Trong Báo cáo về vấn đề SGK năm học 2020-2021 tới các đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết, năm học này là năm học đầu tiên triển khai chương trình, SGK giáo dục phổ thông, bắt đầu với lớp 1, theo quy định tại Nghị quyết 51/2017/QH14 của Quốc hội. Sau hơn một tháng triển khai, Bộ GD-ĐT đã nhận được những thông tin phản hồi về chương trình, SGK lớp 1 mới từ nhà trường, giáo , cha mẹ học sinh và cử tri cả nước, trong đó có những vấn đề tồn tại cần tiếp tục hoàn thiện trong quá trình triển khai thực hiện.
Tiếp thu, giải trình về vấn đề SGK môn Tiếng Việt lớp 1 của bộ sách Cánh Diều có những điểm chưa phù hợp, Bộ GD-ĐT cho biết, đây là một trong số 46 quyển SGK thuộc 5 bộ sách đã được Bộ trưởng GD-ĐT phê duyệt để các địa phương, cơ sở giáo dục lựa chọn, đưa vào giảng dạy.
“Tất cả các quyển SGK được Bộ GD-ĐT phê duyệt đều được các nhà trường tổ chức cho giáo viên, tổ bộ môn nghiên cứu, đề xuất, thành lập hội đồng đánh giá và quyết định lựa chọn phù hợp với điều kiện triển khai thực hiện tại trường” – Bộ trưởng cho biết.
“Bộ sách Cánh Diều chiếm 32% trong tổng số SGK lớp 1 được các trường trong cả nước lựa chọn”, Bộ trưởng thông tin và cho rằng, điều này cho thấy thành công bước đầu của chủ trương xã hội hóa việc biên soạn SGK, không còn sự độc quyền trong xuất bản, phát hành sách như trước đây.
Trước phản phản ánh về sách Tiếng Việt 1 của bộ sách Cánh Diều (Nhà xuất bản Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh, do GS Nguyễn Minh Thuyết chủ biên) có một số nội dung không phù hợp, Bộ trưởng GD-ĐT đã yêu cầu Hội đồng thẩm định quốc gia rà soát, kiểm tra, kết luận cụ thể các nội dung theo phản ánh, báo cáo Bộ trưởng trước ngày 17-10.
“Hội đồng thẩm định đã nghiêm túc thực hiện các bước rà soát tổng thể nội dung bộ sách, xem xét thấu đáo các nội dung phản ánh của dư luận, có kết luận cụ thể về các nội dung cần chỉnh sửa, và báo cáo Bộ GD-ĐT theo đúng yêu cầu”, Bộ trưởng thông tin và cho biết, dựa trên kết quả báo cáo của Hội đồng, Bộ GD-ĐT đã làm việc với Hội đồng thẩm định, Nhà xuất bản và tác giả cuốn sách. Tất cả các bên liên quan thống nhất tiếp thu tối đa các ý kiến góp ý để chỉnh sửa nội dung cuốn sách cho phù hợp hơn.
Cụ thể, chỉnh sửa, bổ sung ngữ liệu để giáo viên có thể thay thế một số đoạn/bài học cho phù hợp hơn với học sinh lớp 1 như bài “Cua, cò và đàn cá” trang 115, bài “Hai con ngựa” trang 157, bài “Lừa, thỏ và cọp” trang 163… Việc chỉnh sửa cũng thực hiện theo hướng thay thế một số từ ngữ khó hiểu, ít dùng như từ “nhá”, “nom”, “quà quà”, “chén”… được sử dụng trong các bài học này.
Hội đồng thẩm định đã đề nghị tác giả khi chọn văn bản thay thế không sử dụng truyện ngụ ngôn hoặc các đoạn/bài “đa nghĩa” mà nên lựa chọn đoạn/bài trong kho tàng Văn học Việt Nam.
Bộ GD-ĐT cũng yêu cầu Nhà xuất bản Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh và tác giả khẩn trương xây dựng phương án chỉnh sửa, hiệu đính để kịp thời, thuận lợi cho giáo viên tổ chức hoạt động dạy học.
Trước mắt, Bộ GD-ĐT hướng dẫn, hỗ trợ giáo viên sử dụng các ngữ liệu được thay thế, bổ sung để thực hiện việc dạy học các bài nằm trong chương trình học kỳ I, đồng thời khẩn trương hoàn thiện việc điều chỉnh, bổ sung các nội dung trong sách theo đúng quy định, báo cáo Bộ trưởng xem xét phê duyệt trước ngày 15-11.
“Mặc dù việc chỉnh sửa, hiệu đính SGK vẫn thường xuyên được thực hiện, tuy nhiên để xảy ra bức xúc trong dư luận xã hội về sách Tiếng Việt 1 của bộ sách Cánh Diều có trách nhiệm của Bộ GD-ĐT, Hội đồng thẩm định và tác giả”, Bộ trưởng thừa nhận.
“Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hội đồng thẩm định và tác giả SGK môn Tiếng Việt lớp 1 bộ sách Cánh Diều trân trọng tiếp thu và cảm ơn các nhà khoa học, giáo viên và cử tri cả nước đã đóng góp nhiều ý kiến quý báu, chỉ ra những nội dung chưa phù hợp của cuốn sách và mong muốn trong thời gian tới tiếp tục nhận được các ý kiến góp ý để SGK ngày càng hoàn thiện, góp phần triển khai thực hiện thành công chương trình giáo dục phổ thông mới”, Bộ trưởng cho biết.
Tới đây, để tiếp tục ghi nhận các thông tin phản ánh về triển khai chương, SGK mới, Bộ GD-ĐT sẽ mở rộng các kênh đóng góp ý kiến trên diện , đa chiều và Bộ GD-ĐT sẽ nghiên cứu để kịp thời đề ra các giải pháp bổ sung trong quá trình chỉ đạo, tổ chức thực hiện.
Bộ trưởng cũng cho biết, đã chỉ đạo rà soát tất cả các bộ sách lớp 1 mới, chỉ đạo các sở GD-ĐT có giải pháp hỗ trợ nhà trường, giáo viên, học sinh và phụ huynh, đẩy mạnh thông tin truyền thông nhằm tạo đồng thuận xã hội trong quá trình triển khai thực hiện chương trình, SGK mới.
Tới đây, Bộ trưởng GD-ĐT sẽ tổng kết, rút kinh nghiệm quá trình xã hội hoá việc biên soạn, phát hành SGK lớp 1, tiếp tục chỉ đạo việc biên soạn, thẩm định SGK lớp 2 đến lớp 12, bảo đảm thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới theo lộ trình quy định, đồng thời hoàn thiện quy trình, chính sách biên soạn SGK phổ thông.
