Phát biểu ý kiến khai mạc phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, phiên họp này có ý nghĩa hết sức quan trọng. Chủ trương của Đảng, Nhà nước ta coi cải cách thủ tục hành chính là một trong những nhiệm vụ quan trọng, đột phá chiến lược; xác định rõ việc xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, vì nhân dân phục vụ, vì sự phát triển của đất nước. Cho nên, chúng ta phải triển khai, tổ chức thực hiện hiệu quả góp phần thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.
Năm qua, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn, thách thức, chúng ta hoàn thành nhiều nhiệm vụ trọng đại như tổ chức thành công Đại hội lần thứ XIII của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, kiện toàn bộ máy Chính phủ...; phải giải quyết nhiều công việc lớn, đột xuất, bất ngờ là chống dịch Covid-19. Tuy vậy, chúng ta đã vượt qua mọi khó khăn, thách thức, hoàn thành nhiệm vụ năm 2021 một cách toàn diện, đạt kết quả tích cực trên tất cả các lĩnh vực.
Thủ tướng khẳng định, trong thành quả chung đó có sự đóng góp quan trọng của công tác cải cách hành chính, nhất là công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, cải cách thủ tục hành chính, giảm phiền hà cho nhân dân, vừa làm vừa hoàn thiện, để bảo đảm công tác tốt hơn. Tuy nhiên, quá trình thực hiện còn nhiều việc phải làm, bộc lộ hạn chế, yếu kém, cho nên chúng ta phải tiếp tục thúc đẩy công tác này, tiếp tục cải cách hành chính ở một số ngành, địa phương để sự vận hành của hệ thống nhà nước trong sạch, lành mạnh, linh hoạt, phù hợp, mang lại lợi ích cho người dân, doanh nghiệp; lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể. Một trong những công việc phải thúc đẩy là phải kiện toàn Ban Chỉ đạo.
Chúng ta họp phiên đầu tiên này để đánh giá công tác cải cách hành chính năm 2021, xác định nhiệm vụ năm 2022; thảo luận một số nguyên tắc, quy chế làm việc. Công tác cải cách hành chính phải được đẩy mạnh để phục vụ chủ đề này. Liên quan cải cách thể chế, thủ tục, bộ máy..., chúng ta phải làm tốt; liên quan cả bộ máy tổ chức đòi hỏi phải có tầm nhìn, bám sát thực tiễn, trên cơ sở đó có định hướng đúng, tổ chức thực hiện tốt, giảm phiền hà, sách nhiễu, làm cho bộ máy hành chính trong sạch, vững mạnh. Những gì chưa làm được, những gì nhân dân, doanh nghiệp góp ý thì phải cầu thị lắng nghe, tiếp thu, sửa chữa, bổ sung, hoàn thiện. Nhân dân và doanh nghiệp còn kêu ca về thủ tục hành chính. Công tác cải cách hành chính phải được thúc đẩy để góp phần chống tiêu cực, sách nhiễu, đặc biệt làm tham nhũng vặt. Các bộ, ngành phải chung tay, các thủ tục hành chính phải thực hiện nhanh, phải suy nghĩ để cải thiện cách làm việc. Không nên chỉ ngồi "nói cải cách mà không làm gì", không phải là "nói xong để đó", như thế không thể "do dân, vì dân" được. Trong tư duy, trong đầu mà không cải cách thì không thể cải cách được.
Tại cuộc họp, các đại biểu đã thảo luận, làm rõ những thuận lợi, khó khăn, thách thức đặt ra cho công tác cải cách hành chính; đã đi sâu phân tích, đánh giá và chỉ rõ những nội dung mới, cấp bách mà các bộ, ngành, địa phương phải triển khai thực hiện trong thời gian tới và đã đề xuất nhiều ý kiến hay, thiết thực, giải pháp cần thiết để đẩy mạnh cải cách hành chính trong năm 2022 và thời gian tới…
Các đại biểu cũng đánh giá tình hình tổ chức, hoạt động của Trung tâm Phục vụ hành chính công và Bộ phận Một cửa tại các bộ, ngành, địa phương, thảo luận, cho ý kiến về Dự thảo Quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo.
Phát biểu ý kiến kết luận cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, trong năm 2021, trên tinh thần kế thừa và phát huy kết quả của những năm trước, chúng ta đã tập trung làm tốt một số việc trong cải cách hành chính. Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng biểu dương các bộ, ngành, cơ quan, địa phương đã có nhiều cố gắng với nhiều điểm sáng trong công tác cải cách hành chính năm 2021. Tuy nhiên, công tác cải cách hành chính vẫn chưa đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình mới và mong muốn của người dân, doanh nghiệp; vẫn còn những băn khoăn về "giấy phép con"; việc đầu tư cho lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện và bố trí nguồn lực cho cải cách hành chính có nơi, có lúc còn hạn chế, thiếu quan tâm.
Thủ tướng chỉ rõ, điều này có nguyên nhân có cả chủ quan và khách quan, nhưng nguyên nhân chủ quan là chủ yếu, xuất phát từ nhận thức, sự quyết liệt, cố gắng, quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện của người đứng đầu các cấp hành chính. Đây là nguyên nhân rất cơ bản vì cải cách hành chính liên quan tới thể chế, tổ chức, bộ máy, con người và việc vận hành, nguồn lực đầu tư, quy trình, thủ tục hành chính.
