Gia đình bà Lê Thị Mai ở thôn Thuận Thái, xã Nhơn An (thị xã An Nhơn) cho biết, mặc dù sử dụng nguồn nước máy cấp cho 3 xã khu Ðông thị xã An Nhơn, nhưng nhiều hộ dân ở đây phải lắp thêm hệ thống nước lọc bởi có lúc nước máy bị đục hoặc bị nhiễm phèn, không sử dụng được. “Ở đây, ai cũng mong muốn chính quyền thị xã sớm nâng cấp hệ thống cấp nước sinh hoạt, bảo đảm nguồn nước sạch cho bà con yên tâm sử dụng”, bà Mai chia sẻ.
Hệ thống xử lý nước đã xuống cấp
Công trình Trạm cấp nước sinh hoạt cho 3 xã khu Ðông An Nhơn, đặt tại thôn Thuận Thái, xã Nhơn An (thị xã An Nhơn) được xây dựng vào năm 2004 và đưa vào sử dụng năm 2006 với tổng giá trị công trình hơn 5 tỷ đồng. Trạm có công suất thiết kế 1.330m3/ngày/đêm, cấp nước cho 4.000 hộ; công suất thực tế là 1.735m3/ngày/đêm, cấp nước cho 4.676 hộ. Ðến nay, công suất được nâng lên 1.850m3/ngày/đêm, cấp nước cho 4.895 hộ (tính đến ngày 20/5/2024). Công ty cổ phần xây lắp An Nhơn là đơn vị được giao trực tiếp quản lý, vận hành khai thác theo Quyết định 158/QÐ-UBND ngày 25/5/2006, không giới hạn thời gian quản lý, khai thác.
Ông Trần Công Thương, Trưởng trạm cấp nước sinh hoạt khu Ðông thị xã An Nhơn cho biết, hiện nay Công ty cổ phần xây lắp An Nhơn thực hiện việc cung cấp nước cho 3 xã Nhơn An, Nhơn Phong và Nhơn Hạnh. Công ty cố gắng duy trì đủ công suất, liên tục, đủ lượng nước, bảo đảm chất lượng nước theo quy chuẩn quy định. Vì thế, ngoài việc thường xuyên kiểm tra, duy tu, bảo dưỡng định kỳ hệ thống đường ống, khu xử lý, các giếng khoan, trạm bơm cấp 1, trạm bơm cấp 2…, thì các hệ thống đường ống, điểm xung yếu cũng được kiểm tra định kỳ để phòng ngừa rủi ro sự cố đường ống, ảnh hưởng chất lượng nước và giảm thất thoát. Tuy nhiên, công ty hiện đang gặp một số vướng mắc về cơ chế đầu tư và đơn giá bán nước cho hộ dân, cho nên việc nâng công suất nhà máy nhằm đáp ứng lưu lượng nước đủ áp lực, bảo đảm chất lượng nước theo quy chuẩn, quy định còn những khó khăn nhất định.
“Qua gần 20 năm vận hành, hiện trạng hệ thống đường ống đã xuống cấp, nhất là khu xử lý, hệ thống lắng lọc đang hoạt động quá tải. Vì thế, đơn vị quản lý vận hành đang kiến nghị các cấp lãnh đạo quan tâm, xem xét hỗ trợ nguồn kinh phí nâng cấp công suất nhà máy, nhất là khu xử lý để bảo đảm lưu lượng và chất lượng nước cung cấp cho khách hàng”, ông Thương cho biết.
Cần bảo đảm nhu cầu nước sạch cho người dân
Trong 3 xã sử dụng nguồn nước từ Trạm cấp nước sinh hoạt khu Ðông thị xã An Nhơn thì xã Nhơn Hạnh là xã xa nhất, thường xuyên bị thiếu nước sinh hoạt nhất. Ðể khắc phục tình trạng này, người dân ở 12 thôn của xã Nhơn Hạnh đều đào giếng khoan, song nhiều giếng đào của người dân bị phèn vàng phải lọc nước mới sử dụng được. Hiện chính quyền xã Nhơn Hạnh và các đơn vị liên quan đã mở rộng mạng lưới cấp nước sinh hoạt đến 10 thôn của xã, 2 thôn còn lại đang được đầu tư làm đường ống dẫn nước về, tuy vẫn còn tình trạng thiếu nước sinh hoạt cục bộ vào mùa khô.
Ủy ban nhân dân thị xã An Nhơn đã phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án nâng cấp, mở rộng mạng lưới cung cấp nước sạch cho 3 xã khu Ðông với tổng mức đầu tư hơn 14 tỷ đồng, trong đó, vẫn giữ nguyên nhà máy hiện có ở xã Nhơn An để cấp nước cho 2 xã Nhơn Phong và Nhơn An, còn xã Nhơn Hạnh thì lấy từ nguồn của Nhà máy nước Cát Nhơn, huyện Phù Cát.
