng tại xã Măng Ri, hơn 200 hộ đồng bào dân tộc thiểu số liên kết Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum bảo vệ, chăm sóc vườn sâm, với mức lương từ 2,5 đến 3,5 triệu đồng/người/tháng, mở ra hướng thoát nghèo mới. Chủ tịch UBND huyện

Kon Plông Nguyễn Văn Lân cho biết, địa phương đã khảo sát, quy hoạch hơn 600 ha rừng để bảo tồn, khai thác các loại cây dược liệu theo hướng bền vững; đồng thời, hỗ trợ người dân trồng 100 ha dược liệu ngay trong năm 2017. Trên địa bàn huyện Kon Plông hiện có 18 dự án liên quan đầu tư trồng và phát triển cây dược liệu. Trong đó, Công ty cổ phần dược liệu Măng Đen hỗ trợ đầu tư, chuyển giao kỹ thuật cho người dân trồng 30 ha nghệ ở các xã Ngọc Tem, Đác Long, Măng Cành, Đác Tăng; Công ty TNHH Sơn Trung Du đầu tư giống, chuyển giao kỹ thuật cho người dân trồng 30 ha cà gai leo ở xã Măng Cành và Đác Tăng. Hai công ty đều cam kết bao tiêu sản phẩm cho người dân.

Để tạo bước đi vững chắc trong việc phát triển cây dược liệu của địa phương, tỉnh Kon Tum đã thành lập Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nông nghiệp công nghệ cao (Ban Quản lý Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Măng Đen), ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ trong nhân giống cây Lan kim tuyến, Đẳng sâm và một số cây dược liệu khác với khả năng cung cấp hàng trăm nghìn cây giống mỗi năm.

Về chế biến và tiêu thụ sản phẩm, tỉnh Kon Tum đề ra đến năm 2020, đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng cụm công nghiệp chế biến dược liệu công nghệ cao tại TP Kon Tum để thu hút dự án đầu tư nhà máy tinh chế curcumin nghệ (tinh nghệ) với công suất 50 tấn/năm; đưa vào hoạt động các dự án đầu tư nhà máy chế biến các sản phẩm từ sâm (sâm Ngọc Linh, sâm Đương quy, Hồng đẳng sâm) công suất 50 tấn củ tươi/năm tại huyện Tu Mơ Rông và Đác Glây cùng 10 cơ sở thu gom, sơ chế, bảo quản và chế biến sản phẩm dược liệu có quy mô phù hợp vùng nguyên liệu tại các huyện, thành phố. Trong đó, tập trung nguồn lực hỗ trợ đầu tư phát triển nhà máy chế biến sâu các sản phẩm có nguồn gốc từ sâm Ngọc Linh để tiêu thụ trong nước và hướng đến xuất khẩu; góp phần phát triển sâm Ngọc Linh trở thành sản phẩm quốc gia.