Khó khăn trong thu gom, xử lý rác thải ở Long An

Phường 5 là một phường vùng ven của TP Tân An, tỉnh Long An. Hiện nay, những con đường vào các khu phố của phường đã được mở rộng, đủ điều kiện cho xe tải nhẹ lưu thông. Tuy nhiên, nhiều năm qua, người dân ở đây vẫn tự xử lý rác tại nhà chứ không ai thu gom rác mang đến nhà máy xử lý rác. Ông Nguyễn Huy Tưởng, 61 tuổi, khu phố Thọ Cang cho biết, từ trước đến nay gia đình ông vẫn bỏ rác ở phía sau nhà. Rác thải của gia đình ông thường được các thành viên trong gia đình cho vào túi xốp rồi vứt xuống kênh mương. Nếu không, gia đình ông bỏ xuống cái hố để dành riêng cho việc chứa rác thải rồi lâu lâu chở đất lấp lại. Tương tự, gia đình bà Nguyễn Thị Nô, khu phố Thọ Cang, phường 5, TP Tân An cũng dành một khoảnh đất nhỏ sau nhà để làm nơi chứa rác. Theo bà Nô, cứ khoảng vài hôm bà cùng với cháu gom rác lại và đốt. Dù thường xuyên gom đốt nhưng bà vẫn không làm sao dọn sạch hết rác của gia đình đã thải ra.

 Không chỉ riêng phường 5, nhiều phường, xã vùng ven khác tại TP Tân An người dân vẫn còn đau đầu với chuyện xử lý rác thải từ các gia đình. Vừa chạy qua cổng ấp văn hóa Xuân Hòa 1, xã Lợi Bình Nhơn, TP Tân An, người đi đường bắt gặp ngay những điểm bỏ rác tự phát trông rất phản cảm. Rác xuất hiện khắp nơi, từ những bãi đất trống đến các hàng rào ven đường. Cô Ðỗ Thị Thanh Liên, sống gần cổng văn hóa Xuân Hòa 1 bức xúc: "Do không có xe rác của Công ty Công trình đô thị Tân An đến thu gom cộng với việc nhà trọ mọc lên ngày càng nhiều, cho nên việc giữ gìn vệ sinh môi trường cho ấp ngày càng khó. Sáng sớm, công nhân đi làm mang theo rác quăng bừa bãi, nhiều khi vứt cả vào nhà dân". Dù ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống người dân cũng như mỹ quan đô thị nhưng tình trạng "những đống rác phía sau cổng văn hóa" tại ấp Xuân Hòa 1 vẫn chưa được giải quyết.

 Tháng 2-2010, Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Tâm Sinh Nghĩa tổ chức lễ khởi công xây dựng Nhà máy Xử lý và tái chế chất thải rắn tại xã Tân Ðông, huyện Thạnh Hóa, tỉnh Long An. Theo kế hoạch, Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Tâm Sinh Nghĩa phải hoàn chỉnh toàn bộ hạng mục của nhà máy vào năm 2011, khi đó nhà máy sẽ tiếp nhận và xử lý rác với công suất tối đa 400 tấn/ngày. Nhà máy còn được đầu tư khép kín nhằm tạo ra sản phẩm hữu ích như phân bón hữu cơ, nhựa tái chế... với tỷ lệ chôn lấp khoảng 5% và không gây ô nhiễm môi trường.

