Thông tin lan truyền
Bài báo được xuất bản trên website thị trường tài chính Zero Hedge ngày 28/9 và nhận được hàng trăm lượt chia sẻ trên mạng xã hội.
Một số ý kiến cho rằng Pfizer đang lên kế hoạch tung ra thuốc Ivermectin dưới một tên gọi khác. “Đây là thông tin chính thức - Pfizer sẽ tung ra loại thuốc Ivermectin không đóng gói với số lượng tất nhiên là cao hơn đáng kể so với loại Ivermectin đã lưu hành từ trước đến nay”.
Ngày 27/9, Pfizer thông báo bắt đầu thử nghiệm giai đoạn 2/3 đối với 1 loại thuốc kháng virus mới có tên gọi PF-07321332, nhằm ngăn ngừa lây nhiễm virus SARS-CoV-2.
Ngày hôm sau, Zero Hedge đã xuất bản bài báo so sánh PF-07321332 với Ivermectin, và tuyên bố rằng 2 loại thuốc có chung “ít nhất 1 cơ chế hoạt động”. Bài viết đề cập đến các đặc tính của Ivermectin như 1 “chất ức chế protease” và mô tả của Pfizer về PF-07321332 như 1 “chất ức chế protease mạnh”.
Kiểm chứng
Phát biểu với Reuters, các chuyên gia cho biết sự so sánh này là thiếu ngữ cảnh.
Tiến sĩ Cheryl Walter, một nhà virus học tại Đại học Hull nói: “Thuốc của Pfizer có hoạt tính ức chế protease giống như Ivermectin, nhưng chúng rất khác nhau ở nhiều mức độ”.
Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), các công thức Ivermectin đã được cấp phép ở Mỹ để sử dụng như thuốc điều trị hoặc ngăn ngừa ký sinh trùng ở động vật. Đối với con người, Ivermectin được phê duyệt sử dụng để điều trị một số loại giun ký sinh với những liều lượng cụ thể, và có các công thức bôi cục bộ cho các tình trạng ký sinh bên ngoài, chẳng hạn như bệnh chấy da đầu.
Bất chấp những tuyên bố của bài báo rằng Ivermectin đã cứu sống “hàng ngàn” bệnh nhân Covid-19, một bản cập nhật của FDA cho biết “dữ liệu hiện tại không cho thấy Ivermectin có hiệu quả chống lại Covid-19. Các thử nghiệm lâm sàng đánh giá thuốc viên Ivermectin trong phòng ngừa hoặc điều trị Covid-19 ở người vẫn đang được triển khai”.
Tiến sĩ Walter giải thích rằng PF-07321332 là “thuốc kháng virus tác động trực tiếp”, trong khi Ivermectin “có nhiều cơ chế hoạt động trên tế bào động vật và người cũng như một số hoạt tính kháng virus ngẫu nhiên”.
Điều này có nghĩa là Ivermectin có thể có một loạt tác dụng ngoài mục tiêu đối với các loại protein ở động vật hoặc người. “Ivermectin có nhiều cơ chế hoạt động và một số hoạt động này có thể có tác dụng phụ không mong muốn, thậm chí là nguy hiểm”, tiến sĩ Walter cho biết thêm.
Xác nhận với Reuters qua email, người phát ngôn của Pfizer nói: “Những gì Pfizer làm là tạo ra một loại thuốc với một chức năng duy nhất, đó là ngăn chặn protease SARS-CoV-2”.
Người này cũng phủ nhận mối liên hệ giữa loại thuốc này và Ivermectin, khẳng định rằng “chất ức chế protease của Pfizer không giống với chất trong thuốc dùng cho động vật, đồng thời cũng không có cùng cơ chế hoạt động”.
“Đối với Covid-19, các chất ức chế protease được thiết kế để ngăn chặn hoạt động của protease SARS-CoV-2 - một loại enzyme mà virus cần để nhân lên và tự tái tạo trong cơ thể, và do đó có thể ngăn các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn”, đại diện Pfizer cho hay.
Khẳng định
Thiếu ngữ cảnh. Thuốc PF-07321332 mà Pfizer đang thử nghiệm và thuốc Ivermectin là 2 loại khác nhau và không có chung cơ chế hoạt động.
