Hà Nội không còn hộ nghèo

Giám đốc Sở Lao động-Thương binh và Xã hội Hà Nội Bạch Liên Hương cho biết, đến nay, Hà Nội không còn hộ nghèo, chỉ còn 0,04% hộ cận nghèo. Thành phố cũng hoàn thành xây sửa nhà cho hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn ở địa bàn.

Đây là thông tin được bà Hương chia sẻ tại hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của lĩnh vực lao động, người có công và xã hội diễn ra tại Hà Nội ngày 27/12.

Trong năm 2024, ngành lao động-thương binh và xã hội Hà Nội đã tập trung triển khai thực hiện nhiều chính sách đặc thù, nhất là về an sinh xã hội, nâng cao thúc đẩy xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân Thủ đô.

Giám đốc Sở Lao động-Thương binh và Xã hội Hà Nội Bạch Liên Hương phát biểu tại hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của lĩnh vực lao động, người có công và xã hội.

Bên cạnh đó, bà Hương chia sẻ thêm, trong những năm gần đây, tình hình kinh tế của Thủ đô Hà Nội nói riêng và của cả nước nói chung có nhiều biến động, hoạt động sản xuất kinh doanh của một số doanh nghiệp gặp khó khăn, dẫn đến việc làm của người lao động không ổn định. Điều này đã ít nhiều ảnh hưởng đến công tác phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội trên địa bàn Hà Nội.

Tuy vậy, được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội trong quá trình tổ chức, triển khai, thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, Hà Nội cơ bản đã hoàn thành các nhiệm vụ theo kế hoạch đề ra, tình hình phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội trên địa bàn thành phố Hà Nội có nhiều khởi sắc.

Tính đến hết tháng 11 năm 2024, công tác phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội trên địa bàn thành phố Hà Nội đã đạt được một số kết quả khả quan.

Cụ thể, số người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc trên địa bàn Hà Nội là hơn 2,1 triệu người, tăng gần 111 nghìn người so với cùng kỳ năm 2023, chiếm 45,97% lực lượng lao động trong độ tuổi.

Số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện là102.493 người, tăng 21.367 người so với cùng kỳ năm 2023, chiếm 2,88% lực lượng lao động trong độ tuổi. Con số này chưa bao gồm các trường hợp đang bảo lưu.

Bà Hương nhấn mạnh, công tác phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội trên địa bàn Thành phố luôn được Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Thành phố quan tâm chỉ đạo ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù.

Cụ thể, Nghị quyết số 03/2022/NQ-HĐND ngày 6/7/2022 của Hội đồng nhân dân Thành phố, trong đó quy định mức hỗ trợ thêm tiền đóng bảo hiểm xã hội cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn thành phố Hà Nội cho tám nhóm đối tượng. Đó là các đối tượng cụ thể sau:

Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn dưới 3 tháng trước ngày 1/1/2018; người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn dưới 1 tháng từ ngày 1/1/2018;

Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố;

Người lao động giúp việc gia đình;

Người tham gia các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ không hưởng tiền lương;

Xã viên không hưởng tiền lương, tiền công làm việc trong hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã;

Người nông dân, người lao động tự tạo việc làm bao gồm những người tự tổ chức hoạt động lao động để có thu nhập cho bản thân và gia đình;

Người lao động đã đủ điều kiện về tuổi đời nhưng chưa đủ điều kiện về thời gian đóng để hưởng lương hưu theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội (trừ trường hợp người lao động đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu nhưng thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn thiếu không quá 10 năm);

Người tham gia khác (người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo được xác định theo quy định tại Quyết định số 13/2021/QĐ-UBND ngày 5/9/2021 của Ủy ban nhân dân Thành phố quy định chuẩn nghèo đa chiều của thành phố Hà Nội giai đoạn 2022-2025).

Thành phố cũng hỗ trợ mức đóng ngoài mức hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được quy định tại Nghị định số 134/2025/NĐ-CP ngày 29/12/2015 của Chính phủ.

Theo đó, hỗ trợ thêm 30% mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với người thuộc hộ nghèo; hỗ trợ thêm 25% mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với người thuộc hộ cận nghèo; hỗ trợ thêm 10% mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với các đối tượng khác.

