Tăng cường hợp tác quốc tế và phối hợp đa ngành về kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp
Biến rác thành tài nguyên
Là công ty sản xuất ca-cao lớn thứ 2 tại Việt Nam, Công ty Ca-cao Trọng Đức (huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai) là đơn vị duy nhất tại Việt Nam hiện đang thu mua trực tiếp trái ca-cao tươi từ người nông dân để bảo đảm hạt ca-cao ướt được lên men đúng quy trình và ổn định về chất lượng.
Do vậy, hằng năm, công ty tồn đọng khoảng 5.000 tấn vỏ ca-cao tươi sau quá trình sơ chế. Nếu không được xử lý đúng cách, khối lượng vỏ này có thể gây ra tác động tiêu cực đối với môi trường.
Tuy nhiên, với công nghệ mới, vỏ ca-cao được chuyển hóa thành than sinh học biochar - một sản phẩm có giá trị cao với nhiều ứng dụng trong nông nghiệp và công nghiệp.
Mỗi năm, Công ty Trọng Đức có tới 5.000 tấn vỏ quả ca-cao tươi cần xử lý. |
Với việc nhấn mạnh vào việc giảm thiểu chất thải và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, kinh tế tuần hoàn đang ngày càng trở nên quan trọng trong các ngành công nghiệp, bao gồm cả ngành ca-cao.
Dự án “Kinh tế tuần hoàn trong sản xuất ca-cao”, được tài trợ bởi Liên minh châu Âu (EU) và do tổ chức phát triển Helvetas Việt Nam phối hợp Trung tâm Phát triển cộng đồng (CDC) thực hiện, đã hỗ trợ Công ty Ca-cao Trọng Đức chuyển đổi vỏ quả ca-cao bỏ đi thành biochar - một sản phẩm có giá trị cao góp phần vào việc bảo vệ môi trường và tối ưu hóa tài nguyên.
Quá trình sản xuất biochar bắt đầu từ việc băm nhỏ, phơi khô vỏ quả ca-cao, sau đó được đưa vào lò để đốt khí hóa ở nhiệt độ lên đến 770 độ C bằng lò Torch Updraft Gasifier.
Ngọn lửa đuốc được hình thành trong quá trình đốt không tạo khói, hiệu quả khí hóa đạt mức cao, nguyên liệu cháy hoàn toàn. Khí sạch sinh ra được sử dụng để cung cấp nhiệt cho nhà máy, cải thiện đáng kể hiệu quả sấy hạt ca-cao và hỗ trợ các ứng dụng nhiệt khác trong cơ sở.
Vỏ quả ca-cao được chuyển hóa thành biochar chất lượng cao ở nhiệt độ lên đến 770 độ C. |
Hệ thống lò đốt biochar được thiết kế đồng bộ và kết nối với hệ thống sấy hạt trong nhà máy thông qua các thiết bị chuyển nhiệt. Nhiệt lượng sạch tạo ra trong quá trình đốt vỏ được theo dõi và điều chỉnh phù hợp với yêu cầu kỹ thuật của từng công đoạn sấy, bảo đảm không ảnh hưởng đến chất lượng và mùi vị hạt ca-cao thành phẩm.
Các mẫu biochar được kiểm tra độc lập bởi Quatest 3 với 4 chỉ số cơ bản: Carbon cố định, hàm lượng tro, chất dễ bay hơi và mức hydrogen. Kết quả cho thấy tất cả các mẫu đều đạt tiêu chuẩn chất lượng biochar.
Nhiệt lượng sinh ra từ quá trình này không chỉ giúp sản xuất biochar mà còn được tận dụng để cung cấp năng lượng sạch cho nhà máy, giảm đáng kể chi phí và nâng cao hiệu quả sản xuất.
Tận dụng nhiệt từ quá trình đốt biochar để đun nấu. |
Chia sẻ về dự án, đại diện đơn vị thử nghiệm sáng kiến, ông Đặng Tường Khanh, Tổng Giám đốc Công ty Ca-cao Trọng Đức cho biết: “Nguồn vỏ trái sau khi khai thác hạt thường trở thành phế phụ phẩm bỏ đi, không những không có giá trị mà còn gây ảnh hưởng tới môi trường. Với sáng kiến này, nguồn vỏ phế phẩm trên trở thành nguyên liệu đốt, tạo nhiệt sạch và than sinh học có giá trị cao. Chúng tôi rất mong muốn sáng kiến hữu ích này có thể được áp dụng rộng rãi hơn nữa”.
