Barca từng thống trị thế giới bởi phong cách tiki-taca trứ danh. Xavi Hernandez chính là hiện thân của thứ bóng đá đầy mê hoặc đó.
Anh thấm nhuần triết lý của Johan Cruyff, của Pep Guardiola, sau đó với bộ não siêu việt, đã trở thành một triết gia bóng đá thực thụ. Anh hiểu chiến thuật trận đấu, đoán trước các chuyển động trên sân, rất giỏi khám phá không gian và kéo các hậu vệ ra khỏi vị trí. Bất chấp hạn chế về mặt thể chất, Xavi là tiền vệ hiệu quả bậc nhất, xuất sắc bậc nhất.
Chuyển sang vai trò huấn luyện viên, Xavi cũng tài năng không kém. Sau 4 năm thi đấu cho Al Sadd, Xavi dẫn dắt chính câu lạc bộ này từ mùa hè 2019. Kể từ đó đến nay, đội bóng của Qatar đã giành mọi danh hiệu trong nước có thể. Họ cũng thể hiện phong cách bóng đá hấp dẫn mang hơi hướng Barca trước đây, thiên về kiểm soát bóng và xây dựng lối chơi từ tuyến dưới.
Cựu huấn luyện viên từng dẫn dắt Trung Quốc, Nigeria, Mexico và Mỹ ở World Cup, Bora Milutinovic, ca ngợi “Al Sadd là đội bóng đáng xem nhất ở Qatar”, đồng thời nói rằng “để là một huấn luyện viên giỏi cần nhiều thời gian, nhưng Xavi dễ dàng hơn bởi quá thông minh”.
Mặc dù vậy, mọi thứ sẽ kém ấn tượng hơn nếu biết rằng Al Sadd vốn là đội bóng lớn nhất ở quốc gia Tây Á. Trước khi có Xavi, họ đã giữ vị trí thống trị với việc mọi giải trong nước đều giành số cúp kỷ lục. Với truyền thống cùng tiềm lực tài chính, Al Sadd cũng dễ dàng chiêu mộ những ngôi sao hàng đầu Qatar và thế giới, như Santi Cazorla hay Andre Ayew, đội trưởng đội tuyển quốc gia Ghana từng nhiều năm chơi ở Premier League.
Theo đánh giá của Twenty First Group, công ty tư vấn bóng đá và nghiên cứu sức mạnh các giải đấu, thì Qatar Stars League chỉ tương đương giải hạng 4 hoặc hạng 5 Tây Ban Nha. Riêng Al Sadd có thể so sánh với các đội ở giải hạng 2 Tây Ban Nha. Chi tiết này nói lên hai vấn đề. Một là, giải đấu hàng đầu Qatar có chất lượng rất thấp. Hai là, Al Sadd vượt trội so với phần còn lại, giúp Xavi có thể thoải mái giành chiến thắng và phát triển các ý tưởng chiến thuật.
Vì vậy, thật khó để nói những gì đạt được ở Qatar là cơ sở để tin rằng Xavi cũng thành công ngay lập tức với Barca. Thêm một điều nữa, dù nhiều năm chơi bóng ở Tây Ban Nha và cạnh tranh cấp độ cao nhất, cựu tiền vệ 41 tuổi chắc chắn phải mất khá lâu để thích nghi với vai trò huấn luyện viên. Lý do là khoảng cách quá lớn về tầm vóc giải đấu, cộng thêm các yếu tố khác biệt về mặt phong cách, địa lý và cả thời tiết. Thí dụ như khí hậu oi bức ở Qatar khiến đội bóng của Xavi không cố gắng pressing tầm cao, mà chỉ gây áp lực ở khu trung tuyến.
Đúng là Xavi có nhiều lợi thế nếu dẫn dắt Barca, từ bộ não thiên tài, sự am hiểu câu lạc bộ cũng như triết lý từng giúp đội bóng thành công. Thế nhưng mọi thứ sẽ rất khác với vai trò huấn luyện viên. Tất cả đã thấy Andrea Pirlo, một triết gia bóng đá khác, thất bại thảm hại ở Juventus. Nên nhớ rằng Juventus vẫn là nhà vô địch Serie A với dàn cầu thủ tốt đáng mơ ước khi Pirlo đến, không như Barca hiện tại. Đó là một đội ngũ rệu rã, bao gồm các cầu thủ hoặc đánh mất phong độ từ lâu hoặc tầm thường so với tiêu chuẩn ở Nou Camp. Xavi cũng sẽ không nhận được sự ủng hộ về mặt tài chính trong bối cảnh câu lạc bộ nợ đầm đìa. Để xây dựng đội ngũ, ông phải tìm tòi các tài năng trẻ từ học viện vốn không được như xưa.
Tất cả đặt Xavi vào thách thức cực lớn. Ông có thể trở nên vĩ đại hơn nữa nếu đưa Barca trở lại vị thế trước đây, nhưng có thể hủy hoại danh tiếng của một huyền thoại - như Ole Gunnar Solskjaer tại MU - trong trường hợp thất bại.
