Tính đến tháng 12/2020, Việt Nam có hơn 811.000 doanh nghiệp. Doanh nghiệp SMEs chiếm tới 98,1% tổng số doanh nghiệp Việt Nam, sử dụng 70% lao động và đóng góp tới 45% GDP.
Tuy nhiên, từ đầu năm 2021 đến nay, qua các đợt đại dịch Covid-19 bùng phát, có trung bình 10.000 doanh nghiệp dừng hoạt động mỗi tháng, hầu hết trong số này cũng là các doanh nghiệp SMEs. Đây là một thành phần quan trọng nhưng lại dễ bị tổn thương nhất trong nền kinh tế.
"Doanh nghiệp SMEs bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi dịch Covid-19 và cần có biện pháp để các doanh nghiệp này sinh tồn và phát triển", ông Nguyễn Trọng Đường nói.
Việt Nam đã bắt đầu bàn về chuyển đổi số từ năm 2018. Đến nay, chuyển đổi số đã trở thành một khái niệm phổ biến, một vấn đề nóng từ trong các chương trình nghị sự cấp cao đến những câu chuyện thường ngày của người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, khảo sát của VINASA tại Ngày Chuyển đổi số Việt Nam 2020, cho biết 69% doanh nghiệp được khảo sát không biết lựa chọn đối tác nào để triển khai chuyển đổi số, 72% không biết bắt đầu từ đâu, 92% không biết chuyển đổi số như thế nào.
Ông Lữ Thành Long, Phó Chủ tịch VINASA cho biết, chuyển đổi số được xem làm một trong những giải pháp then chốt giúp SMEs từ sống sót đến bứt phá trong đại dịch Covid-19. Ngày 23/7, VINASA đã thành lập hội đồng chuyên gia xây dựng Khung hướng dẫn Chuyển đổi số cho các doanh nghiệp SMEs bao gồm gần 40 chuyên gia là lãnh đạo cao cấp các doanh nghiệp công nghệ đang dẫn đầu về chuyển đổi số.
Hội đồng đã lựa chọn và phân nhóm chuyên gia theo kinh nghiệm thực tiễn triển khai Chuyển đổi số cho từng ngành. Kết hợp giữa kinh nghiệm thực tiễn, thực trạng và xu hướng phát triển của từng ngành nghề, và tham khảo mô hình tham chiếu, 26 lĩnh vực đã được lựa chọn để xây dựng khung chuyển đổi số phù hợp nhất với SMEs của Việt Nam.
Khung hướng dẫn chuyển đổi số cho mỗi lĩnh vựa bao gồm 5 phần cơ bản:
Phần 1 là thực trạng và xu hướng phát triển. Đưa ra cái nhìn cái nhìn tổng thể về thực trạng, mô hình, loại hình doanh nghiệp trong từng lĩnh vực, và quan trọng hơn là đưa ra được những xu hướng phát triển của ngành đó trong thời gian tới.
Phần 2 là khung hướng dẫn chuyển đổi số, đây là phần quan trọng nhất. Mỗi khung hướng dẫn được chia làm 2 loại: Khung giải pháp cơ bản là các giải pháp và dịch vụ chuyển đổi số cơ bản, nền tảng hầu hết lĩnh vực nào cũng cần sử dụng như phần mềm tài chính kế toán, kinh doanh/marketing, quản trị nhân sự, quản lý điều hành nói chung. Khung được chia làm 3 cấp độ cho 3 quy mô doanh nghiệp: siêu nhỏ, nhỏ, và vừa, để các doanh nghiệp có thể thấy mình cần gì ở từng quy mô.
Khung giải pháp chuyên dụng là các giải pháp chỉ ngành nghề, lĩnh vực sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mới cần sử dụng. Chẳng hạn phần mềm bán hàng cho lĩnh vực bán lẻ bán lẻ; phần mềm quản lý khách sạn cho lĩnh vực du lịch; phần mềm quản lý sản xuất cho doanh nghiệp có nhà máy sản xuất; phần mềm quản lý và kiểm soát chất lượng cho ngành chế biến thủy sản; phần mềm thiết kế cho doanh nghiệp xây dựng… Bộ giải pháp này được chia làm 3 cấp độ. Đây chính là 3 cấp độ chuyển đổi số cho một doanh nghiệp.
Cấp độ 1: Sẵn sàng. Ở cấp độ này, các hoạt động thiết yếu như kinh doanh/bán hàng, sản xuất, cung cấp dịch vụ cho khách hàng đều sử dụng nền tảng, giải pháp số.
