Ngày 21-9, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Sài Gòn Khu vực 1 (thuộc Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh) cho biết, cơ quan này đã triển khai nhanh chóng các giải pháp tháo gỡ vướng mắc liên quan đến thủ tục hàng quá cảnh tại cảng Cát Lái.
“Giải phóng” nhanh hàng hóa tồn đọng
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh tại cuộc đối thoại ngày 17-9-2020 về việc tháo gỡ vướng mắc liên quan đến thủ tục hàng quá cảnh tại cảng Cát Lái, ngày 18-8, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Sài Gòn Khu vực 1 đã có công văn số 4272/KV1-ĐGSKS, 4273/KV1-GĐGSKS gửi Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn và bốn doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ quá cảnh bằng phương thủy nội địa có lượng hàng hóa tồn đọng lớn tại cảng để phối hợp xử lý; đồng thời có công văn số 4274/KV1-ĐGSKS báo cáo Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh thông qua Phòng Giám sát quản lý về việc vướng mắc khi thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa quá cảnh bằng phương tiện thủy nội địa tại Chi cục.
Ông Nguyễn Thanh Long, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Sài Gòn Khu vực 1, cho biết: “Ngay sau đó, Chi cục triển khai ngay các biện pháp giải quyết nhanh thủ tục hàng hóa quá cảnh tại cảng. Trong đó, Chi cục triển khai đồng bộ ba giải pháp: Kiểm tra seal của các container ngoài bãi, kiểm tra ở cầu tàu và kiểm tra seal trên hệ thống mạng. Nhờ đó, các thủ tục hàng hóa quá cảnh tại cảng được xử lý liên tục, nhanh chóng.”
Trong ba ngày, từ ngày 17 đến ngày 19-9, Chi cục đã làm thủ tục 39 tờ khai vận chuyển độc lập cho 677 container hàng quá cảnh của các doanh nghiệp. Trong đó: Công ty TNHH MTV Vận tải biển Gemadept: 09 tờ khai, 221 container; Công ty TNHH Hoyer Transport Việt Nam: 01 tờ khai, 25 container; Công ty Cổ phần Tân cảng Vận tải thủy Tân Cảng: 14 tờ khai, 211 container; Công ty Cổ phần Tân Cảng Cypress: 15 tờ khai, 220 container. Hiện tại cảng chỉ còn 568 container tồn, do doanh nghiệp chưa đăng ký tờ khai vận chuyển.
Phối hợp cùng doanh nghiệp giải quyết thủ tục
Hiện, Cảng Cát Lái là một trong số cảng có lưu lượng hàng hóa quá cảnh lớn qua các cửa khẩu trong cả nước. Hàng năm, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực I làm thủ tục cho khoảng 68.000 tờ khai và khoảng 138.000 container hàng quá cảnh bằng phương tiện đường bộ và đường thủy nội địa.
Tính riêng tám tháng đầu năm 2020, Chi cục đã làm thủ tục 30.627 tờ khai, 70.208 container, trong đó hàng quá cảnh bằng phương tiện thủy nội địa là 1.564 tờ khai, 28.548 container (chiếm khoảng 5,1% lượng tờ khai và 40,7% lượng container), tăng khoảng 2% về lượng tờ khai và tăng 10% về lượng container so với năm 2019.
Bên cạnh những mặt tích cực nêu trên, trong thời gian qua, các đối tượng buôn lậu đã lợi dụng hình thức quá cảnh để vận chuyển hàng cấm, hàng lậu, hàng phải có giấy phép, cắt seal, đánh tráo hàng hoá quá cảnh, tự ý tiêu thụ hàng quá cảnh tại thị trường Việt Nam hoặc vận chuyển ngược hàng hóa quá cảnh sau khi qua biên giới vào nội địa qua cửa khẩu biên giới đường bộ gây ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất trong nước và kinh tế đất nước.
Chỉ tính riêng từ đầu tháng 7-2020 đến nay, Hải quan TP Hồ Chí Minh phát hiện và xử phạt 19 trường hợp vi phạm hành chính liên quan hàng quá cảnh, với các hành vi không khai báo, khai báo sai về tên hàng, số lượng, trọng lượng, xuất xứ, sở hữu trí tuệ, giấy phép, kiểm dịch…
Ngoài ra, trong quá trình làm thủ tục, đối chiếu seal hãng tàu trong tháng 7 và tháng 8-2020, hải quan thành phố đã phát hiện 30 trường hợp sai seal, đứt seal nhưng doanh nghiệp kinh doanh cảng không thông báo trên hệ thống E-Cargo.
Có trường hợp doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ quá cảnh phải có đơn cầu cứu qua đường dây nóng của Tổng cục Hải quan về trường hợp đứt seal hãng tàu vì doanh nghiệp kinh doanh cảng không phối hợp xác nhận đứt seal.
Do đó, Chi cục đã phối hợp với các đơn vị liên quan, triển khai nhiều kế hoạch, biện pháp để tăng cường kiểm tra, kiểm soát, giám sát đối với hàng hóa quá cảnh, đặc biệt là hàng hóa quá cảnh bằng phương tiện đường bộ, đường thủy nội địa.
Tuy nhiên, để tránh tình trạng ùn tắc hàng hóa tại cảng khi đang thực hiện quy trình kiểm tra kiểm soát theo quy định, Hải quan TP Hồ Chí Minh yêu cầu các doanh nghiệp tăng cường phối hợp với lực lượng hải quan thực hiện đúng quy định pháp luật về thủ tục hải quan đối với hàng hóa quá cảnh; khai báo hải quan và làm thủ tục các container tồn và tập hợp các vướng mắc có liên quan đến thủ tục hàng quá cảnh kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét.
Trước mắt, cơ quan hải quan tập trung lực lượng giải quyết thủ tục cho các container tồn đọng, bố trí công chức thực hiện thủ tục nhanh, đúng quy định cho doanh nghiệp và báo cáo Tổng cục Hải quan các vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Hải quan TP Hồ Chí Minh cam kết sẽ tăng cường bố trí nhân sự, giải quyết nhanh thủ tục cho các doanh nghiệp và đề nghị các doanh nghiệp kinh doanh cảng, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ quá cảnh phối hợp cùng cơ quan hải quan thực hiện.