Hướng tới nền kinh tế tuần hoàn
Lợi ích từ mô hình kinh tế tuần hoàn
Sáng kiến sản xuất biochar tại Công ty Trọng Đức đã minh chứng cho sự hiệu quả của kinh tế tuần hoàn - mô hình tập trung vào việc giảm thiểu chất thải và tối ưu hóa sử dụng tài nguyên. Sáng kiến này đã mang lại nhiều lợi ích đáng kể không chỉ cho doanh nghiệp mà còn cho ngành nông nghiệp và môi trường.
Ông Dương Văn Trực, Chuyên gia kỹ thuật từ Công ty TNHH Nước và Môi trường Sài Gòn (Sawaen) chia sẻ: “Chúng tôi rất vinh dự được dự án lựa chọn là đơn vị tư vấn đầu tiên thực hiện ý tưởng sáng tạo này. Giải pháp này có thể áp dụng cho cả doanh nghiệp cũng như các hộ nông dân”.
Cũng theo ông Trực, các lợi ích đáng kể nhất của công nghệ này là việc tối ưu việc quản lý chất thải. Theo đó, công nghệ này giúp chuyển đổi vỏ quả ca-cao từ chất thải cần xử lý thành sản phẩm có giá trị. Phương pháp này không chỉ giảm khối lượng chất thải mà còn chuyển đổi thành biochar, qua đó góp phần giảm tác động tiêu cực đến môi trường.
Nhiệt lượng tạo ra từ quá trình đốt biochar được sử dụng để sấy hạt ca-cao. |
Ngoài ra, mô hình này còn giúp tiết kiệm chi phí và tăng hiệu suất. Quá trình sản xuất biochar cung cấp nguồn nhiệt sạch cho việc sấy hạt ca-cao. Hệ thống sấy mới làm giảm thời gian sấy trong mùa mưa từ 15 ngày xuống còn 7 ngày, gần bằng thời gian sấy trong mùa khô, nhờ đó tiết kiệm năng lượng đáng kể và giảm nguy cơ nấm mốc, nâng cao chất lượng sản phẩm.
Một trong những lợi ích nổi bật khác của việc sản xuất biochar là khả năng cải thiện cấu trúc đất nông nghiệp. Sử dụng biochar sẽ giúp tăng độ phì nhiêu, giữ nước và cung cấp dưỡng chất cho đất, từ đó nâng cao năng suất cây trồng. Đây là yếu tố quan trọng trong việc xây dựng một hệ thống nông nghiệp bền vững.
Góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững
Sản xuất biochar còn đóng góp tích cực trong việc bảo vệ môi trường. Quá trình này giúp lưu trữ carbon lâu dài, giảm lượng khí CO2 thải ra môi trường, từ đó giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Hơn nữa, biochar còn có khả năng hấp thụ các chất ô nhiễm trong nước, giúp cải thiện chất lượng nước và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Các chuyên gia dự án giới thiệu lò đốt biochar cỡ nhỏ, phù hợp với quy mô hộ gia đình cho các nông dân trồng ca-cao tại Đồng Nai. |
Ông Nguyễn Đình Tuấn, quản lý Dự án Kinh tế tuần hoàn trong sản xuất ca-cao của Helvetas Việt Nam đánh giá: “Sáng kiến này không chỉ giải quyết vấn đề quản lý chất thải mà còn mở ra cơ hội phát triển mới cho ngành ca-cao. Doanh thu từ biochar có thể bù đắp chi phí quản lý chất thải và tạo thêm nguồn thu nhập. Điều này sẽ khuyến khích các doanh nghiệp ca-cao khác đầu tư vào các công nghệ kinh tế tuần hoàn”.
Thành công của Công ty Trọng Đức trong sản xuất biochar là minh chứng cho tiềm năng phát triển bền vững của ngành ca-cao nói riêng và ngành nông sản nói chung. Việc chuyển đổi chất thải thành tài nguyên không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường, xây dựng nền nông nghiệp bền vững và phát triển một tương lai xanh.
Trong khuôn khổ chương trình SWITCH-Asia của Liên minh châu Âu, Helvetas Việt Nam đã hợp tác với Trung tâm Phát triển Cộng đồng (CDC) để thực hiện Dự án "Kinh tế tuần hoàn trong sản xuất ca-cao" giai đoạn 2022-2026.
Dự án không chỉ dừng lại ở ngành ca-cao mà còn hướng tới nhân rộng các giải pháp kinh tế tuần hoàn sang các phân ngành nông sản thực phẩm khác, đóng góp cho mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, phát triển bền vững và bảo vệ môi trường.