Tại thị xã An Nhơn, nước sạch đô thị đã trở thành vấn đề “nóng” tại các kỳ họp Hội đồng nhân dân. Hiện tại, 90% số hộ dân đô thị đã được cấp nước, nhưng đây mới chỉ là tỷ lệ ở 5 phường nội thị. Vì thế, với quyết tâm phát triển lên thành phố vào năm 2025, An Nhơn không chỉ phải nâng tỷ lệ cấp nước cho khu vực nội thị còn lại, mà còn phải tăng cường để có thể cấp nước sạch tập trung cho 6 xã sẽ lên phường, gồm Nhơn Lộc, Nhơn Thọ, Nhơn Hậu, Nhơn An, Nhơn Phong và Nhơn Phúc.
Việc cấp nước sạch cho toàn bộ dân cư đô thị là một nhiệm vụ không hề dễ dàng khi quy mô đô thị ngày càng mở rộng, nhu cầu về nước sạch tăng lên đáng kể. Ðiều này đặt ra thách thức lớn cho chính quyền địa phương trong việc bảo đảm nguồn nước sạch đủ cho người dân. Trước mắt, An Nhơn cần xây dựng một hệ thống cấp nước hiện đại, bảo đảm đủ nước cho cả khu vực nội thị và các xã ở xa; đồng thời, cần có các biện pháp kiểm soát chất lượng nước, bảo đảm an toàn cho sức khỏe người dân. Ngoài ra, việc tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về việc tiết kiệm nước, sử dụng nước một cách hiệu quả cũng rất quan trọng.
Ðồng chí Mai Việt Trung, Bí thư Thị ủy An Nhơn cho biết, vấn đề cung cấp nước sạch cho người dân trên địa bàn thị xã luôn là yêu cầu cấp bách, đòi hỏi sự tham gia của các cấp chính quyền địa phương. Theo đồng chí Mai Việt Trung, việc phát triển của An Nhơn phải gắn với chất lượng cuộc sống người dân. Do vậy, những yếu tố như không khí sạch, nước sạch, thực phẩm sạch… sẽ luôn được ưu tiên hàng đầu. Dựa vào nguồn lực của địa phương, hiện tại chính quyền An Nhơn đang thực hiện giải quyết vấn đề nước sạch ở 3 xã phía đông trước, sau đó sẽ đến các khu vực làng nghề, cụm công nghiệp, những nơi xả nước thải ra môi trường nhưng chưa có hệ thống xử lý hoặc hệ thống xử lý đã cũ, không hiệu quả.
Hiện, tỷ lệ cấp nước sạch ở An Nhơn mới đạt 28%, mục tiêu đến năm 2025 sẽ đưa nước sạch đến 81% số hộ dân khu vực nông thôn và hơn 95% số hộ dân ở khu vực đô thị trên địa bàn. “Ðể giải quyết vấn đề này, trước hết chúng tôi đang tổ chức tuyên truyền, đả thông tư tưởng xây dựng hệ thống nước sạch từ cấp ủy đến người dân, làm sao để mọi người hiểu vấn đề nước sạch là nhu cầu cấp thiết đối với tất cả mọi người, vì thế đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần phải thực hiện trong năm 2024”, đồng chí Mai Việt Trung cho biết.
“Ðối với 3 xã đang sử dụng nước của Trạm cấp nước sinh hoạt khu Ðông, do công suất của trạm không đủ nên chúng tôi đã làm việc với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cắt một phần nước của Nhà máy nước Cát Nhơn (huyện Phù Cát) chuyển về cho xã Nhơn Hạnh. Về lâu dài, xã Nhơn Hạnh sẽ chuyển dần sang sử dụng nguồn cung cấp nước từ Nhà máy nước Cát Nhơn, còn Trạm cấp nước sinh hoạt khu Ðông sẽ chỉ cung cấp cho hai xã Nhơn An và Nhơn Phong.
Ngoài ra, thị xã cũng đang đầu tư xây dựng thêm nhà máy nước tại xã Nhơn Hòa với công suất hơn 3.900m3/ngày/đêm; Nhà máy nước sạch Nhơn Khánh-Nhơn Phúc, dự kiến hoàn thành trong tháng 6/2024; còn Nhà máy nước sạch Nhơn Hậu-Nhơn Mỹ cố gắng hoàn thành và đưa vào sử dụng cuối năm 2024. Khi các nhà máy này đưa vào hoạt động sẽ cơ bản đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sạch của người dân trên địa bàn”, đồng chí Mai Việt Trung cho biết.
Dự báo thời tiết nắng nóng gay gắt ở Bình Ðịnh còn kéo dài đến hết tháng 8, nhu cầu sử dụng nước sạch của người dân sẽ tiếp tục tăng từ 15-20% so với các tháng trước đó. Do vậy, để bảo đảm việc cấp nước ổn định và liên tục, các đơn vị cung cấp nước sạch cần thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng, giảm thất thoát để sử dụng nguồn nước có hiệu quả.