Theo các thống kê từ trên 10 năm trước, hoại tử chỏm xương đùi, thoái hóa khớp háng hay gặp ở độ tuổi trên 60 tuổi, thậm chí là trên 70 tuổi, nhưng gần đây đáng báo động là số lượng người bệnh phải mổ thay một hoặc hai bên khớp háng lại tập trung lớn ở độ tuổi lao động dưới 60 tuổi.
BS Tùng cho biết, chỉ tính riêng khoa Phẫu thuật Chi dưới, là một trong năm khoa thực hiện kỹ thuật mổ thay khớp háng tại Bệnh viện Việt Đức, trong 3 năm từ 2017 - 2019, mổ thay khớp háng cho 1.274 người bệnh thì có tới 70,17 % số người bệnh là ở độ tuổi từ 18 - 60 tuổi, chủ yếu là nam giới (78,97%). Trong số này nhóm độ tuổi trung niên, độ tuổi "chín" về mọi mặt chiếm 78,99 % và đáng báo động là thoái hóa khớp háng nặng buộc phải thay khớp ở nhóm người bệnh trẻ tuổi (từ 18 - 40 tuổi) chiếm tới 21,01%, tăng rất cao so với các thống kê trước đó, chủ yếu là nam giới.
Theo BS Tùng, trong nhóm người bệnh trẻ tuổi này khi được hỏi có uống rượu thường xuyên hàng tuần hoặc hàng ngày không thì có tới 99,84% số trường hợp trả lời là có. Tỷ lệ uống rượu này thấp hơn ở nhóm người bệnh trung niên (41-60 tuổi) là 72,11%. Càng bất ngờ hơn nữa là có tới 61 trường hợp (4,79%) buộc phải thay khớp háng ở độ tuổi thanh niên (18-30 tuổi) có liên quan đến uống rượu.
Trong số những người bệnh phải thay khớp háng có uống rượu thường xuyên thì có tới 84,27% số người bệnh bị hoại tử chỏm xương đùi cả hai bên chân. Loại rượu hay uống là rượu trắng tự nấu, rượu ngâm các loại hoa quả, củ, rễ... Việc cai rượu rất khó khăn, nhiều bệnh nhân ngay từ những ngày đầu sau mổ thay khớp háng xuất hiện loạn thần, rối loạn tâm thần do ngừng uống rượu, ảnh hưởng lớn đến kết quả điều trị.
“Đây là những con số thống kê tăng đáng báo động, tăng lên 70,17% ca bị hoại tử chỏm xương đùi ở độ tuổi lao động so với dưới 50% ở những năm trước, gây ảnh hưởng đến khả năng lao động, thu nhập của mỗi cá nhân và tập thể, là gánh nặng cho gia đình và toàn xã hội”, BS Tùng nói.
 |
Hoại tử chỏm xương đùi bắt nguồn từ tình trạng loãng xương, thưa xương vùng chỏm xương đùi, dần tiến triển thành các ổ gẫy xương, hoại tử sụn và hoại tử xương dưới sụn ngày càng lan rộng, dẫn đến biến đổi cấu trúc khớp háng, thoái hóa khớp háng nặng và tàn phế.
Bệnh diễn biến âm thầm, ban đầu chỉ là những cơn đau nhẹ thỉnh thoảng thoáng qua vùng khớp háng khiến người bệnh chủ quan không để ý đến. Các cơn đau ngày càng thường xuyên, đau tăng khi đứng lâu, đi lại nhiều hoặc khi thay đổi tư thế vận động như xoay, gập người, dạng chân... Đau tăng dần kèm theo các ổ hoại tử tăng dần dẫn đến đi lại khập khiễng, vẹo trục cơ thể, giảm khả năng lao động. Khi người bệnh đau đến mức phải đi khám bệnh thường là đã đến các giai đoạn muộn của bệnh, điều trị chỉ giúp cho bệnh phát triển chậm lại chứ không thể điều trị khỏi hẳn. Đa phần bệnh nhân buộc phải mổ thay khớp háng nhân tạo một hoặc cả hai bên chân mới có thể đi lại ổn định và làm các công việc nhẹ được.
Tuổi thọ khớp háng chỉ trung bình từ 10 -15 năm với chi phí thay lần đầu khoảng 70-100 triệu đồng/chân, những lần thay sau càng khó khăn và tốn kém hơn lần đầu, đó quả thực là một gánh nặng suốt cả quãng đời còn lại không chỉ riêng đối với người bệnh.
