Hướng tới "kỳ tích sông Hàn" thứ hai

Tháng 2-2013, nhậm chức Tổng thống Hàn Quốc, bà Pắc Cưn Hê kêu gọi tạo nên "một kỳ tích sông Hàn thứ hai". Kỷ niệm tròn một năm nhậm chức, nữ Tổng thống đầu tiên của quê hương món kim-chi công bố Kế hoạch cải cách kinh tế ba năm 2014-2017 nhằm tiếp thêm sức sống cho nền kinh tế Hàn Quốc, với ba chỉ tiêu chính là tăng GDP 4%, tỷ lệ lao động có việc làm 70% và GDP bình quân đầu người 40.000 USD (từ 26.000 USD năm 2013), còn gọi là "tầm nhìn 474".

Dự án "Miền đất rô-bốt" (Robot Land) đang được triển khai tại TP In-chơn (Hàn Quốc).
Dự án "Miền đất rô-bốt" (Robot Land) đang được triển khai tại TP In-chơn (Hàn Quốc).

HÀN QUỐC được cả thế giới biết đến với "kỳ tích sông Hàn": tăng trưởng kinh tế với tốc độ cao, liên tục trong khoảng 35 năm (đến trước khủng hoảng kinh tế châu Á năm 1997), đưa Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) bình quân đầu người nhảy vọt từ 100 USD năm 1963 lên 10.000 USD năm 1995. Một mốc quan trọng trong lịch sử phát triển của Hàn Quốc là trở thành thành viên của Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) năm 1996.

Từ năm 1997 đến nay, kinh tế Hàn Quốc trải qua hai cuộc "thử lửa" khốc liệt, cũng là hai cơ hội "lột xác" hiếm có. Sau khủng hoảng kinh tế châu Á năm 1997, nhờ nỗ lực cải cách cơ cấu và thanh lọc các doanh nghiệp yếu kém, Hàn Quốc đã khôi phục kinh tế nhanh và vững chắc. Khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2008, kinh tế Hàn Quốc cũng sớm thoát khỏi "đáy", từ mức tăng GDP 0,7% năm 2009 bật trở lại 6,5% năm 2010. Tuy nhiên, ngay sau đó là nguy cơ rơi vào "bẫy" tăng trưởng thấp: GDP tăng 3,7% năm 2011; 2,3% năm 2012; 3% năm 2013 (theo OECD).

Chính phủ của Tổng thống Pắc Cưn Hê thừa nhận chiến lược tăng trưởng truyền thống dựa vào xuất khẩu của những công ty lớn và phụ thuộc nhập khẩu công nghệ đã đạt đến giới hạn của nó và dẫn tới những mất cân bằng, như giữa xuất khẩu và tiêu thụ nội địa, chế tạo và dịch vụ, các tập đoàn (chaebol) và các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), các công nhân chính thức và không chính thức. Kế hoạch cải cách kinh tế 2014-2017 chính là nhằm xây dựng một mô hình tăng trưởng kinh tế mới năng động và sáng tạo hơn, đủ sức vượt qua các thách thức nói trên.

Kế hoạch gồm ba chiến lược. Chiến lược thứ nhất nhằm tạo lập một nền kinh tế có những nền tảng vững chắc, đặt ra ba nhiệm vụ: Cải cách khu vực công theo hướng tăng năng suất; Xây dựng một nền kinh tế thị trường có nguyên tắc nhằm khôi phục sân chơi bình đẳng giữa các thực thể kinh tế; Thiết lập một mạng lưới an sinh xã hội mạnh để kích thích lao động, trợ giúp người nghèo.

Chiến lược thứ hai nhằm tạo ra một nền kinh tế có sức sáng tạo năng động, cũng với ba nhiệm vụ: Phát triển các ngành công nghiệp sáng tạo với cốt lõi là các SME dám nghĩ dám làm, khuyến khích các dự án khởi nghiệp của các doanh nhân trẻ và tài năng, lập 17 "trung tâm cải cách kinh tế sáng tạo" tại các thành phố lớn trở thành trọng điểm phát triển vùng; Tăng đầu tư nghiên cứu phát triển (R&D) từ mức 4,4% GDP năm 2012 (cao nhất trong OECD) thành 5%, mời 300 nhà khoa học và nghiên cứu đẳng cấp thế giới tới làm việc tại Hàn Quốc; Mở đường cho các doanh nghiệp tiến ra thị trường thế giới, khuyến khích các SME xuất khẩu.

Chiến lược thứ ba nhằm tạo lập một nền kinh tế có sự cân bằng giữa nội nhu và xuất khẩu, cũng có ba nhiệm vụ: Cải thiện môi trường đầu tư bằng cải cách hệ thống luật; Tăng cường nội nhu bằng gỡ bỏ các yếu kém cơ cấu, giảm mức nợ hộ gia đình cao, mở rộng các chương trình nợ ưu đãi cho người thu nhập thấp, giảm gánh nặng chi phí nhà ở; Khích lệ giới trẻ và phụ nữ tham gia lực lượng lao động, thúc đẩy tạo 1,5 triệu việc làm cho nữ và 500 nghìn việc làm cho lao động trẻ.

Nhiều báo ngành tài chính và các ngân hàng có uy tín ở châu Á như Blum-bớc, Nhật báo phố Uôn, HSBC, ANZ, ADB... đều đánh giá cao Kế hoạch 2014-2017 của Chính phủ Hàn Quốc, cho rằng kế hoạch này đã đánh giá đúng những vấn đề cơ cấu của kinh tế Hàn Quốc, đưa ra những biện pháp thích hợp và mạnh mẽ, đặt ra những mục tiêu khả thi, và kế hoạch này có thể trở thành hình mẫu cho khu vực cũng như nhiều nơi khác trên thế giới.

OECD và công ty đánh giá tín dụng toàn cầu Moody's mới đây đều dự báo GDP của Hàn Quốc sẽ đạt mức tăng khoảng 4%/năm trong hai năm 2014-2015 nhờ xuất khẩu tăng mạnh. Như vậy, chỉ tiêu đầu tiên trong "tầm nhìn 474" đã chứng tỏ tính khả thi.

Mục tiêu bao trùm của Kế hoạch 2014-2017, như chính lời của bà Pắc Cưn Hê, là nhằm mở ra "một kỷ nguyên hạnh phúc cho nhân dân". Thực hiện một kế hoạch như vậy phải đối mặt đầy thách thức không nhỏ. Nhưng với quyết tâm chính trị của Chính phủ đứng đầu là Tổng thống Pắc Cưn Hê cùng những nền tảng vững chắc của nền kinh tế đứng thứ tư châu Á và thứ 15 thế giới, nhân dân Hàn Quốc hy vọng "một kỳ tích sông Hàn thứ hai" sẽ sớm thành hiện thực.

Có thể bạn quan tâm