Giá dầu lên 3 chữ số rồi lại chật vật tìm hướng đi
Sau khi giá dầu thô Brent chạm mức đỉnh gần 140 USD/thùng trong tuần trước, hiện tại dầu đã hạ nhiệt và quay trở về sát mức 100 USD/thùng. Quyết định ngừng nhập khẩu dầu thô từ Nga mà Mỹ ban hành là yếu tố chính khiến cho dầu thô thách thức mức đỉnh 14 năm. Bên cạnh đó, hiện tượng “tự cấm vận” khi các thương nhân và công ty tự nguyện ngừng giao dịch dầu Nga cũng làm gia tăng lo ngại về việc không có nguồn cung thay thế.
Giá dầu ở mức 3 chữ số đang buộc các quốc gia tiêu thụ dầu lớn phải tìm cách để hạ nhiệt giá năng lượng, nhất là khi áp lực lạm phát ngày càng tăng. Tiêu biểu như Mỹ, quốc gia sử dụng dầu số 1 thế giới, với hơn 20 triệu thùng dầu thô tiêu thụ mỗi ngày, đang phải đối mặt với tình trạng giá năng lượng lên cao. Dù giá dầu thô đã điều chỉnh, giá xăng tại Mỹ hiện duy trì trên mức 4 USD/gallon, ngưỡng giá mà theo giới phân tích sẽ buộc người tiêu dùng phải cân đối lại chi tiêu của mình.
Quyết định của cuộc họp Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED)
Theo cách tính hiện tại của Cục Thống kê lao động Mỹ (BLS), chi phí cho năng lượng chiếm 7,3% chi tiêu hằng tháng. Trong số đó, hơn một nửa là dành cho nhiên liệu giao thông, chủ yếu là xăng. Do đó, diễn biến của giá xăng dầu gần đây chắc chắn sẽ làm tăng thêm áp lực lạm phát.
Theo thống kê, lạm phát Mỹ trong tháng 2/2022 tăng 7,9% so cùng kỳ năm trước, mức cao nhất trong vòng 40 năm. Thời điểm này, giá dầu Brent dao động trung bình ở mức 92-97 USD/thùng. Theo ông Nguyễn Đức Dũng, Phó Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), nếu giá dầu vẫn duy trì như nửa đầu tháng 3 quanh khoảng 100 USD thì lạm phát sắp tới còn gia tăng.
Theo ước tính của ngân hàng đầu tư Goldman Sachs, giá dầu tăng 10% sẽ dẫn đễn mức tăng 0,3% trong lạm phát toàn phần. Trong khi đó, lạm phát mục tiêu của FED là 2% mỗi năm. Vì vậy, gần như chắc chắn FED sẽ phải cân nhắc đến yếu tố giá năng lượng tăng trong cuộc họp tới.
Hiện tại, theo khảo sát của Chicago Mercantile Exchange, hầu hết thị trường đang kỳ vọng giá sẽ nâng lãi suất mục tiêu lên mức 0,25%-0,5% trong cuộc họp lần này. Tuy vậy, mức cách biệt 0,25% trong quyết định chính thức sẽ có ý nghĩa rất lớn đối với thị trường. Lãi suất thấp sẽ làm giảm phần nào áp lực chi phí vay đối với doanh nghiệp, bộ phận hiện tại đang gặp rất nhiều khó khăn với giá nhiên liệu đầu vào. Trong trường hợp FED ưu tiên giữ cho nền kinh tế tăng trưởng ổn định, giá dầu sẽ được hỗ trợ và duy trì ít nhất ở vùng 90-100 USD/thùng.
Bên cạnh đó, một yếu tố quan trọng chính là phát biểu của Chủ tịch FED Jerome Powell sau cuộc họp. Các nhận định của ông về triển vọng kinh tế, cũng như những khó khăn phải đối mặt trong thời gian tới sẽ là tâm điểm trong nội dung lần này. FED được kỳ vọng sẽ cung cấp thông tin về kế hoạch giảm thiểu tài sản nắm giữ (hiện đang ở mức 9.000 tỷ USD) do việc duy trì chương trình mua trái phiếu trị giá 120 tỷ USD/tháng từ khi đại dịch Covid-19 bắt đầu. Nếu FED chọn cách đơn giản là để trái phiếu này tự đáo hạn thay vì bán ra thị trường, tạm thời nó sẽ ngăn chặn tình huống cung tiền bị cắt giảm quá nhanh.
Ngược lại, vẫn có khả năng FED ưu tiên kiểm soát lạm phát, sau một thời gian dài duy trì quan điểm đây chỉ là hiện tượng “tạm thời”. Năm 2021, nhiều ngân hàng cũng giữ quan điểm này. Tuy nhiên, mới đây vào ngày 10/3, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) bất ngờ thông báo sẽ nhanh chóng cắt giảm các biện pháp hỗ trợ thị trường cũng như ngừng việc mua trái phiếu, báo hiệu nhiều quốc gia đang đề cao mục tiêu khống chế giá hàng hóa. Theo MXV, trường hợp FED đưa ra lựa chọn tương tự, khả năng cao giá dầu sẽ còn tiếp tục đà suy yếu.
