“Hồi sinh” rạch Xuyên Tâm

Rạch Xuyên Tâm có chiều dài gần 9 km đi qua hai quận Bình Thạnh và Gò Vấp sẽ sớm được cải tạo, đầu tư hạ tầng đô thị mang lại cuộc sống “xanh” cho hàng nghìn hộ dân trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Chủ đầu tư đưa ra mục tiêu khởi công dự án này vào tháng 8/2024.
0:00 / 0:00
0:00
Phối cảnh Dự án Nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm.
Phối cảnh Dự án Nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm.

Di dời sớm ngày nào bớt ô nhiễm ngày đó

Căn nhà của Nguyễn Thị Kim Ngọc, ở Phường 15 nằm sát cây cầu liên phường nối giữa Phường 15 và Phường 2, quận Bình Thạnh được làm bằng tôn, sàn chống cừ tràm.

Bên dưới là dòng nước đen bốc mùi hôi cùng rác thải các loại bất kể mùa nắng cũng như mùa mưa. Chị Ngọc cho hay, căn nhà vừa được cán bộ nhà đất phường đến đo vẽ chính xác là 77,7 m2, nằm trọn trên rạch Xuyên Tâm, hiện là nơi cư trú của 11 nhân khẩu.

Chị chia sẻ, gia đình chị thấy cán bộ phường đo đạc, phát giấy để ký chấp thuận thực hiện dự án, mọi người như “mở cờ trong bụng” bởi đi sớm ngày nào thoát cảnh ô nhiễm ngày đó. “Chủ trương cải tạo, làm mới kênh rạch trước sau gì cũng làm. Chỉ mong chính quyền tính toán hợp lý, hợp tình chính sách bồi hoàn, lo nơi ở mới cho các hộ dân”, chị Ngọc mong mỏi.

Phía bên kia cây cầu liên phường, ông Trần Thanh Sơn, ngụ tại số 64, đường Trần Xuân Ôn, Phường 2, quận Bình Thạnh sinh sống trong căn nhà nằm sát mép rạch đã hơn 30 năm cũng trông ngóng địa phương thông báo chính sách di dời để thực hiện dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm. Ông Sơn cho biết: Dự án này ông đã nghe nhắc đến cách đây gần 20 năm, thỉnh thoảng phường đến hỏi, khảo sát người dân.

Một tuần gần đây, cán bộ nhà đất đến đo vẽ, thông báo quyết định phê duyệt dự án của Ủy ban nhân dân thành phố, nên ông Sơn và các hộ dân rất băn khoăn. Ông Sơn kỳ vọng, dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm sớm triển khai, nhất là quận công bố chính sách đền bù để người dân yên tâm thu xếp cuộc sống sau khi giải tỏa…

Đại diện Ủy ban nhân dân Phường 2, quận Bình Thạnh thông tin, phường có 337 hộ dân nằm trong ranh dự án này, hiện phường đã xúc tiến công tác kiểm kê, phát phiếu lấy ý kiến thực hiện dự án đến tất cả hộ dân.

Phường đang chờ quận ban hành phương án đền bù để có cơ sở thông báo chính sách cụ thể cho người dân bị thu hồi nhà, đất. Phường 2 và Phường 15 là hai trong bảy phường của quận Bình Thạnh nằm trong dự án cải tạo, chỉnh trang rạch Xuyên Tâm với gần 2.000 hộ dân, đơn vị bị ảnh hưởng.

Theo Ủy ban nhân dân quận Bình Thạnh, quận đang thu thập hồ sơ pháp lý từ các hộ dân, nhận định sơ bộ hồ sơ pháp lý của từng trường hợp có đất thu hồi. Từ đầu tháng 9 đến nay, quận tổ chức đo vẽ khoảng 1.987 trên tổng số 1.999 trường hợp nằm trong dự án. Còn tại quận Gò Vấp, số bị ảnh hưởng bởi dự án ít hơn, khoảng 84 trường hợp.

Sẽ bố trí tạm cư trong khi chờ nhận nơi tái định cư

Phó Giám đốc Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Hoàng Anh Dũng - chủ đầu tư cho biết: Xuyên Tâm là một trong những tuyến rạch bị ô nhiễm nặng nề nhất của thành phố.

Người dân quanh khu vực luôn phải chịu sống ô nhiễm tại các căn nhà tạm bợ, lụp xụp dọc hai bên bờ. Điều này vừa ảnh hưởng đến cuộc sống, sức khỏe của người dân vừa mất mỹ quan đô thị.

Thông tin rất ý nghĩa là Dự án Nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm (từ kênh Nhiêu Lộc-Thị Nghè đến sông Vàm Thuật) có tổng mức đầu tư hơn 9.600 tỷ đồng, sử dụng nguồn vốn ngân sách vừa được Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phê duyệt dự án đầu tư ngày 6/10/2023. Trong đó, chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng hơn 6.300 tỷ đồng, chi phí xây dựng khoảng 2.700 tỷ đồng.

Theo ông Nguyễn Hoàng Anh Dũng: Để bảo đảm tiến độ dự án, chủ đầu tư cùng hai quận Bình Thạnh và Gò Vấp đang tích cực phối hợp sớm triển khai công tác đền bù.

Trong đó, địa phương phải bàn giao 70% mặt bằng thì mới có thể tổ chức khởi công. Muốn vậy, công tác giải phóng mặt bằng cần được địa phương làm tập trung, nhất là cần người dân đồng thuận cao. Hiện quỹ nhà tái định cư của Gò Vấp tương đối ổn, bảo đảm tái định cư cho người dân trên địa bàn.

Riêng quận Bình Thạnh còn thiếu 807 căn. Vừa qua, Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố có giám sát, yêu cầu chủ đầu tư bảo đảm quỹ nhà tái định cư cho người dân của quận.

Ngoài ra, Ủy ban nhân dân thành phố đã giao cho các đơn vị liên quan bố trí tạm cư cho người dân thuộc địa bàn quận Bình Thạnh trong lúc chờ nơi tái định cư hoàn thành.

Cụ thể, sắp tới Ủy ban nhân dân thành phố sẽ trình Hội đồng nhân dân thành phố ban hành nghị quyết quy định mức hỗ trợ chi phí thuê nhà tạm cư cho hộ gia đình, cá nhân trong thời gian chờ bố trí nhà ở, đất ở tái định cư.

Theo chủ đầu tư, dự kiến quận Gò Vấp bàn giao mặt bằng để khởi công dự án trên địa bàn Gò Vấp vào tháng 8/2024 và hoàn thành vào tháng 4/2025; quận Bình Thạnh bàn giao mặt bằng để khởi công vào tháng 4/2025 và hoàn thành công trình vào tháng 4/2028.

Theo quyết định phê duyệt, Dự án rạch Xuyên Tâm có tổng chiều dài xây dựng 8.865m.

Sau khi hoàn thành dự án, nước thải khu vực dọc tuyến kênh được thu gom về nhà máy xử lý nước thải tập trung của thành phố.

Cụ thể, phía đầu rạch quận Gò Vấp kết nối vào hệ thống cống của dự án Cải thiện hệ thống thoát nước, nước thải và thích ứng với biến đổi khí hậu tại lưu vực Tham Lương-Bến Cát để dẫn về Nhà máy xử lý nước thải Tham Lương-Bến Cát (Quận 12).

Phía đầu kênh Nhiêu Lộc-Thị Nghè kết nối vào hệ thống cống của dự án Vệ sinh môi trường Nhiêu Lộc-Thị Nghè để dẫn về Nhà máy xử lý nước thải Nhiêu Lộc-Thị Nghè (thành phố Thủ Đức).