Hai giải pháp chính để cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính dựa trên dữ liệu
Thứ trưởng Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh cho biết, thời gian qua công tác cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính đã được Đảng, Nhà nước, Chính phủ lãnh đạo, chỉ đạo hết sức quyết liệt.
Theo đánh giá của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (Ban Chỉ đạo 57 Trung ương), mặc dù việc xây dựng các cơ sở dữ liệu quốc gia đã có kết quả bước đầu, nhưng việc ứng dụng để thực hiện cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính một cách thực chất thì vẫn còn những bước cần phải tiếp tục thực hiện mạnh mẽ hơn. Do đó, cần có những giải pháp đồng bộ, toàn diện trong phạm vi toàn quốc để khai thác, sử dụng các cơ sở dữ liệu này phục vụ cho việc cắt giảm thủ tục hành chính. Đồng thời, qua việc thực hiện thủ tục hành chính cũng làm giàu thêm dữ liệu cho các cơ sở dữ liệu, đáp ứng yêu cầu xây dựng cơ sở dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung” trong phạm vi toàn quốc.
Để triển khai nhiệm vụ trên, theo Thông báo kết luận số 07 của Ban Chỉ đạo 57 Trung ương, Chính phủ đã kịp thời ban hành Nghị quyết số 66.7/2025/NQ-CP, đưa ra giải pháp đồng bộ để thúc đẩy cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính dựa trên dữ liệu.
Theo đó, sẽ thực hiện đồng bộ hai giải pháp chính. Cụ thể, về giải pháp pháp lý, việc ban hành Nghị quyết 66.7 đáp ứng yêu cầu điều chỉnh đồng bộ các văn bản quy phạm pháp luật gồm các luật, nghị định, quyết định của Thủ tướng cũng như các thông tư của các bộ một cách đồng thời nhằm bảo đảm các giải pháp, phương án cắt giảm thủ tục hành chính dựa trên dữ liệu được thực thi. Theo quy định của Nghị quyết, sẽ chính thức thực hiện áp dụng trên thực tế từ ngày 1/1/2026. Dự kiến sẽ sửa đổi, bổ sung tới hơn 200 văn bản quy phạm pháp luật.
Về giải pháp dữ liệu, cơ sở dữ liệu phải bảo đảm “đúng, đủ, sạch, sống” và có công bố dữ liệu được sử dụng để bảo đảm tính pháp lý cho việc thay thế giấy tờ trong thực hiện thủ tục hành chính. Bước đầu, theo Nghị quyết 66.7, cả nước sẽ có 9 cơ sở dữ liệu cần phải công bố dữ liệu được sử dụng.
Sẽ triển khai hệ thống giải quyết thủ tục hành chính tập trung theo mô hình thống nhất
Theo Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh, với tư cách là cơ quan chủ trì Cơ sở dữ liệu hộ tịch, Bộ Tư pháp đã họp với các bộ, ngành để triển khai việc công bố các dữ liệu, thành phần dữ liệu trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về hộ tịch để được sử dụng trong cắt giảm thủ tục hành chính.
Trên cơ sở công bố của các cơ quan chủ quản (Bộ Công an, Bộ Tư pháp...), các bộ, ngành và địa phương cần triển khai để đồng bộ hóa quy trình, thủ tục phục vụ việc cắt giảm thủ tục hành chính dựa trên dữ liệu từ ngày 1/1/2026 đối với 794 thủ tục hành chính đã được Nghị quyết 66.7 quy định.
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh nhấn mạnh, đây mới chỉ là bước đầu. Tinh thần của Nghị quyết 66.7 là dữ liệu hoàn thiện đến đâu thì sẽ được sử dụng, thay thế đến đó. Ngoài 9 cơ sở dữ liệu này, cả nước còn 12 cơ sở dữ liệu quốc gia và 116 cơ sở dữ liệu chuyên ngành sẽ được các bộ, ngành là chủ quản cơ sở dữ liệu rà soát và công bố (dự kiến trước ngày 1/1/2026) để sẵn sàng cho việc ứng dụng mở rộng.
Nghị quyết 66.7 cũng nêu rõ yêu cầu về cơ sở hạ tầng là phải bảo đảm đồng bộ, kết nối liên thông, bảo đảm sự thống nhất, dùng chung, liên tục và không bị gián đoạn trong việc giải quyết thủ tục hành chính cho người dân cũng như sử dụng các thông tin trong các cơ sở dữ liệu.
Cũng theo Thứ trưởng Tư pháp, xuất phát từ tình hình và yêu cầu thực hiện cải cách thủ tục hành chính thực chất và hiệu quả, Ban Chỉ đạo Trung ương yêu cầu phải có được một bức tranh về thủ tục hành chính của Trung ương, cấp tỉnh và cấp xã (3 cấp chính quyền) để từ đó có sự lãnh đạo, chỉ đạo, nhất là thực hiện các giải pháp để bảo đảm cải cách thủ tục hành chính thực chất.
Đồng thời, Trung ương yêu cầu trong triển khai, phải đồng bộ với việc hướng dẫn bộ, ngành, địa phương xây dựng các biểu mẫu thống kê rà soát gắn với việc hướng dẫn chuẩn hóa thành phần hồ sơ điện tử, xác định mẫu đơn tờ khai cần chuẩn hóa sang e-Form, chuẩn hóa quy trình nội bộ, quy trình điện tử và xác lập mối liên hệ giữa thủ tục, kết quả, dữ liệu và các thành phần hồ sơ có thể khai thác, tái sử dụng từ các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành để thay thế giấy tờ khi các cơ sở dữ liệu này được khai thác và sử dụng.
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh chia sẻ, nhiệm vụ triển khai Nghị quyết 66.7 hết sức gấp gáp, khối lượng công việc khổng lồ. Đáng chú ý, hệ thống giải quyết thủ tục hành chính tập trung theo mô hình thống nhất của các bộ, ngành triển khai trong toàn quốc sẽ hoàn thành trong tháng 12 này.
Trước đó, thực hiện nhiệm vụ được giao, Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, Tổ trưởng Tổ công tác liên ngành đã ký Văn bản số 7725 triển khai đến các bộ, ngành và địa phương; kèm theo văn bản này có 6 phụ lục. Tại Hội nghị toàn quốc hướng dẫn thống kê, rà soát thủ tục hành chính ở 3 cấp chính quyền tổ chức mới đây, các đại biểu đã được nghe hướng dẫn cụ thể về các công việc cần triển khai theo Nghị quyết 66.7; các nội dung hướng dẫn tại các Phụ lục.