Cách mạng Tháng Tám ở cố đô Huế

Hiệu lệnh tấn công

Sau ba ngày nhân dân ta ở Thừa Thiên - Huế nổi dậy tổng khởi nghĩa giành chính quyền, ngày 26-8-1945, một toán lính Pháp nhảy dù xuống Hiền Sĩ, cách Huế 25 cây số về phía bắc.

Ðược tin, đồng chí Hoàng Anh (nguyên Bí thư Tỉnh ủy Thừa Thiên) cùng một số cán bộ ra tận nơi xem xét tình hình. Ðược biết toán nhảy dù này có sáu tên sĩ quan Pháp do tên quan tư Ca-xten-la (Ca-xten-la) đứng đầu. Chúng tự xưng là phái bộ Ðồng Minh nhảy dù xuống để thi hành một số sứ mệnh. Chưa rõ thực hư, đồng chí Hoàng Anh vẫn để bọn nhảy dù đóng ở khu nhà mà chúng chiếm. Chúng bố phòng cẩn mật và hằng ngày dùng điện đài để liên lạc với căn cứ ở Xri lan-ca, và tìm cách bắt liên lạc với Phạm Quỳnh và Ngô Ðình Khôi là hai đại thần của triều Nguyễn nổi tiếng trung thành với thực dân khi còn tại chức. Nếu bọn Pháp này liên lạc được với bọn quan chức Pháp đang còn bị giam giữ ở Huế và bọn phản động trong nước thì rất dễ xảy ra đổ máu. Chính quyền cách mạng mới thành lập sẽ gặp muôn vàn khó khăn.

Linh tính cho biết một nguy cơ lớn sắp xảy đến, nếu ta hành động chậm trễ. Anh em Trường Thanh niên tiền tuyến ở Huế gồm tất cả đều là trí thức giác ngộ cách mạng, được nhóm Việt Minh trong trường lãnh đạo, khẩn cấp họp bàn biện pháp đối phó.

Anh em cử ngay một nhóm do Nguyễn Thế Lương (Cao Pha) chỉ huy. Tất cả anh em chia làm ba tiểu đội, nai nịt gòn gàng, mang súng mút-cơ-tông, mỗi người 10 viên đạn, thuê một chiếc xe khách chở thẳng đến nơi đồn trú của tốp nhảy dù. Cách địch chừng 50 - 60 mét, cả ba tiểu đội dừng lại. Ba người đại diện tiến lên.

Sáu tên nhảy dù đi lại trên sân nhà thấy "phái đoàn" đến, chúng ngơ ngác nhìn. Tên quan tư chỉ huy bước tới ra vẻ hùng hổ, dọa nạt. Khi hai bên giáp nhau, anh Lê Thiện Huy cầm cờ đỏ sao vàng, dõng dạc nói to bằng tiếng Pháp: "Nhân danh Ủy ban Khởi nghĩa Trung Bộ, tôi chuyển đến ông một bức thư...".

Khi tên quan tư kính cẩn đưa hai tay ra nhận thư, thì có một phát súng mút-cơ-tông nổ vang, làm chấn động bầu không khí đang rất nghiêm trang. Lập tức, anh Nguyễn Thế Lương rút khẩu súng lục từ trong túi, hét lên bằng tiếng Pháp: "Ðưa tay lên! Các anh là tù binh!".

Cùng lúc ấy, Ðặng Văn Việt (sau này nổi tiếng là "hùm xám", "vua đường số 4") và cả phân đội xông lên, bao vây kín bọn lính nhảy dù, tất cả chĩa súng vào sáu tên địch. Không kịp trở tay và hoàn toàn bất ngờ, tất cả bọn lính nhảy dù đều phải đưa hai tay lên đầu.

Cả phân đội chia làm ba nhóm: canh giữ tù binh, lục soát tịch thu vũ khí địch, tài liệu, quân trang, quân dụng, gồm có: sáu khẩu súng các-bin Mỹ, sáu khẩu súng ngắn Bơ-rao-ninh, hai điện đài, hai máy ra-gô-nô phát điện, sáu túi cá nhân đựng rất nhiều quân trang, dù, lựu đạn, đạn dược, bánh mì, đồ hộp, thuốc men, bạc nén, tiền Ðông Dương, sáu cặp sĩ quan đựng bút giấy, tài liệu, đồng hồ, la bàn và rất nhiều bản đồ in trên lụa rất có giá trị.

Trong cặp của tên quan tư Ca-xten-la có bản mật lệnh của tướng Ðờ Gôn (De Gaulle), của Trung tâm tiền phương sở chỉ huy của quân viễn chinh Pháp ở Xri lan-ca. Bản mật lệnh của Ðờ Gôn ghi rõ:

Mật lệnh.

Quan tư Ca-xten-la có nhiệm vụ bắt liên lạc với Ngô Ðình Khôi, Phạm Quỳnh, với các lực lượng Pháp ở hải ngoại (FFE) và các lực lượng Pháp nội địa (FFI) để tổ chức chiếm lĩnh các công sở và thành lập chính quyền thuộc địa ở miền Trung Việt Nam.

Tất cả các FFE và FFI đều phải đặt dưới quyền của quan tư Ca-xten-la.

Toàn bộ tài liệu chứng minh rất rõ là toán sĩ quan và hạ sĩ quan nhảy dù xuống Hiền Sĩ không phải là một phái bộ của quân Ðồng Minh mà là một phái đoàn quân sự Pháp do Ðờ Gôn sử dụng để tìm cách lập lại chính quyền thuộc địa ở miền trung.

Bắt và giao sáu tên Pháp cho du kích để giải về Ủy ban Khởi nghĩa Trung Bộ. Ðoàn quân Thanh niên tiền tuyến lại lên xe trở về Huế. Trên xe, hỏi ra mới biết tiếng súng cướp cò đúng lúc quân ta đang ở trước mặt bọn Pháp là do anh Phan Viên sơ ý đụng tay vào lẫy súng và súng nổ. Không ngờ tiếng súng cướp cò ấy lại là tiếng súng lệnh khai tử phái đoàn quân sự của Ðờ Gôn và âm mưu trở lại lập chính quyền thuộc địa ở miền trung.

Về đến Huế, một đại diện lớp Thanh niên tiền tuyến được cử đến gặp đồng chí Trần Hữu Dực, Chủ tịch Ủy ban Khởi nghĩa Trung Bộ để báo cáo kết quả cuộc hành quân. Ðồng chí Trần Hữu Dực hết sức vui mừng và nhiệt liệt khen ngợi chiến công vừa đạt được. Ðồng chí nhận xét:

Chỉ cần ta chậm một hai ngày là bọn Pháp nhảy dù xuống Hiền Sĩ có thể liên lạc được với Ngô Ðình Khôi, Phạm Quỳnh, các lực lượng Pháp ở hải ngoại và nội địa. 500 tên Pháp đang bị giam ở trường Providence, 4.500 lính Nhật ở đồn Mang Cá... sẽ gây tai họa lớn cho cách mạng.

Có thể bạn quan tâm