NSND Bạch Diệp qua đời

NDO -

NDĐT – NSND Bạch Diệp, người phụ nữ duy nhất trong cuộc đời nhà thơ Xuân Diệu, một trong những nữ đạo diễn đầu tiên của điện ảnh Cách mạng Việt Nam, đã qua đời ngày 17-8 sau một thời gian dài chống chọi với bệnh tật, thọ 84 tuổi.

NSND Bạch Diệp.
NSND Bạch Diệp.

Sinh năm 1929 tại Hà Nội, đạo diễn Bạch Diệp có tên thật Nguyễn Thanh Tâm, gia đình bà có truyền thống làm nghề nhiếp ảnh. Từ năm 6 tuổi, bà đã được đưa theo học ở trường Tu viện Saint Dominique ở Hải Phòng. Năm 1941, gia đình bà chuyển sang sinh sống tại Hải Dương.

Bà đi theo Việt Minh khi mới 16 tuổi, tham gia Tổng khởi nghĩa và phong trào Phụ nữ cứu quốc ở Hải Dương. Năm 1955, bà chuyển về làm tại Báo Nhân Dân, làm Tổ trưởng tổ Hà Nội, chịu trách nhiệm thông tin về thành phố.

Năm 1959, NS Bạch Diệp theo học lớp đạo diễn điện ảnh do Bộ Văn hóa Thông tin mở với sự hướng dẫn của các chuyên gia Liên Xô. Tốt nghiệp năm 1963, bà về làm việc tại Hãng phim truyện Việt Nam, và tại đây nữ nghệ sĩ đã cho ra đời hàng loạt tác phẩm đáng chú ý. Bộ phim Trần Quốc Toản ra quân là tác phẩm đầu tay được chuyển thể từ chèo đã giành giải Bông Sen Bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ hai.

Những năm sau đó nữ nghệ sĩ cho ra đời Người về đồng cói (1973), Ngày lễ thánh (1976), Câu chuyện làng Dừa (1977), Người chưa biết nói (1979), Ai giận ai thương (1982)... Trong sự nghiệp của nữ đạo diễn, nổi bật nhất là hai bộ phim Ngày lễ thánh (dựa theo cuốn tiểu thuyết Bão biển của Chu Văn) và Huyền thoại mẹ, đều do NSND Trà Giang đóng vai chính, và đều được trao giải Bông Sen Bạc.

Năm 27 tuổi, khi đang công tác tại Báo Nhân Dân, bà lập gia đình với nhà thơ Xuân Diệu, khi đó đã 40 tuổi. Ở với nhau một thời gian ngắn, bà chuyển về sống cùng cha mẹ. Sau đó, bà đi bước nữa cùng ông Nguyễn Đức Tường năm 1975 và chung sống cho đến khi ông Tường mất.

Năm 1992, sau khi về hưu, nghệ sĩ vẫn tiếp tục làm phim cộng tác với các chương trình Điện ảnh chiều thứ 7 và Văn nghệ chủ nhật của Đài truyền hình Việt Nam. Năm 1997, nữ đạo diễn được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Năm 2007, bà được nhận Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật cho hai tác phẩm Ngày lễ thánh, Huyền thoại mẹ.

Bà là nữ đạo diễn hiếm hoi của điện ảnh Việt Nam gặt hái được nhiều thành công trong sự nghiệp, và có tên trong cuốn Bách khoa toàn thư của Liên Xô (cũ).

NSND Bạch Diệp qua đời ảnh 1

Phim Ngày lễ thánh, tác phẩm giành giải Bông sen bạc của NSND Bạch Diệp.