Cùng dự tại điểm cầu TP Hồ Chí Minh có Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam.
Phát biểu ý kiến mở đầu buổi gặp mặt, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, ngành y của chúng ta là một trong những ngành rất phát triển, được Chủ tịch Hồ Chí Minh - người Anh hùng dân tộc vĩ đại, Danh nhân văn hóa thế giới quan tâm, phát triển; các thế hệ lãnh đạo Đảng, Nhà nước cũng hết sức quan tâm, phát triển nền y học.
Nhờ sự ủng hộ của nhân dân, ngành y đã phát triển và thu được nhiều thành tựu trong công cuộc kháng chiến giành độc lập, thống nhất đất nước. Sau chiến tranh, đất nước ta có thời kỳ bị cấm vận, ngành y cũng có đóng góp lớn để thoát khỏi cấm vận trong điều kiện hết sức khó khăn.
Trong 35 năm đổi mới, đất nước ta đạt được nhiều thành tựu quan trọng, có ý nghĩa chiến lược, như đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế như ngày hôm nay. Thành tựu đó có sự đóng góp của toàn Đảng, toàn dân, trong đó có sự đóng góp rất lớn của ngành y trong sự nghiệp chăm sóc sức khỏe của nhân dân. Đảng, Nhà nước và nhân dân biết ơn đội ngũ khoa học ngành y qua các thời kỳ, nhất là các đợt dịch SARS năm 2003, rồi Covid-19. Dịch Covid-19 gần hai năm chưa có tiền lệ, chúng ta vừa phải nghiên cứu, phòng, chống, vừa phải đưa ra các giải pháp phù hợp; các giải pháp về y tế chủ yếu dựa vào các nhà khoa học ngành y. Đảng, Nhà nước rất trân trọng và biết ơn sự đóng góp này.
Nhân dịp "Tết Độc lập", sau gần hai năm thực hiện phòng, chống dịch Covid-19, thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng gặp mặt các thế hệ nhà khoa học cống kiến cho sự nghiệp y học, chăm sóc sức khỏe của nhân dân, đồng thời lắng nghe ý kiến các nhà khoa học về việc Đảng, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ, trong đại dịch thì cái gì được, chưa được.
Thủ tướng bày tỏ cảm ơn, đồng thời mong muốn lắng nghe, tiếp thu các ý kiến điều chỉnh phù hợp. Nhất là lúc đại dịch này thì chúng ta xác định chăm lo sức khỏe, tính mạng của nhân dân là trên hết, trước hết. Hơn lúc nào hết, Thủ tướng rất mong các thầy, các cô, các nhà khoa học có kinh nghiệm trong phòng, chống dịch nghiên cứu, sản xuất các loại thuốc, vaccine phòng Covid-19, trên cơ sở đó chúng ta thống nhất có biện pháp phù hợp để đẩy lùi Covid-19.
Thủ tướng khẳng định, càng khó khăn, càng phức tạp, càng phát huy dân chủ, trí tuệ tập thể, lắng nghe ý kiến, tiếp thu đóng góp, trên cơ sở đa số đồng tình, cái gì đã hiệu quả thì chúng ta làm. Có cái chưa có tiền lệ thì mong các thầy, các cô, nhà khoa học đóng góp xem làm thí điểm như thế nào để chúng ta hoàn thiện, mở rộng dần trên tinh thần khiêm tốn, cầu thị, lắng nghe. Trên cơ sở đó làm tốt hơn nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.
Chúng ta cần bám sát thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo để làm hiệu quả. Trong quá trình làm, chúng ta cần lắng nghe ý kiến của các nhà khoa học dưới nhiều hình thức.
