Biến đổi khí hậu gây ra 37% ca tử vong do nhiệt toàn cầu

Các hiện tượng thời tiết do ảnh hưởng của sự nóng lên toàn cầu như bão, lũ lụt và hạn hán cũng gây ra cái chết cho nhiều người, và con số tử vong do nhiệt sẽ còn tăng lên theo cấp số nhân.

Theo nghiên cứu được công bố ngày 31-5 trên tạp chí Nature Climate Change, hàng chục nhà nghiên cứu đã xem xét các trường hợp tử vong do nhiệt ở 732 thành phố ở 43 quốc gia trên toàn cầu từ năm 1991 đến năm 2018 và tính toán ra rằng 37% số ca tử vong là do nhiệt độ cao hơn từ sự nóng lên toàn cầu.

Tác giả chính của nghiên cứu còn cho biết, con số tử vong khoảng 9.700 người mỗi năm mới chỉ tính từ những thành phố đó, nhưng con số này còn nhiều hơn trên toàn thế giới.

Khi nhiệt độ tăng lên, các đợt nắng nóng gay gắt và thường xuyên hơn sẽ ảnh hưởng không cân đối đến người cao tuổi và những người mắc các bệnh mãn tính tiềm ẩn như hen suyễn, khiến họ dễ mắc bệnh và tử vong sớm.

“Đây là những cái chết liên quan đến nắng nóng mà thực sự có thể ngăn ngừa được. Sự nắng nóng đó là do chúng ta trực tiếp gây ra”, Tiến sĩ Ana Vicedo-Cabrera, nhà dịch tễ học tại Viện Y học Phòng ngừa và Xã hội thuộc Đại học Bern, Thụy Sĩ cho biết.

Theo bà Vicedo-Cabrera, tỷ lệ tử vong vì nắng nóng do biến đổi khí hậu cao nhất là ở các thành phố ở Nam Mỹ. Nam Âu và Nam Á là những điểm nóng tiếp theo có nhiều ca tử vong do nhiệt liên quan đến biến đổi khí hậu.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy Sao Paulo, Brazil, là nơi có nhiều ca tử vong do nắng nóng liên quan đến khí hậu nhất, trung bình là 239 người mỗi năm.

Nghiên cứu cho thấy khoảng 35% số ca tử vong do nắng nóng ở Mỹ có thể là do biến đổi khí hậu.

Các nhà khoa học đã sử dụng dữ liệu tử vong trong nhiều thập kỷ ở 732 thành phố để vẽ các đường cong mô tả chi tiết tỷ lệ tử vong của mỗi thành phố thay đổi như thế nào theo nhiệt độ và đường cong tử vong do nhiệt thay đổi như thế nào giữa các thành phố. Bà Vicedo-Cabrera cho biết, một số thành phố thích ứng với nhiệt tốt hơn những thành phố khác vì điều hòa không khí, các yếu tố văn hóa và điều kiện môi trường.

Sau đó, các nhà nghiên cứu lấy nhiệt độ quan sát được và so sánh chúng với 10 mô hình máy tính mô phỏng một thế giới không có biến đổi khí hậu. Sự khác biệt ở đây là nhiệt độ nóng lên do con người gây ra. Bằng cách áp dụng kỹ thuật đã được khoa học chấp nhận đó cho các đường cong số ca tử vong do nhiệt độ cao ở 732 thành phố, các nhà khoa học đã tính toán được số ca tử vong do nhiệt tăng vì biến đổi khí hậu.

Tiến sĩ Jonathan Patz, Giám đốc Viện Y tế Toàn cầu tại Đại học Wisconsin, không tham gia nghiên cứu này, đánh giá: “Nhiều người tiếp tục yêu cầu chứng minh rằng biến đổi khí hậu đã và đang ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta. Nghiên cứu này trả lời trực tiếp câu hỏi đó bằng cách sử dụng các phương pháp dịch tễ học hiện đại và lượng dữ liệu mà các tác giả đã tích lũy để phân tích là rất ấn tượng”.

Tiến sĩ Patz cho rằng, đây là một trong những nghiên cứu đầu tiên trình bày chi tiết các ca tử vong do nhiệt liên quan đến biến đổi khí hậu hiện tại, thay vì trong tương lai.