Đề nghị chi tiếp hơn 1.100 tỷ đồng hỗ trợ người lao động từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp

Trước đó, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã xây dựng báo cáo về tình hình thực hiện Nghị quyết số 03/2021/UBTVQH15 về chính sách hỗ trợ người lao động và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 từ quỹ Bảo hiểm thất nghiệp (gói 38.000 tỷ đồng).

Theo đó, đến thời điểm ngày 31/3/2022, đã hoàn thành việc xác định số giảm đóng cho 346.806 đơn vị, tương ứng 11,467 triệu lao động với số tiền được điều chỉnh giảm đóng bảo hiểm thất nghiệp (từ tháng 10/2021 đến hết tháng 3/2022) khoảng 4.426 tỷ đồng.

Tính đến 31/12/2021, cơ quan Bảo hiểm xã hội đã chi trả cho 12,968 triệu lao động thuộc đối tượng hỗ trợ, không có sai sót về hồ sơ, với tổng số tiền chi trả là 30.804 tỷ đồng (Nghị quyết 03/2021/UBTVQH15 cho phép sử dụng khoảng 30.000 tỷ đồng từ kết dư Quỹ bảo hiểm thất nghiệp để hỗ trợ người lao động).

Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội việc ban hành chính sách thời gian qua là kịp thời, bám sát thực tiễn, đúng đối tượng góp phần hỗ trợ người lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp khắc phục khó khăn, ổn định cuộc sống, hỗ trợ người sử dụng lao động giảm chi phí, duy trì sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm cho người lao động. Việc triển khai thực hiện chính sách minh bạch, khẩn trương, đúng đối tượng, đúng mục đích. Đến nay, việc xác định số giảm đóng cho các đơn vị sử dụng lao động thuộc đối tượng hỗ trợ và việc giải quyết hỗ trợ cho người lao động đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp và người lao động đã dừng tham gia bảo hiểm thất nghiệp đề nghị hỗ trợ về cơ bản đã hoàn thành.

Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng chính sách do chưa xác định rõ đối tượng được hưởng chính sách trong các đơn vị sự nghiệp và doanh nghiệp thuộc lực lượng vũ trang, đối tượng có tên trong danh sách tham gia bảo hiểm thất nghiệp, đối tượng tại các đơn vị sự nghiệp công lập trong các cơ quan nhà nước (đơn vị sự nghiệp thuộc Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam...). Mặt khác, việc xây dựng, ban hành chính sách trong bối cảnh đặc biệt, cấp bách để kịp thời hỗ trợ người lao động chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19, dẫn đến việc dự báo đối tượng thụ hưởng chính sách chưa sát thực tế. Do đó, khi triển khai thực hiện chính sách, số tiền thực tế chi trả hỗ trợ người lao động vượt mức quy định tại Nghị quyết số 03.

Tính đến ngày 31/12/2021 (thời điểm hoàn thành việc hỗ trợ đối với người lao động), vẫn còn hơn 414.000 lao động thuộc đối tượng hỗ trợ đã nộp hồ sơ đề nghị hỗ trợ đúng thời hạn theo quy định nhưng chưa được chi trả, với số tiền dự kiến khoảng 1.155 tỷ đồng. Đây là các trường hợp nộp hồ sơ đề nghị hỗ trợ vào những ngày cuối cùng của thời hạn theo quy định (chậm nhất là ngày 20/12/2021), có diễn biến quá trình đóng bảo hiểm thất nghiệp phức tạp, thông tin về quá trình đóng bảo hiểm thất nghiệp, nhân thân của người lao động còn chưa chính xác; dẫn đến việc hoàn thiện hồ sơ hoàn thành sau ngày 31/12/2021 nên những trường hợp này chưa được giải quyết.

Có 261.142 lao động đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp tại các đơn vị sự nghiệp công lập đã nộp hồ sơ đề nghị hỗ trợ với số tiền dự kiến là hơn 745 tỷ đồng.

Nguyên nhân trong quá trình thực hiện, Bảo hiểm xã hội Việt Nam gặp khó khăn trong việc xác định đối tượng hỗ trợ, cơ sở để xác định đối với các đơn vị sự nghiệp công lập có sử dụng nguồn ngân sách nhà nước. Do đó, việc thực hiện các thủ tục nhận hỗ trợ của một số đơn vị đặc thù còn chậm so với thời hạn.

Vì vậy, Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép tiếp tục chi trả hỗ trợ đối với người lao động thuộc đối tượng đã nộp hồ sơ đề nghị hỗ trợ theo đúng thời hạn quy định. Thời hạn thực hiện chi trả là hai tháng, dự kiến đến ngày 31/8/2022.

Về cân đối Quỹ bảo hiểm thất nghiệp khi tiếp tục thực hiện chi trả: Kết dư Quỹ bảo hiểm thất nghiệp đến ngày 31/12/2021 dự kiến là 60.619 tỷ đồng, dự toán thu bảo hiểm thất nghiệp năm 2022 là 21.871 tỷ đồng, dự toán chi bảo hiểm thất nghiệp năm 2022 là 26.740 tỷ đồng.

Nếu tiếp tục chi trả cho người lao động đủ điều kiện và nộp hồ sơ đề nghị theo đúng quy định với số tiền khoảng 1.155 tỷ đồng thì dự kiến kết dư của Quỹ bảo hiểm thất nghiệp đến cuối năm 2022 là 55.750 tỷ đồng.

Như vậy, theo tính toán sau khi tiếp tục chi trả hỗ trợ cho người lao động thì kết dư Quỹ bảo hiểm thất nghiệp vẫn bảo đảm an toàn vì vẫn cao hơn hai lần tổng chi bảo hiểm thất nghiệp năm 2021 (dự toán chi bảo hiểm thất nghiệp năm 2021 là 21.600 tỷ đồng).