Theo Hội Nhà văn Việt Nam, Giải thưởng Tác giả Trẻ nằm trong hệ thống giải thưởng hằng năm của Hội Nhà văn Việt Nam, do Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức xét và trao.
Các hạng mục của giải thưởng Tác giả Trẻ bao gồm bốn thể loại văn học chính, đó là: Thơ, Văn xuôi, Lý luận - Phê bình và Văn học dịch.
Hội Nhà văn Việt Nam cho biết, Giải thưởng Tác giả Trẻ là sự tôn vinh một cách khách quan, chính xác của Hội Nhà văn Việt Nam đối với những tác phẩm văn học có giá trị nhân văn và có chất lượng nghệ thuật cao của các tác giả trẻ về tuổi đời. Giải cũng nhằm ghi nhận, động viên, ủng hộ tinh thần tìm tòi, cá tính sáng tạo, khả năng cống hiến nghệ thuật của những người trẻ tuổi hoạt động trong lĩnh vực văn học. Giải thưởng hướng đến sự đề cao và khuyến khích tính chuyên nghiệp cũng như độ bền vững, nghiêm túc, có trách nhiệm trong hoạt động văn học của các tác giả trẻ.
Qua giải thưởng Tác giả Trẻ, Hội Nhà văn Việt Nam muốn hướng đến một nền văn học mới, phát triển cởi mở, trẻ trung, phong phú, sôi động và lành mạnh, thúc đẩy tinh thần hiện đại mang bản sắc dân tộc trên cơ sở kế thừa những giá trị tinh hoa truyền thống.
Giải thưởng Tác giả Trẻ cũng sẽ thể hiện một phần quan điểm, thái độ định hướng của Hội Nhà văn, trước những tư tưởng, những xu hướng sáng tác hết sức đa dạng của đông đảo người viết trẻ hiện nay. Hội Nhà văn khi xét giải thưởng Tác giả Trẻ sẽ dựa trên nguyên tắc: tôn trọng quyền sáng tạo, khích lệ, ủng hộ cá tính sáng tạo, nhưng cũng đòi hỏi tinh thần xây dựng nhân văn, ý thức cộng đồng và trách nhiệm xã hội của người sáng tác trẻ.
Hội đồng xét giải thưởng Tác giả Trẻ gồm những nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu và dịch giả có uy tín chuyên môn do Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam thành lập.
Lễ trao giải thưởng Tác giả Trẻ sẽ được tổ chức riêng, dự kiến vào tháng 11 hằng năm.
