Đáng chú ý, tình trạng này rõ ràng và điển hình trong lĩnh vực thuế chuyển nhượng nhà đất, trên phạm vi cả nước, nhất là các địa phương nơi các cơn sốt đất đi qua, như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Lào Cai, Lâm Đồng.
Bước vào năm 2021, Tổng cục Thuế xác định nhiệm vụ công tác thuế năm 2021 gồm có 9 nội dung, trong đó xác định toàn ngành tập trung, triển khai đồng bộ các biện pháp tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra chống thất thu thuế, trốn lậu thuế.
Thông suốt từ Trung ương tới địa phương
Trong 25 nhóm giải pháp, Tổng cục nhấn mạnh các giải pháp nghiệp vụ quan trọng như: tiếp tục bám sát sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Bộ Tài chính và cấp ủy, Ủy ban nhân dân các cấp để chủ động tập trung các giải pháp liên quan đến thuế như: mở rộng cơ sở thuế; tăng cường chất lượng công tác thanh tra, kiểm tra, chống thất thu, quản lý chặt chẽ giá tính thuế; Cơ quan thuế các cấp triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp quản lý thu, phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu phấn đấu thu.
Theo dõi chặt chẽ tiến độ thu ngân sách, đánh giá, phân tích cụ thể từng địa bàn, từng khu vực, từng sắc thuế, qua đó xác định các nguồn thu còn tiềm năng, các lĩnh vực, loại thuế còn thất thu để kịp thời đề xuất các giải pháp quản lý hiệu quả, kiến nghị với UBND chỉ đạo các ngành, các cấp ở địa phương cùng phối hợp với cơ quan thuế để tăng cường quản lý thu, đẩy mạnh các biện pháp chống thất thu ngân sách.
Rà soát các nguồn thu còn dư địa, còn tiềm năng để khai thác tăng thu như thu từ đất đai, tài nguyên, khoáng sản, hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh qua mạng, dịch vụ viễn thông, internet...
Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan công an, hải quan, quản lý thị trường để kiểm soát chặt chẽ về giá cả hàng hóa, qua đó chống thất thu ngân sách, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng để khuyến khích, thu hút đầu tư trên địa bàn, tạo nguồn tăng thu cho ngân sách nhà nước (NSNN).
Triển khai tốt các nội dung trong chương trình hành động Chống xói mòn cơ sở thuế (BEPS), trong đó đẩy mạnh trao đổi thông tin để hỗ trợ các Cục thuế địa phương trong việc ngăn ngừa hành vi trốn lậu thuế. Đây chính là cơ sở pháp lý để các cơ quan thuế địa phương thực hiện chuyên đề chống thất thu NSNN.
Nhiều cách làm hay
Thực hiện nhiệm vụ được giao, cơ quan thuế các cấp đã đồng loạt ra quân, tập trung cao độ cho công tác quản lý thuế có tính mũi nhọn này.
Tại Cục Thuế TP Hồ Chí Minh, đối với công tác triển khai quản lý thu trên địa bàn, tranh thủ sự quan tâm và đồng thuận của lãnh đạo Thành phố, Cục Thuế đã tham mưu Ủy ban nhân dân kiện toàn Ban chỉ đạo chống thu của Thành phố và ban hành kế hoạch hành động về tăng cường công tác quản lý thu, đôn đốc thu, chống thất thu NSNN năm 2021.
Trong số 8 chuyên đề liên quan đến các lĩnh vực trọng tâm cần chú trọng hơn nữa trong công tác quản lý thu, chống thất thu trên địa bàn, Cục Thuế TP Hồ Chí Minh đặc biệt chú trọng chuyên đề quản lý thu đối với hoạt động cho thuê mặt bằng, cho thuê căn hộ, nhà ở tại các chung cư, cao ốc và quản lý thu đối với lĩnh vực nhà đất.
Trong đó, cơ quan thuế chủ động làm việc với cơ quan chức năng về việc chia sẽ thông tin liên quan đến công chứng hợp đồng giao dịch; từ đó đấu tranh với các hợp đồng chuyển nhượng có dấu hiệu kê khai mức giao dịch thấp để trốn thuế thu nhập.
Tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, trên cơ sở xác định số thu từ ngành dịch vụ du lịch, nhà hàng, khách sạn, giải trí (vốn là thế mạnh của tỉnh) với hơn 1.500 đơn vị không hoạt động hoặc hoạt động nhưng không có khách đã làm giảm nguồn thu NSNN gần 1.000 tỷ đồng. Do đó, Cục Thuế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tập trung vào quản lý thu từ các lĩnh vực khác, trong đó có tiền sử dụng đất. Nhận thấy dư địa thu từ thuế chuyển nhượng nhà đất vẫn còn khá rộng, những tháng cuối năm này, Cục Thuế Bà Rịa - Vũng Tàu đã đẩy mạnh công tác thu trong lĩnh vực này, đấu tranh với tình trạng khai thuế thấp hơn nhiều so với giá giao dịch thực tế để tăng thu thuế chuyển nhượng nhà đất.
Không vì bất kỳ áp lực nào mà vi phạm pháp luật
Có thể thấy, trong điều kiện ngặt nghèo, với những khó khăn chưa từng xảy ra, ngành thuế cả nước đã linh hoạt, sáng tạo tìm mọi giải pháp phù hợp để thực thi Luật Quản lý thuế một cách chặt chẽ.
Trong quá trình đó, ngành thuế luôn luôn chú trọng công tác báo cáo, giải trình, tranh thủ mọi sự ủng hộ của các cấp ủy, chính quyền địa phương để thực thi tốt nhiệm vụ hành thu.
Tuy nhiên, tại một số địa bàn trọng điểm có cơn sốt đất, đã xảy ra hiện tượng cơ quan hành chính ban hành văn bản có tính can thiệp vào tiến trình và nghiệp vụ hành thu của ngành thuế, chưa tuân thủ quy định pháp luật như tại chi cục thuế khu vực Bảo Lộc - Bảo Lâm (tỉnh Lâm Đồng).
Theo báo cáo của Cục Thuế tỉnh Lâm Đồng, thực hiện chuyên đề chống thất thu trong chuyển nhượng bất động sản năm 2021, cơ quan thuế quyết liệt khai thác tăng thu lĩnh vực này nhằm bù đắp cho các lĩnh vực đang gặp khó khăn do dịch bệnh ở địa bàn tỉnh.
Cục Thuế Lâm Đồng đã chỉ đạo các chi cục thuế cơ sở thu thập thông tin từ nhiều nguồn (Facebook, giao dịch ngân hàng, đối chiếu thông tin của chính quyền) để xem xét, xử lý, ấn định thuế theo quy định.
Sau khi có số giao dịch thực tế, cơ quan thuế có căn cứ trao đổi với cơ quan chuyên môn để xác định đầy đủ nghĩa vụ tài chính..., đấu tranh với hiện tượng tự kê khai số giao dịch thấp nhằm né thuế.
“Qua rà soát, chúng tôi nhận thấy mức giá người nộp thuế kê khai thấp hơn rất nhiều so với giá thực tế giao dịch, có trường hợp chỉ từ 10 - 20% so với giá giao dịch thực tế” - đồng chí Trần Phương, Cục trưởng Thuế Lâm Đồng cho biết.
Đồng thời, Cục trưởng Thuế Lâm Đồng cũng nhấn mạnh: Được sự ủng hộ và chỉ đạo của Tổng cục Thuế, UBND tỉnh, chúng tôi quyết liệt thực hiện việc xác định giá chuyển nhượng bất động sản để tính giá thu thuế là giá được ghi trên hợp đồng chuyển nhượng phù hợp với giá thị trường. Đây là hướng đi đúng, giải pháp đúng được sự chỉ đạo, đồng thuận của các cơ quan song trùng quản lý cấp trên, cơ quan thuế các cấp phải thực thi.
“Chính vì thế, căn cứ Luật Quản lý thuế, chúng tôi áp dụng biện pháp cần thiết để yêu cầu người nộp thuế giải trình nhằm kê khai điều chỉnh, bổ sung cho sát thực. Trường hợp có rủi ro cao, có dấu hiệu trốn thuế, chúng tôi lập hồ sơ chuyển cơ quan Công an xử lý” - đồng chí Trần Phương thông tin.
Quan điểm của Lâm Đồng là thực hiện thu đúng, thu đủ các khoản thuế, phí đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản. Đây được coi là nhiệm vụ chính trị quan trọng của ngành thuế tỉnh Lâm Đồng. Vì thế, Cục Thuế sẽ xử lý nghiêm các trường hợp buông lỏng quản lý, thỏa hiệp, không vì bất cứ áp lực nào mà không dám đấu tranh cũng như lợi dụng nhiệm vụ được giao để nhũng nhiễu, tiêu cực, vụ lợi cá nhân khi thực thi công vụ - Cục trưởng Thuế Lâm Đồng Trần Phương khẳng định.