Ấn tượng "Tranh trong mùa giãn cách"

Trước đó, trong đợt cao điểm dịch Covid-19, hưởng ứng lời kêu gọi của Ban Nhân Dân hằng tháng (Báo Nhân Dân), hơn 50 họa sĩ đã tặng các tác phẩm tranh tham gia đấu giá, với tổng số tiền thu được lên tới hơn 500 triệu đồng để ủng hộ cho lực lượng y tế, những chiến sĩ trên tuyến đầu chống dịch. Tiếp nối nghĩa cử đẹp đẽ ấy, Ban Nhân Dân hằng tháng phối hợp Hội Mỹ thuật Việt Nam thực hiện dự án "Tranh trong mùa giãn cách" với sự đồng hành của 44 họa sĩ, cũng là những cộng tác viên thân thiết của ấn phẩm. Sự gặp gỡ trong ý tưởng, hành động của đội ngũ những người làm báo và giới văn nghệ sĩ đã tạo nên thành quả ý nghĩa, thể hiện ý thức công dân, gửi gắm trong đó nhiều tình cảm của họ.

126 tác phẩm hội họa là sự thể hiện sâu sắc, sinh động về dấu ấn những ngày đại dịch. Một triển lãm tranh ấn tượng và một ấn bản ảnh tranh đẹp về hình thức, trau chuốt về nội dung được triển khai trong cùng khoảng thời gian ngắn đã minh chứng cho tâm huyết, nỗ lực của đội ngũ những người làm báo Ðảng và các họa sĩ. Họa sĩ Lương Xuân Ðoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, nhận định: "Tranh trong mùa giãn cách" là tiếng lòng đẹp đẽ, thầm lặng của Báo Nhân Dân hằng tháng cùng các họa sĩ đương đại Việt Nam, như cái cây lạ dự báo thời tiết nghệ thuật đương thời đang mở nụ, đan cành mặc thời gian có cuống quýt bóng câu. Vẫn nét cũ, vẫn hình xưa giữa trần gian muôn màu để hòa điệu rồi buông theo duyên phận của ngàn con mắt mới.

Ðóng góp vào triển lãm và cuốn sách, bên cạnh các tên tuổi họa sĩ tiêu biểu trong nền mỹ thuật đương đại Việt Nam, như: Lê Trí Dũng, Lê Thiết Cương, Phạm An Hải, Nguyễn Thị Hiền, Ðào Hải Phong, Ðặng Xuân Hòa, Ðặng Tiến… còn có những họa sĩ trẻ thuộc thế hệ 8X, 9X bước đầu tạo được dấu ấn nghề nghiệp như: Bình Nhi, Ðinh Thị Thắm Poong, Minh Quân, Phạm Công Thành, Cồ Thanh Tuấn, Ðỗ Hiệp, Nguyễn Minh…

Triển lãm "Tranh trong mùa giãn cách" nổi bật ở sự quy tụ của những chùm tác phẩm mà ngay tên gọi đã mang tính gợi mở về tính hiện thực và giá trị cuộc sống: Phố cổ mùa cách ly, Ở nhà, Tình yêu, Ngày im lặng, Mùa xuân, Xuân dài, Chút nắng vàng, Bốn mùa yêu, Về nhà, Ngoài kia hoa vẫn nở, Tĩnh vật ngày lặng… Không chỉ thể hiện cá tính, tài năng qua tác phẩm hội họa, ở nội dung chia sẻ về tác phẩm được in trong cuốn sách, 44 họa sĩ còn khiến công chúng trân trọng bởi quan điểm cô đọng, cảm xúc và hình ảnh độc đáo như các trích đoạn trong tác phẩm văn chương. Họa sĩ Lưu Chí Hiếu viết: "Bỗng thấy nhớ những điều thật giản dị. Nhớ cành hoa giấy đang trổ bông. Nhớ vệt nắng đầu hè trên bờ tường. Nhớ cơn mưa bất chợt hôm nào! Mong một chút bình thản, một chút tâm tư. Ðể lại được vẽ". Còn họa sĩ Hải Kiên thì đắm đuối với "Chú ngựa nhỏ màu xanh trên đồng cỏ xanh mướt là nơi tôi gửi gắm tâm hồn lang thang đến một nơi xa, để cảm giác cuồng chân được giải tỏa, để chìm đắm trong giấc mơ tung vó giữa thảo nguyên bao la". Tâm tư của họa sĩ Trần Hoàng Sơn được trình bày dưới dạng một bài thơ: "Bút thấm mực hằn lên giấy, hình hiện ra, màu ùa về nhảy nhót/Có thể vẫn là thế, hay không thế!/Chắc một điều, bên trong chảy mãi một tình yêu/Ngoài kia, hoa vẫn nở".

Ngoài ra, còn có nhiều câu chuyện, chi tiết độc đáo phía sau triển lãm "Tranh trong mùa giãn cách". Chẳng hạn, anh em họa sĩ Phạm An Hải và Phạm Hà Hải, họ đã cùng cộng tác và đồng hành với Nhân Dân hằng tháng nhiều năm qua. Trong khi họa sĩ Phạm An Hải xuất hiện qua chùm tác phẩm Cách ly bằng thông điệp: "Một đời sống tình cảm ấm áp cùng những mối quan hệ cộng đồng luôn là sợi dây gắn kết bền chặt nhất giữa người với người. Ðó là điều trước đây ta đã từng biết, nhưng chỉ có thể cảm nhận rõ nhất, sâu sắc nhất khi đi qua những ngày cách ly không thể nào quên" thì em trai ông là họa sĩ Phạm Hà Hải lại tạo ấn tượng với bộ tranh Tiếng của đất có hình tượng quả chuông, mầu nâu trầm, biểu trưng cho âm vang thức tỉnh loài người về sự biến đổi của hệ sinh thái trên hành tinh.

Thông điệp nhân văn thể hiện qua các hoạt động thiện nguyện, triển lãm tranh, ra mắt sách… như minh chứng cho những giá trị tốt đẹp luôn tồn tại, tỏa sáng ngay ở những thời điểm khó khăn nhất trong cuộc sống. Khi ấy, toàn xã hội bị ảnh hưởng nhưng sự sáng tạo, cảm xúc của con người lại không hề tẻ nhạt mà thiên về giá trị lắng đọng, suy ngẫm và hành động có ích. Không chỉ trong mùa giãn cách, bất cứ thời điểm nào cũng cần ý tưởng sáng tạo, cống hiến nghề nghiệp của đội ngũ người làm báo và văn nghệ sĩ để góp phần tác động tích cực tới công chúng, xã hội. Xét cho cùng, mọi giá trị nhân văn đều bắt nguồn từ cái thiện và cái đẹp.