Cấp độ 2: Phát triển. Cấp độ này hướng đến ứng dụng chuyển đổi số giúp tự động hóa nâng cao năng suất, như tự động hóa bán hàng và vận hành nội bộ, triển khai Mobile App cho khách hàng và nhân viên. Mọi dữ liệu tập trung trên cloud để làm nền tảng cho cấp độ 3.
Cấp độ 3: Đột phá. Cấp độ này sử dụng dữ liệu, dữ liệu lớn, AI để phân tích dự báo kinh doanh, từ đó phát hiện thị trường mới, phát triển sản phẩm và dịch vụ mới; giúp doanh nghiệp phát triển đột phá.
Phần 3 là bộ giải pháp, đây chính là sự khác biệt trong trong các tài liệu hướng dẫn của VINASA. Ứng với mỗi công cụ các doanh nghiệp SMEs cần trong các cấp độ chuyển đổi số. Hội đồng xây dựng một bộ giải pháp kèm theo. Đây chính là những giải pháp chất lượng không chỉ được hội đồng lựa chọn kỹ lưỡng mà còn đã từng được thẩm định qua các giải thường uy tín như Giải thưởng Sao Khuê. Đây cũng là cách để Hội đồng và VINASA tạo ra môi trường kết nối giữa các SMEs với đúng đơn vị tư vấn, cung cấp giải pháp, giúp đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số
Phần 4 là khuyến nghị kỹ năng số cần đào tạo. Chuyển đổi số thành công hay không thì con người vẫn là yếu tố quyết định. Vì vậy, tất cả các tài liệu chúng tôi đều đưa ra khuyến nghĩ những kỹ năng số cần được đào tạo cho các lãnh đạo, cán bộ nhân viên. Các nhân sự được phân loại theo yêu cầu hệ thống và theo trình độ để cần đào tạo. Thí dụ: nhân sự không phụ trách công nghệ thì kỹ năng nhận thức, về tháo tác; nhân sự cao cấp hơn thì cần biết sắp xếp dữ liệu một cách khoa học, còn nhân sự phụ trách công nghệ thì cần những công nghệ mới, mô hình phân tích dữ liệu, dự báo...
Phần 5 là bộ tiêu chí đánh giá. Đây là một số tiêu chí để các doanh nghiệp SMEs có thể tự đánh giá mức độ chuyển đổi số của mình.
Phó Chủ tịch VINASA Lữ Thành Long cho biết: “Hội đồng hướng đến mục tiêu tạo ra một bộ bản đồ chuyển đổi số bải bản, đầy đủ nhưng đơn giản từ phương pháp luận đến giải pháp cụ thể. Bản đồ mà một doanh nghiệp SMEs dù ở bất cứ quy mô nào, thuộc ngành nghề hoạt động gì cũng có thể xem và biết mình đang ở đâu? lộ trình chuyển đổi số của mình sẽ như thế nào? và cần chuẩn bị hành trang gì? hành trang đấy ai cung cấp?”
Toàn bộ tài liệu sẽ được phát hành công khai và hoàn toàn miễn phí trên website www.dx4sme.vn. Các doanh nghiệp SMEs có thể tải tài liệu để nghiên cứu và có thể trực tiếp đăng ký kết nối, yêu cầu tư vấn chuyên sâu trên website. VINASA sẽ chịu trách nhiệm kết nối với các chuyên gia và doanh nghiệp phù hợp một cách nhanh chóng để hỗ trợ các doanh nghiệp chuyển đổi số.
Ngay sau khi công bố, VINASA sẽ cùng các thành viên hội đồng, các doanh nghiệp, phối hợp cùng các hiệp hội, các sở, ban ngành thực hiện các chương trình tập huấn, hướng dẫn cho doanh nghiệp SMEs theo từng ngành, từng lĩnh vực chuyên biệt hướng đến mục tiêu: Bất cứ một doanh nghiệp SMEs đều biết mình đang ở đâu, phải làm gì, doanh nghiệp mới thành lập nào đều nhận thức được mình phải chuyển đổi số và ngay lập tức thực hiện từ khi mới đi vào hoạt động.
Ngay trong lễ công bố, VINASA đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với 3 hiệp hội: Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME), Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội, và Hội doanh nghiệp trẻ Hà Nội (HanoiBA) để triển khai các chương trình chuyển đổi số cho các doanh nghiệp hội viên.
Khai mạc Diễn đàn Cấp cao Chuyển đổi số Việt Nam 2021 
