LỚP HỌC KHÔNG BẢNG, PHẤN
Là một trong những Di tích lịch sử-văn hóa cấp quốc gia, Cột cờ Nam Định (còn gọi là Kỳ đài) hiện được quy hoạch trong khuôn viên Bảo tàng tỉnh Ninh Bình cơ sở 2, phường Nam Định, có diện tích 1.800 m2 với chiều cao 23,84 m.
Dưới triều Nguyễn, Nam Định (xưa) là một trong bốn địa phương ở miền bắc được triều đình cho xây thành và dựng Cột cờ. Thời kỳ chống thực dân Pháp, đây là nơi diễn ra những trận chiến đấu của quân và dân Thành Nam bảo vệ thành vào các năm 1873, 1883; năm 1945, lá cờ đỏ sao vàng đã tung bay trên Kỳ đài, khẳng định thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám vĩ đại. Trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ, Cột cờ là nơi đặt trạm quan sát và trực chiến của tự vệ nhà máy Liên hợp Dệt; vào các năm 1965, 1972, không quân Mỹ đã rải bom làm sập công trình kiến trúc quan trọng này. Năm 1997, nhân dịp kỷ niệm 43 năm Ngày giải phóng thành phố Nam Định, Cột cờ được phục dựng theo nguyên trạng và được bảo tồn, phát huy cho đến ngày nay.
Nơi đây thu hút đông đảo người dân, du khách, nhất là đối với học sinh, sinh viên đến tham quan. Em Trần Hương Giang, học sinh lớp 10A1, Trường trung học phổ thông Mỹ Lộc, phường Nam Định cho biết, mỗi câu chuyện mà cán bộ bảo tàng chia sẻ đều chứa đựng những khoảnh khắc lịch sử đầy gian nan nhưng cũng đầy tự hào của dân tộc. Đặc biệt, em ấn tượng với thông tin về nữ liệt sĩ Anh hùng Nguyễn Thị Trinh.
Tại Bảo tàng tỉnh cơ sở 2, hệ thống tài liệu, hiện vật cũng phản ánh khá toàn diện đời sống xã hội trong suốt chiều dài lịch sử: Từ thời tiền sơ sử, văn hóa Đông Sơn, thời Bắc thuộc, các triều đại Lý, Trần, Lê sơ-Mạc, Hậu Lê, Nguyễn-Pháp thuộc cho đến thời kỳ cách mạng, kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược,… hay những giá trị văn hóa tiêu biểu, đặc trưng của vùng đất Nam Định xưa-Ninh Bình ngày nay.
“Ngoài những tiết dạy trên bục giảng, nhiều năm qua, nhà trường đã lên kế hoạch và tổ chức các chương trình trải nghiệm thực tế cho học sinh. Đến với bảo tàng, các em có cơ hội được tìm hiểu về truyền thống lịch sử-văn hóa của địa phương, của dân tộc và tham gia các hoạt động bổ ích. Qua đó, giúp học sinh có những giờ học thú vị, rèn luyện nhiều khả năng như quan sát, tư duy, giao tiếp, làm việc nhóm…; vun đắp thêm tình yêu quê hương, đất nước, niềm tự hào dân tộc và giúp các em yêu thích hơn bộ môn Lịch sử” - cô giáo Nguyễn Thị Tơ, Phó Hiệu trưởng Trường trung học phổ thông Mỹ Lộc chia sẻ.
Phó Trưởng phòng Giáo dục-Truyền thông Bảo tàng tỉnh Ninh Bình Nguyễn Thị Thu Hường cho biết, thời gian qua, nơi đây đã trở thành “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống lịch sử đấu tranh cách mạng cho thế hệ trẻ.
BẢO VỆ, PHÁT HUY BỀN VỮNG
Hiện, Bảo tàng tỉnh Ninh Bình đang lưu giữ hơn 92.500 tài liệu, hiện vật; 26 sưu tập hiện vật quý hiếm, độc đáo và 6 bộ bảo vật quốc gia, gồm: Thành bậc lan can thời Lý thế kỷ 12; Mô hình nhà thời Trần, thế kỷ 13-14; bộ Chân đèn và Lư hương gốm men thời Mạc, thế kỷ 15; Trống đồng Vũ Bản, thuộc nền văn hóa Đông Sơn, thế kỷ 3-1 trước Công nguyên; Trống đồng Tiên Nội I, thuộc nền văn hóa Đông Sơn, thế kỷ 4-3 trước Công nguyên; bộ sưu tập Cột kinh phật thời Đinh, thế kỷ 10.
Trong đó, một số chuyên đề được trưng bày tiêu biểu tại bảo tàng như: Kinh đô Hoa Lư và sự ra đời của nhà nước phong kiến tập quyền ở nước ta với Đại Thắng Minh Hoàng đế và Lê Đại Hành Hoàng đế ở thế kỷ 10; Những kỷ vật đi cùng năm tháng tái hiện về một phần cuộc sống, chiến đấu của Bộ đội Cụ Hồ trong các cuộc kháng chiến; Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình in dấu chân Người; giới thiệu Ninh Bình là một trong những địa danh xuất hiện sự cư trú sớm của con người qua các di chỉ khảo cổ học; Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt-di sản đã được UNESCO vinh danh…
Bảo tàng tỉnh Ninh Bình gồm ba cơ sở tại các phường Hoa Lư, Nam Định và Phù Vân. Đến với mỗi cơ sở, công chúng có thể chiêm ngưỡng, tìm hiểu thông tin phong phú, đa dạng với nhiều hiện vật tiêu biểu, quý hiếm, có giá trị. Theo thống kê, từ đầu năm 2025 đến nay, bảo tàng đã đón hàng chục nghìn lượt du khách; góp phần tuyên truyền cho mọi tầng lớp nhân dân về lịch sử, truyền thống văn hóa của dân tộc cũng như vùng đất Ninh Bình “địa linh nhân kiệt”.
Phó Giám đốc bảo tàng Hoàng Văn Cương cho biết, bảo tàng đã và đang làm tốt công tác ứng dụng công nghệ thông tin vào việc quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị của các tư liệu, hiện vật. Đặc biệt là thực hiện lưu trữ, bảo quản, đưa lên nền tảng số qua trang thông tin điện tử của bảo tàng. Thời gian tới, bảo tàng phối hợp với các sở, ngành, đơn vị có liên quan đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số để lưu giữ tốt hơn di sản phục vụ công tác nghiên cứu và đưa các hiện vật có giá trị đến gần hơn với công chúng, góp phần gìn giữ, lan tỏa những giá trị tốt đẹp của dân tộc đến thế hệ tương lai.