Công tác phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội luôn nhận được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ thành phố đến các cấp, các ngành địa phương.

Người làm công tác phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội được đào tạo cơ bản, có kiến thức chuyên ngành phù hợp với việc thực hiện các nghiệp vụ chuyên môn.

Cũng theo bà Hương, công tác phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội còn một số hạn chế nhất định cần được khắc phục.

Trước hết, thành phố Hà Nội mặc dù có lực lượng lao động quy mô lớn và cơ cấu lao động trẻ, tuy nhiên lực lượng lao động của Hà Nội thường xuyên không ổn định, có sự di chuyển cơ học rất lớn từ nông thôn về thành thị theo mùa vụ, còn tình trạng di chuyển giữa các doanh nghiệp, các ngành nghề với nhau. Doanh nghiệp tại Hà Nội chủ yếu là những doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ, thường xuyên thay đổi địa điểm hoạt động, như khoảng 90% các doanh nghiệp đang tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp trên địa bàn thành phố có dưới 10 lao động.

Việc chấp hành pháp luật của các đơn vị, doanh nghiệp và người lao động còn chưa cao. Vẫn còn tình trạng chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Bà Hương cũng đề xuất, trong thời gian tới, cần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội.

Cụ thể, công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý các vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế luôn được quan tâm, chú trọng, hằng năm các cơ quan chức năng của Hà Nội căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ được giao đã xây dựng kế hoạch kiểm tra, phối hợp kiểm tra, thanh tra liên ngành, thanh tra chuyên ngành và thực hiện theo đúng kế hoạch đã được phê duyệt.

Năm 2024, Sở Lao động-Thương binh và Xã hội, Bảo hiểm xã hội Thành phố, Thanh tra thành phố, Công an Thành phố, Cục thuế Thành phố, Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội, Ủy ban nhân dân các quận, huyện, thị xã đã thực hiện 3.163 cuộc. Trong đó: Thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch 2.785 cuộc, đạt 79,3% kế hoạch; thực hiện thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với 378 đơn vị.

Cùng với đó, cần cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin hiệu quả. Những năm qua, cùng với việc tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn, thành phố Hà Nội đặc biệt chú trọng đến công tác cải cách thủ tục hành chính trên tất cả các mặt hoạt động, tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia và người thụ hưởng chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp. Thực hiện giao dịch điện tử, hệ thống tiếp nhận, trả kết quả thủ tục hành chính của Bảo hiểm xã hội thành phố được kết nối với hệ thống của Bưu điện thành phố để thực hiện tiếp nhận và trả kết quả qua dịch vụ bưu chính. Thực hiện tốt công tác cải cách hành chính đã giảm bớt phiền hà, tạo điều kiện thuận lợi cho đối tượng tham gia và thụ hưởng.

Trong thời gian tới đây, để tiếp tục hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ về phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội, thành phố Hà Nội sẽ tập trung một số nhiệm vụ trọng tâm sau.

Thứ nhất, tham mưu Hội đồng nhân dân thành phố ban hành Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện theo mức 100% đối với người thuộc hộ nghèo; tối thiểu là 60% đối với người thuộc hộ cận nghèo; tối thiểu là 20% đối với các đối tượng khác theo quy định của Luật Thủ đô năm 2024.

Thứ hai, tăng cường tuyên truyền phổ biến chính sách pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp; khuyến khích doanh nghiệp, người dân thực hiện tốt chính sách pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp; vận động các nhà hảo tâm tặng sổ bảo hiểm xã hội cho người có hoàn cảnh khó khăn; đôn đốc yêu cầu người sử dụng lao động thực hiện nghiêm túc việc tham gia bảo hiểm xã hội đối với người lao động theo đúng các quy định của pháp luật.

Thứ ba, tăng cường phối hợp trong liên thông kết nối dữ liệu giữa các đơn vị có liên quan theo Đề án 06 của Chính phủ.

Thứ tư, tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, cải thiện quy trình, thủ tục tham gia bảo hiểm xã hội, thủ tục hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tham gia bảo hiểm xã hội.

Thứ năm, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội, đặc biệt quan tâm đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra đặc biệt là thanh tra chuyên ngành về đóng bảo hiểm xã hội, tập trung thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm xã hội, xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm.