Đây là một trong những nội dung quan trọng tại hội thảo khởi động Dự án “Huế - Đô thị giảm nhựa ở miền trung Việt Nam” do Ủy ban nhân dân thành phố Huế, và Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên tại Việt Nam (WWF-Việt Nam) tổ chức ngày 11/11.
Hội thảo đã nêu các kết quả đánh giá ban đầu về hệ thống quản lý chất thải rắn ở thành phố Huế nói chung và rác thải nhựa nói riêng; cũng như một số định hướng can thiệp đối với hệ thống quản lý chất thải rắn cho thành phố Huế trong tương lai.
Thành phố Huế, bao gồm cả phần diện tích mở rộng, có một hệ thống sông tự nhiên và nhân tạo dày đặc cùng đổ vào đầm phá Tam Giang - Cầu Hai. Đây là hệ đầm phá nước lợ lớn nhất ở khu vực Đông Nam Á, có giá trị cao về môi trường sinh thái và đa dạng sinh học.
Hiện nay khu vực này đã và đang bị ảnh hưởng khá nghiêm trọng bởi các hoạt động xả thải trực tiếp rác thải trên sông Hương và các hoạt động xả thải của các khu vực dân cư sinh sống dọc theo hệ thống các sông chảy qua địa bàn thành phố.
Mặc dù tỷ lệ thu gom rác thải ở thành phố Huế rất cao 98% (2020) cùng với những nỗ lực của chính quyền địa phương, các nhóm tình nguyện, công ty Cổ phần Môi trường và Công trình Đô thị Huế và các bên liên quan khác, ô nhiễm rác thải nhựa vẫn đang là một vấn đề môi trường nghiêm trọng ở một số lưu vực sông hồ xung quanh Hoàng Thành, các khu chợ ngoài trời, bãi biển công cộng…
Việc thất thoát rác thải nhựa làm tắc nghẽn các dòng sông và đe dọa các hệ sinh thái và môi trường biển, ven biển. Điều này có tác động tiêu cực đến các lĩnh vực quan trọng đối với nền kinh tế, bao gồm du lịch, vận tải biển và nuôi trồng thủy sản.
Theo kết quả đánh giá ban đầu của các nhóm tư vấn trong khuôn khổ thực hiện dự án (CRET, 2021) về hệ thống quản lý chất thải rắn ở thành phố Huế nói chung và rác thải nhựa nói riêng cho thấy, tổng lượng rác thải sinh hoạt phát sinh ở thành phố Huế khoảng 407,2 tấn/ngày, trong đó rác thải nhựa chiếm hơn 15,4%, chỉ đứng thứ hai sau thành phần rác hữu cơ. Trong đó, khối lượng rác thải nhựa thất thoát vào môi trường ở thành phố Huế ước tính vào khoảng 3,13% so với tổng khối lượng rác thải phát sinh.
Hoạt động sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần là nguồn gây ô nhiễm rác thải nhiều nhất, kể cả về số lượng và khối lượng. Ngoài ra, kết quả đánh giá ban đầu còn cho thấy hơn 83% hộ được phỏng vấn ở khu vực đầm phá Tam Giang - Cầu Hai cho rằng rác thải nhựa gây tác hại xấu cho sức khỏe con người. Hơn thế nữa, 59,1% người được phỏng vấn đồng ý và hoàn toàn đồng ý rằng, rác thải nhựa tác động xấu đến môi trường đất và các loại sinh vật biển.
Dự án “Huế - Đô thị giảm nhựa ở miền trung Việt Nam” do WWF-Na Uy tài trợ (thông qua WWF-Việt Nam) và được UBND thành phố Huế tiếp nhận nhằm mục tiêu hỗ trợ thành phố Huế bảo vệ các dòng sông và hệ sinh thái các vùng đất ngập nước và ven biển không bị ô nhiễm rác thải nhựa, thông qua một loạt các biện pháp can thiệp với sự tham gia của các bên liên quan bao gồm các khối công tư, các tổ chức xã hội dân sự và cộng đồng địa phương.
Theo kết quả mong đợi, đến năm 2024, Huế trở thành đô thị giảm nhựa với 70% chất thải rắn được phân loại tại nguồn, thu gom và xử lý, đồng thời rác tái chế từ bãi chôn lấp được đẩy mạnh thu hồi.
Dự án được thực hiện trong 4 năm, từ năm 2021-2024 và được chia làm 2 giai đoạn: giai đoạn khởi động dự án (2021) và giai đoạn triển khai thực hiện (2022-2024) với mong muốn đưa Huế trở thành một điểm đến không rác nhựa vào năm 2030.
Huế là đô thị thứ 7 của Việt Nam và thứ 32 trên thế giới tham gia vào mạng lưới Sáng kiến các Đô thị giảm nhựa.
