Thúc đẩy hợp tác quốc tế về tăng năng suất dựa trên đổi mới sáng tạo

NDO -

Ngày 21/4 hằng năm được Liên hợp quốc chọn làm Ngày Đổi mới sáng tạo thế giới nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của sáng tạo và đổi mới trong mọi khía cạnh của sự phát triển con người. Năm 2022 là năm đầu tiên Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì tổ chức hưởng ứng Ngày Đổi mới sáng tạo thế giới.

Phó Viện trưởng Viện Năng suất Việt Nam Nguyễn Tùng Lâm tại buổi trao đổi thông tin
Phó Viện trưởng Viện Năng suất Việt Nam Nguyễn Tùng Lâm tại buổi trao đổi thông tin

Nhân dịp này, đại diện Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã trao đổi với báo chí về hoạt động hợp tác quốc tế trong khu vực của Việt Nam về đổi mới sáng tạo.

Phó Viện trưởng Viện Năng suất Việt Nam (Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng) Nguyễn Tùng Lâm cho biết: Việc chuyển đổi sang nền kinh tế số trong bối cảnh toàn cầu hóa đưa đến những cách tiếp cận mới dựa trên đổi mới sáng tạo và đổi mới công nghệ. Việc tăng trưởng dựa vào vốn, tài nguyên, lao động trong bối cảnh tài nguyên thiên nhiên ngày càng bị thu hẹp đã trở nên không còn phù hợp. Do đó, nhiều nước trên thế giới đã lựa chọn chuyển đổi sang mô hình tăng trưởng dựa vào phát triển năng suất dựa trên đổi mới sáng tạo và thực tế cho thấy đây chính là yếu tố giúp tăng trưởng kinh tế một cách bền vững.

Một trong những điểm sáng của hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của Việt Nam trong những năm qua là sự thăng hạng trong bảng xếp hạng chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO) theo từng năm. Số liệu thống kê mới nhất cho thấy, năm 2021, cùng với Thổ Nhĩ Kỳ (xếp thứ 41), Ấn Độ (46) và Philippines (51), Việt Nam là 1 trong 4 quốc gia có thu nhập trung bình được WIPO đánh giá đang bắt kịp đà tăng chỉ số đổi mới sáng tạo của thế giới, với chỉ số đổi mới sáng tạo xếp thứ 44. 

Thông tin về hợp tác quốc tế trong khu vực về đổi mới sáng tạo, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng) Vũ Thị Tú Quyên cho biết: Hoạt động này đang được triển khai mạnh mẽ. Theo đó, trong khuôn khổ hợp tác của Tổ chức Năng suất châu Á (APO), các nước thảo luận và nghiên cứu các giải pháp để tăng năng suất. Tổ chức Năng suất châu Á cũng thúc đẩy các nghiên cứu của các nền kinh tế thành viên để tư vấn xây dựng môi trường pháp lý thúc đẩy tăng năng suất trên cơ sở đổi mới sáng tạo. 

Tổ chức Năng suất châu Á đã hỗ trợ Việt Nam xây dựng Kế hoạch Tổng thể phát triển năng suất dựa trên đổi mới sáng tạo. Kế hoạch đã được Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 36/QĐ/TTg về việc ban hành Kế hoạch tổng thể nâng cao năng suất dựa trên nền tảng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo giai đoạn 2021-2030. Kế hoạch này cũng góp phần đưa năng suất vào các chương trình phát triển quốc gia, tăng cường vai trò của năng suất đối với sự phát triển kinh tế-xã hội của mỗi nền kinh tế thành viên APO. Kế hoạch sẽ đề xuất các hành động cần phải được thực hiện bởi các cơ quan khác nhau tại Việt Nam nhằm thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo, tăng cường mối liên kết giữa các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và các doanh nghiệp trong nước, xây dựng năng lực hấp thụ vốn con người, nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin truyền thông và hạ tầng logistic, bố trí và phân bổ các nguồn lực.

Từ năm 2020 đến nay, mặc dù tình hình dịch bệnh Covid đã hạn chế và cản trở nhiều hoạt động hợp tác, tuy nhiên các hoạt động chia sẻ kinh nghiệm triển khai thúc đẩy đổi mới sáng tạo của các nền kinh tế thành viên thông qua hội thảo trực tuyến, nghiên cứu, tọa đàm vẫn được Tổ chức Năng suất châu Á triển khai mạnh mẽ, thu hút đông đảo đối tượng theo dõi và tham gia, đề xuất các ý tưởng mang tính đột phá cho giai đoạn sắp tới…

Theo bà Vũ Thị Tú Quyên, thúc đẩy hợp tác quốc tế về đổi mới sáng tạo là xu thế lớn, cần được quan tâm, nắm bắt và triển khai tại Việt Nam. Bộ Khoa học và Công nghệ mời các chuyên gia từ cơ quan Chính phủ, bộ, ngành liên quan, hiệp hội, các trường đại học, các cơ quan nghiên cứu, các doanh nghiệp tham gia tích cực vào xây dựng tiêu chuẩn quốc tế liên quan đến tự động hóa, thương mại số, thương mại điện tử, sản xuất thông minh, đổi mới sáng tạo để nắm bắt những xu thế mới nhất hiện nay và tư vấn cho Chính phủ về đổi mới sáng tạo…