Diễn đàn Chủ nhật

Trách nhiệm của cộng đồng mạng và truyền thông

Gõ từ khóa "Lệ Rơi" vào cửa sổ Google có thể thấy cái tên này đang tạo nên "cơn sốt" trong cộng đồng mạng in-tơ-nét. Sự "phủ sóng" quá nhanh của anh chàng được gọi là "ca sĩ" này đang báo động sự xuất hiện một công thức nổi tiếng mới và cũng phần nào thể hiện cách hành xử thiếu chừng mực của cộng đồng mạng.

Ngoại trừ nghệ danh "Lệ Rơi" chẳng giống ai, "ca sĩ" này không có gì là nổi bật khi sở hữu một dung mạo bình thường và một giọng hát thì quá dở. Ấy vậy mà những bản hát gần đây của anh ta như: Em của ngày hôm qua, Con nhà nghèo hay Nắng ấm xa dần... lại đủ sức "gây mưa, gây gió" với một bộ phận khá lớn cư dân mạng. Tính ra, trong vòng một tháng, có tới gần 150 ca khúc hát lại được anh ta tung lên mạng, song chỉ cần vừa "ra lò" thì ca khúc nào cũng nhận được hàng trăm nghìn lượt nghe và like trên youtube, facebook, bất chấp lối hát chênh, phô, nói ngọng và phát âm sai. Ngay bản thân "ca sĩ" này cũng nhận mình hát không hay, hát và "up" lên mạng chỉ để cho vui. Vì thế, dẫu cho người ta có "đổ bộ" sự chú ý vào những clíp của Lệ Rơi thì âu đó cũng là điều bình thường khi giờ đây, dân mạng chủ yếu nghe, xem và hành động theo hiệu ứng đám đông. Sẽ chẳng có gì đáng bàn nếu họ chỉ vào nghe để giải trí, vấn đề là đám đông bất bình thường này đã quá đà khi biến một sự việc, một nhân vật quá ư bình thường trở thành "hiện tượng". Lệ Rơi được tung hô là "thánh hát" và đã hình thành cả "Hội những người phát cuồng vì ca sĩ Lệ Rơi" với hàng chục nghìn thành viên. Thậm chí, trên hai kho Google Play và Windows Phone Store cũng xuất hiện hàng loạt ứng dụng ăn theo sức nóng Lệ Rơi.

Lý giải về sự nổi tiếng dễ dãi và nhanh chóng này, người ta cho rằng Lệ Rơi như một cơn gió lạ xuất hiện trong giới showbiz Việt vốn đã khiến công chúng ngán ngẩm. Nhưng không ai có thể phủ nhận "vũ khí" duy nhất mà Lệ Rơi sở hữu chỉ là tình yêu ca hát theo kiểu "bất chấp" và lối thể hiện tự tin đến mức ngô nghê, những yếu tố chưa đủ để biến Lệ Rơi thành "sao" trong làng giải trí. Tuy nhiên, dù có lý giải bằng cách nào chăng nữa thì sự chú ý và tung hô quá đà của cư dân mạng cũng đang khiến sự việc đi quá xa, góp phần làm nên những giá trị "ảo" trong đời sống âm nhạc; đồng thời thể hiện phần nào sự lệch lạc trong thị hiếu âm nhạc vốn đã xuống cấp của một bộ phận không nhỏ giới trẻ hiện nay. Trường hợp của Lệ Rơi đang đi ngược lại quy luật cần khẳng định tài năng, chuyên môn mới được đánh giá cao trên con đường nghệ thuật. Với "hiện tượng" này, sự xấu trai, hát dở cộng thêm việc tự tin phô diễn lối hát dở và sự "vào cuộc" nhiệt tình của cộng đồng mạng đang là công thức của sự nổi tiếng nhanh đến chóng mặt. Có bao nhiêu người trong đám đông "like" những ca khúc của Lệ Rơi đủ kiên nhẫn và bản lĩnh để "thưởng thức" trọn vẹn từ đầu đến cuối giọng ca "khó nghe" này? Rõ ràng, sự ngô nghê trong cách hát của anh ta mới chính là điều thu hút sự chú ý và trở thành đề tài bàn tán. Những người miệt thị, nhạo báng thì đem sự ngô nghê kia ra để cười cợt, khinh rẻ. Còn những người tung hô cũng đem nó ra để "tôn" thành của hiếm, song chẳng ai dám chắc đằng sau những lời khen ngợi quá đà ấy không ẩn giấu những nụ cười dè bỉu. Dường như sự cười nhạo, khinh miệt cũng trở thành một thú vui giải trí.

Quay trở về câu chuyện của "ca sĩ" Lệ Rơi, thiết nghĩ, việc hát và chia sẻ vi-đê-ô clíp của mình lên mạng in-tơ-nét để thỏa mãn sở thích cá nhân là quyền của cá nhân và cũng là việc làm bình thường. Anh ta cũng đâu mưu cầu sự nổi tiếng trên truyền thông. Nhưng chính sự can thiệp quá đà của cộng đồng mạng, sự tiếp cận và khai thác thông tin quá mức của giới truyền thông đã biến Lệ Rơi trở thành "ca sĩ nổi tiếng" bất đắc dĩ. Không chỉ săm soi vi-đê-ô clíp và giọng hát của anh, đám đông còn mổ xẻ cả hoàn cảnh gia đình, cả chuyện đời tư, bằng cấp và "bê" nó lên mạng. Cùng lúc đó, anh chàng này phải hứng chịu biết bao búa rìu dư luận không đáng có và tình yêu chân thật dành cho ca hát mà anh đã trót tung lên mạng cũng bị hạn chế cơ hội để thể hiện.

Trong thế giới mạng, khi mà sự tung hô quá đà và vùi dập quá mức đã trở thành căn bệnh cố hữu thì những sự kiện, nhân vật tạo sức nóng cũng chỉ như "bong bóng trong mưa" và sẽ còn những Lệ Rơi khác "hot" hơn xuất hiện. Qua sự việc này có thể thấy những tác động từ thế giới ảo và những hiệu ứng tiêu cực từ truyền thông. Bởi vậy, dư luận xã hội đòi hỏi cộng đồng mạng và truyền thông hãy có cái nhìn nhân văn, tôn trọng quyền cá nhân và có hành xử đúng mực trước một vấn đề, sự kiện, bởi trong thời đại mà thông tin được truyền đi nhanh chóng, rộng khắp thì chỉ cần quá đà một chút cũng có thể đẩy cuộc sống của những cá nhân đi theo những chiều hướng không thể kiểm soát...