 Tuy nhiên, do thiếu vốn đầu tư, sau ba năm kể từ khi khởi công xây dựng, nhà máy vẫn chưa hoàn chỉnh được hệ thống xử lý chất thải. Ðến nay, nhà máy chỉ mới hoàn thành được năm hạng mục, gồm khu tiếp nhận rác, tách và phân loại rác, sản xuất phân, kho và khu vực ủ phân. Do chậm đi vào hoạt động cho nên rác thải tại nhà máy ngày một đầy hơn, nguy cơ gây ô nhiễm đến môi trường chung quanh là rất cao. Chất thải để trong kho đã đầy, nhà máy phải tập kết rác bên ngoài và giờ đây nó trở thành một núi rác gây hôi thối, khó chịu, ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của người dân chung quanh. Dù có đê bao chung quanh và có khu vực để lắng nước thải nhưng nếu mưa nhiều và lũ về, trong khi nhà máy chưa kịp vận chuyển rác vào kho thì việc nước bẩn sẽ bị rò rỉ ra bên ngoài là điều khó tránh khỏi. Chính vì thế, trong các kỳ họp hội đồng nhân dân các cấp gần đây, vấn đề nhà máy rác bao giờ hoạt động và xử lý rác thải thế nào để không gây ô nhiễm môi trường luôn được các cử tri quan tâm.

 Ðể giải quyết tình trạng rác thải nêu trên, chính quyền và các ngành chức năng đang nỗ lực tìm giải pháp khắc phục, tránh tiếp diễn tình trạng ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đô thị. Nguyên nhân chính để một số phường, xã vùng ven TP Tân An không tổ chức được việc thu gom rác là do những con đường vào ấp còn khá nhỏ, xe lấy rác của Công ty Công trình đô thị Tân An không vào được. Cô Ðoàn Thị Ðê, ấp Xuân Hòa 1, xã Lợi Bình Nhơn, TP Tân An, tỉnh Long An cho biết, nếu xe rác không vào được, chính quyền vẫn tổ chức lấy rác bằng xe nhỏ theo tổ rồi vận chuyển ra ngoài đường lớn để thu gom rác. Tuy nhiên, thời gian qua, nhiều xã, phường vẫn chưa thực hiện được điều này. Phó Chủ tịch UBND xã Lợi Bình Nhơn (TP Tân An) Trương Văn Xưa  cho biết, lãnh đạo xã và đại diện Công ty Công  trình đô thị Tân An đã khảo sát địa bàn và tiến hành tổ chức thu gom rác tại một số điểm nóng của xã. Thời gian tới, một số điểm và tuyến đường như Võ Duy Tạo, lộ Bà Hai Bi, Cầu Tre trên địa bàn xã Lợi Bình Nhơn sẽ tiến hành triển khai lấy rác. Riêng tại ấp Xuân Hòa 1, xã vẫn tiếp tục vận động người dân đăng ký thu gom rác, sau đó sẽ triển khai thu gom rác tại đây. "Sắp tới, chúng tôi sẽ làm quyết liệt để mang lại môi trường trong sạch trên địa bàn xã, góp phần xây dựng nông thôn mới. Hiện, xã đã đạt 13 trong số 19 tiêu chí, riêng tiêu chí môi trường là một trong những tiêu chí xã còn phải tiếp tục phấn đấu hơn nữa".

 Riêng về Nhà máy xử lý và tái chế chất thải rắn, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Thanh Cang cho biết, tỉnh vẫn tiếp tục thúc giục Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Tâm Sinh Nghĩa sớm hoàn thành các hạng mục để nhà máy nhanh chóng đi vào vận hành một cách hoàn chỉnh. Trên thực tế, thời gian qua, tỉnh Long An đã tính đến việc sẽ giao cho công ty khác thực hiện công việc này nhưng không có doanh nghiệp nào nhận. Bên cạnh đó, Công ty Tâm Sinh Nghĩa tỏ ra rất quyết tâm khắc phục khó khăn, theo đuổi lĩnh vực này. Hiện tại, công ty đã bố trí được lò đốt rác với công suất tối đa dự kiến là 100 tấn/ngày và tiếp tục đầu tư, hoàn thành các hạng mục còn lại. Mong rằng, công ty sẽ sớm hoàn chỉnh hệ thống xử lý và tái chế rác thải để giải quyết hơn 1.000 tấn rác chưa qua xử lý đang hiện diện tại xã Tân Ðông, qua đó khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường như hiện nay.