Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phan Thị Thu Hương, Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS cho biết, hiện nay những rào cản về kỳ thị phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS và ảnh hưởng bởi HIV/AIDS đã giảm, giúp họ tiếp cận tốt hơn với các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS, được điều trị sớm và chăm sóc tốt. Nhiều người nhiễm HIV sống hoàn toàn khỏe mạnh khi tuân thủ tốt điều trị.
Ở nước ta cũng đã triển khai nhiều mô hình dự phòng, điều trị đa dạng, phù hợp với đặc tính của từng nhóm đối tượng như nhóm nghiện chích ma túy, nhóm phụ nữ mại dâm và mới đây là nhóm MSM (nam quan hệ tình dục đồng giới)…
Hàng loạt các mô hình có ý nghĩa này không chỉ được triển khai ở cộng đồng mà còn hướng đến các cam kết chung của toàn cầu như mục tiêu 90-90-90 vào năm 2020 và tiếp theo là 95-95-95 vào năm 2025. Hiện nguồn lực cho công tác phòng chống HIV/AIDS ngày càng khó khăn, do đó cần xác định được biện pháp nào và nhóm đối tượng ưu tiên can thiệp, điều trị và dự phòng là rất quan trọng.
Ông Eric Dziuban, Giám đốc Quốc gia US CDC tại Việt Nam cho biết, hội thảo là cơ hội để chúng ta cùng ngồi lại và cập nhật những kiến thức từ những bằng chứng khoa học trên thế giới, ứng dụng trong bối cảnh Việt Nam để có thể làm tốt hơn nữa trong chăm sóc HIV/AIDS lấy người bệnh làm trung tâm.
Hiện tại, Việt Nam đang ở thời điểm người bệnh HIV/AIDS có rất nhiều lựa chọn dịch vụ chăm sóc điều trị. Tuy nhiên, đây cũng là thách thức đối với các nhà lâm sàng khi mà chúng ta có quá nhiều thông tin và cách tiếp cận khác nhau, sẽ lựa chọn như thế nào cho phù hợp người bệnh mà mình đang chăm sóc; đồng thời cập nhật nhiều nhất và đầy đủ nhất về những thông tin, các bằng chứng khoa học để từ những kinh nghiệm và thông tin đó chúng ta có thể đưa ra quyết định chăm sóc điều trị đúng nhất cho bệnh nhân của mình.
 |
Ông Eric Dziuban, Giám đốc Quốc gia US CDC tại Việt Nam chia sẻ thông tin tại hội thảo. |
Năm 2021, Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo lồng ghép cung cấp dịch vụ sàng lọc, quản lý và điều trị các bệnh không lây nhiễm như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, đái tháo đường tại các cơ sở y tế điều trị HIV/AIDS. Người nhiễm HIV không những chỉ điều trị ARV hiệu quả để đạt tải lượng HIV dưới ngưỡng ức chế mà còn cần được sàng lọc quản lý điều trị hiệu quả các bệnh không lây nhiễm.
Việc cung cấp các dịch vụ chăm sóc và điều trị toàn diện này nhằm hướng đến mục tiêu của thiện chất lượng cuộc sống ở người nhiễm HIV. Đây cũng chính là khái niệm "90 thứ tư" mà các diễn giả chuyên gia quốc tế muốn chuyển tải trong Hội thảo. Hiện nay, Hướng dẫn Điều trị và Chăm sóc HIV/AIDS được Bộ Y tế ban hành đã hướng dẫn việc cung các dịch vụ sàng lọc, quản lý và điều trị các bệnh không lây nhiễm ở người nhiễm HIV.
Khuyến khích phổ cập tư vấn K=K cho người bệnh khi tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện, người nhiễm HIV không có nguy cơ truyền HIV sang người khác qua quan hệ tình dục. Khi tải lượng HIV đạt được ngưỡng này, sẽ làm giảm kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV; hỗ trợ tuân thủ điều trị và giảm thiểu các tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần ở người nhiễm HIV cũng như người thân của họ.
"Cần có chính sách lồng ghép kiến thức phòng, chống HIV trong nhà trường"
Các thời điểm cần thực hiện giáo dục K=K cho người bệnh bao gồm khi tiếp cận với dịch vụ xét nghiệm HIV, khi người nhiễm HIV bắt đầu điều trị ARV và tại thời điểm thực hiện xét nghiệm tải lượng HIV định kỳ.
Người nhiễm HIV điều trị ARV hiệu quả, sống khỏe với HIV và đối mặt với những vấn đề sức khỏe của người cao tuổi như: Đái tháo đường, tăng huyết áp, tim mạch, béo phì, loãng xương, bệnh thận mạn, ung thư, bệnh phổi… Hội thảo cung cấp các bằng chứng mới nhất về nguy cơ mắc các bệnh đồng diễn thường gặp ở người có HIV và thảo luận phương thức áp dụng các bằng chứng khoa học vào việc xác định các vấn đề ưu tiên để chăm sóc sức khỏe cho người có HIV cao tuổi.
Về điều trị ARV, quản lý nhiễm trùng cơ hội và các bệnh đồng nhiễm, hội thảo cũng cập nhật về dự phòng HIV/AIDS, các nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STIs) như: Dự phòng sau phơi nhiễm STIs bằng doxycycline; thí điểm dự phòng PrEP bằng thuốc tiêm cabotegravir tác dụng kéo dài tại Việt Nam (CAB-LA)…
Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS Phan Thị Thu Hương mong muốn, tại hội thảo các đại biểu tập trung nghiên cứu, tham mưu về cách thức tổ chức cung cấp dịch vụ nhằm hỗ trợ nhiều người nhiễm HIV được tiếp cận với các dịch vụ quản lý điều trị bệnh không lây nhiễm, bệnh đồng nhiễm một cách hiệu quả; cập nhật thông tin mới, thảo luận sâu hơn về các chiến lược hỗ trợ kỹ thuật, triển khai các sáng kiến mới tại Việt Nam, trong chăm sóc và điều trị cho người nhiễm HIV và tăng cường dự phòng HIV cho cộng đồng.
