Năm 1954 đồng bào miền Nam đã gửi tặng Bác Hồ một cây vũ sữa. Người gửi cây vú sữa đó là má Lê Thị Sảnh (Tư Sảnh) ở xã Trí Phải, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau. Bà Tư Sảnh sinh năm 1903 là một người tham gia Hội Mẹ Chiến sĩ suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ ở xã Anh hùng Trí Phải.
Má Tư Sảnh đã từ trần mấy năm nay. Chúng tôi về Trí Phải, gặp đông đúc các con và các cháu má. Ðặc biệt gặp ông Nguyễn Văn Phận, là đảng viên, là cán bộ ấp từ hồi kháng chiến chín năm. Ông Nguyễn Văn Phận năm nay 89 tuổi, kể chuyện cây vú sữa xưa.
Người Pháp làm xong kinh Chắc Băng trước khi ông Phận sanh tám năm. Vùng đất này hầu như là nơi quần tụ của những người dân lao động cần cù khẩn hoang. Ðất này xưa là đất của những mùa nước mặn, ngọt... Trên đồng chỉ có lúa, ngoài lúa là những cỏ dại, cây nằm nước; không có cây ăn trái, chưa ai lên liếp lập vườn, rau xanh trồng cũng chưa có. Cá thì vô vàn. Con nước cá nặng lưới, đầy lờ lợp nuôi người với những ngọn rau đồng: bông súng, rau dừa, rau ngò, hay đọt choại, lá cách... Dân xứ này cũng là dân cách mạng triệt để: dựng cứ, kháng chiến!
Thật lạ lùng! Giữa vùng cây hoang dại trên bờ kinh Chắc Băng lại có cây vú sữa? Cây do ông Hai Phương từ miệt trên, miệt sông Tiền di cư tới trồng. Sau, ông Hai Phương lại di dời, ông nhượng phần đất cho ông Ðương. Thời chín năm, trái vú sữa xứ này là cái trái độc đáo. Nửa chục - sáu trái - giá ngang một giạ lúa. Dân nghèo mua... cúng ông bà và bồi dưỡng cho người bệnh.
| |
Bà Tư Sảnh cùng chồng là ông Ðỗ Văn Tố (Tư Tố) là gia đình nuôi chiến sĩ. Các anh bộ đội thuộc Tiểu đoàn 307, đi diệt đồn, chống ruồng bố khắp nơi rồi lại về ở cùng xóm ấp tăng gia sản xuất.
Năm 1954, khi các chiến sĩ đóng ở địa phương thuộc Tiểu đoàn 307 đi tập kết, xã ấp tổ chức cuộc mít-tinh đưa tiễn. Má Tư Sảnh nghe kể về Cụ Hồ bôn ba năm châu bốn biển cứu nước vô cùng cảm phục thương yêu Người. Má nghĩ ra việc gửi cái giống cây quý giá của quê xứ tặng Người. Má kêu cô con gái thứ bảy, cô Bảy năm đó còn con nít, tới vườn nhà ông Ðương lấy cây vú sữa. Ông Nguyễn Văn Phận là người lo cuộc mít-tinh, đã bước lên sân khấu lễ đài giới thiệu má Tư Sảnh gửi tặng Hồ Chủ tịch cây vú sữa. Bà Tư cho đất vào cái bình tích nhỏ bị sứt vòi trồng cái cây vú sữa mầm chừng một tấc để bộ đội đeo trên ba-lô mang ra miền bắc tặng
Bác Hồ. Thay mặt cho Tiểu đoàn 307, đại đội trưởng Kiên, người chiến sĩ thương binh cụt một tay đã nhận cây vú sữa đem lên tàu tập kết ra Thanh Hóa để ông Nguyễn Văn Kỉnh mang lên Hà Nội tặng Người vào Tết Nguyên đán năm đó. Cây vú sữa miền nam được Người chăm sóc lên xanh tươi đã 50 tuổi bên nhà sàn của Bác.
Năm 1975, đất nước ta hòa bình thống nhất, nhiều cây vú sữa nhỏ, giống của cây vú sữa miền nam lại được gửi vào miền nam... Một cây đã được chuyển về Trí Phải trồng bên Phủ thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, do nhân dân xã Trí Phải lập khi Bác Hồ từ trần.
Cây vú sữa Bác Hồ ở Phủ thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh xã Trí Phải tươi tốt đã điểm mùa trái mới.