Thủ tướng nhấn mạnh, mục tiêu trong năm 2022 là phải tạo ra bước đột phá trong cải cách hành chính, nhất là thủ tục hành chính liên quan tới người dân và doanh nghiệp để khơi dậy và huy động mọi nguồn lực phát triển đất nước, nâng cao hiệu quả, hiệu lực điều hành của các bộ, ngành, địa phương.
Thủ tướng yêu cầu thống nhất quan điểm là đầu tư cho cải cách hành chính là đầu tư cho sự phát triển và việc đầu tư này phải tập trung, không dàn trải, làm việc nào dứt việc đó. Phương châm là "đã nói phải làm", thực chất, không hình thức, lấy sản phẩm, hiệu quả phục vụ người dân, doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả, hiệu lực điều hành của các cơ quan làm thước đo.
Về nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng yêu cầu, trước hết, phải nâng cao nhận thức, vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác cải cách hành chính.
Với cơ quan, đơn vị, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với phân bổ nguồn lực hợp lý, nâng cao năng lực cán bộ thực thi, tăng cường kiểm tra, giám sát và tổ chức thực hiện nhất quán từ Trung ương tới địa phương. Tiếp tục đẩy mạnh rà soát, hoàn thiện thể chế về cải cách hành chính, thuộc chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cấp nào, bộ, ngành, địa phương nào thì cấp đó, bộ ngành, địa phương đó chủ động giải quyết, nếu vượt quá thẩm quyền thì mạnh dạn đề xuất cấp có thẩm quyền quyết định, kiên trì vì mục tiêu chung.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh, cải cách hành chính phải góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành, quản trị quốc gia nói chung và của các cấp hành chính, các bộ, các ngành các địa phương nói riêng. Yêu cầu rà soát, xây dựng, hoàn thiện quy trình, quy định, tiêu chuẩn, tiêu chí về thủ tục hành chính để tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp và sự phối hợp giữa các cơ quan. Thủ tướng lấy thí dụ và hoan nghênh việc vừa qua một số cơ quan đã rà soát, bỏ các văn bằng, chứng chỉ quy định không cần thiết, tránh hình thức, chạy vạy, tiêu cực, việc này được dư luận và xã hội ủng hộ.
Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần bám rất sát thực tiễn, cái gì thực sự cần thì đưa vào quy định, quy trình, tiêu chuẩn, cái gì không cần thì dứt khoát bỏ.
Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả mô hình cung cấp dịch vụ trực tuyến, nhất là 25 thủ tục hành chính thiết yếu ưu tiên tích hợp, chia sẻ dữ liệu dân cư của Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với Cổng Dịch vụ công quốc gia, kết hợp hiệu quả giữa hình thức làm việc trực tuyến và trực tiếp. Tiếp tục rà soát chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan, đơn vị, địa phương theo tinh thần Nghị quyết 18, 19 của Trung ương khóa XII để vừa tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, vừa nâng cao năng lực hiệu quả, điều hành, xác định một việc chỉ giao một cơ quan, một người làm, chịu trách nhiệm và ai làm tốt nhất thì giao việc, tránh giao thoa, không để trùng lắp nhiệm vụ, giảm khâu trung gian, làm tốt công tác xác định vị trí việc làm, quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực…
Đầu tư thỏa đáng, đẩy mạnh việc triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số quốc gia, xây dựng Chính phủ điện tử, hướng tới Chính phủ số, nền kinh tế số và xã hội số; hoàn thiện bộ tiêu chí đánh giá về cải cách hành chính phù hợp với điều kiện, hệ thống chính trị của Việt Nam và tham khảo kinh nghiệm quốc tế để vận dụng sáng tạo, bao đảm việc đánh giá dân chủ, chính xác, khách quan, công bằng.
Thủ tướng lưu ý cần huy động sự đóng góp của xã hội, người dân và doanh nghiệp trong việc thực hiện cải cách hành chính, lấy người dân và doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu và là động lực trên tinh thần "của dân, do dân, vì dân", mọi chính sách phải hướng tới người dân, doanh nghiệp và có cơ chế khuyến khích họ đóng góp, xây dựng thẳng thắn, chân thành.
Các cơ quan cần khiêm tốn, cầu thị lắng nghe người dân và doanh nghiệp bằng nhiều hình thức, đừng "nghe xong để đấy", "nội dung nào tiếp thu được thì tiếp thu, nội dung nào không tiếp thu được thì nói rõ, giải trình". Phối hợp chặt chẽ, hiệu quả, đúng tiến độ và bảo đảm chất lượng để giải quyết công việc của cơ quan, đơn vị, địa phương, của doanh nghiệp và người dân, giải quyết các vấn đề nổi lên, đặt ra từ thực tiễn; đẩy mạnh hợp tác quốc tế, nghiên cứu, tham khảo các bài học tốt kinh nghiệm hay, cách làm hiệu quả, huy động nguồn lực quốc tế cho công tác cải cách hành chính.