Thủ tướng bày tỏ vui mừng vì luôn nhận được góp ý của các nhà khoa học. Mong các thầy cô, nhà khoa học có dự báo khoa học nhất thời gian tới để dự báo diễn biến tình hình. Trên thế giới, tình hình dịch bệnh cũng thay đổi liên tục. Chúng ta ngăn chặn dịch thì phải cách ly, có vaccine ngừa Covid-19, thuốc chữa bệnh. Quan trọng là lúc chúng ta chưa có nhiều vaccine, thuốc đặc trị mà vẫn phải hoàn thành nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân thì việc đóng góp ý kiến đó là hết quý giá. Chúng ta rất tự hào vì thời kỳ nào, đất nước đều có những nhà khoa học, giáo sư ngành y được ghi danh trên thế giới.
Tại buổi gặp mặt, đại diện một số nhà khoa học phát biểu ý kiến bày tỏ xúc động nhận được sự quan tâm, chia sẻ của Đảng, Nhà nước và nhân dân; bày tỏ luôn quyết tâm cống hiến cho sự nghiệp y học nước nhà, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 hiện nay, nhiều nhà khoa học đang có những đóng góp tích cực trong công cuộc phòng, chống dịch bệnh.
Các nhà khoa học báo cáo Thủ tướng Chính phủ những nỗ lực, sáng kiến trong việc nâng cao hiệu quả công tác xét nghiệm, bóc tách các F0, F1, bảo vệ vùng xanh...
Các nhà khoa học nêu ý kiến, dịch Covid-19 đã kéo dài gần hai năm, có nhiều biến chủng, vấn đề cần có chiến lược sống chung với dịch. Nguyên tắc sống chung với Covid-19 thì Thủ tướng đã đưa ra thông điệp "5K+ vaccine + công nghệ" cùng bốn sớm, gồm: phát hiện sớm, xét nghiệm sớm, cách ly sớm và điều trị sớm. Điều trị sớm có lợi ức chế nhân lên virus, giảm tải lượng virus. Điều trị càng sớm thì nguy cơ các biến chứng hay tử vong sẽ rất ít. Chúng ta chỉ phong tỏa ổ dịch chứ không phong tỏa toàn tỉnh, thành phố vì vấn đề bảo đảm an sinh xã hội rất khó khăn. Cách ly triệt để để cắt đứt nguồn lây là vô cùng quan trọng.
Các nhà khoa học cũng đặc biệt kiến nghị cần sớm có vaccine ngừa Covid-19 trong nước, sớm ngày nào tốt ngày đó, hạn chế được số người nhiễm và số ca tử vong; nêu rõ, số trẻ em dưới 12 tuổi rất lớn, trong khi chưa được tiêm vaccine. Do đó, đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ cho cơ sở sản xuất vaccine của Việt Nam nghiên cứu sản xuất vaccine cho trẻ dưới 12 tuổi. Nếu lứa tuổi này không có vaccine thì trở thành nguồn lây lớn trong gia đình...
Đối với các ý kiến của các nhà khoa học, Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế nghiên cứu, phối hợp, áo dụng các giải pháp này nếu hiệu quả.
Phát biểu ý kiến kết luận cuộc gặp mặt, thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá rất cao, cảm ơn sự nỗ lực, quyết tâm và những thành tựu y học quan trọng của đội ngũ các nhà khoa học ngành y tế đạt được.
Nhân dịp này, qua các nhà khoa học, Thủ tướng gửi lời cảm ơn chân thành tới toàn thể đội ngũ các nhà khoa học, chuyên gia ngành y tế trong và ngoài nước; bày tỏ sự trân trọng, biểu dương và đánh giá rất cao những đóng góp, hy sinh, nỗ lực hết mình của tất cả đội ngũ các chuyên gia, nhà khoa học và lực lượng tuyến đầu đang ngày đêm quên mình chống dịch Covid-19.
Thủ tướng nhấn mạnh 2 nội dung quan trọng: thứ nhất, Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất hiểu khi các nhà khoa học đã lựa chọn lĩnh vực khoa học, y khoa làm mục tiêu theo đuổi. Làm khoa học đồng nghĩa với sự cống hiến, hy sinh, thậm chí phải đánh đổi bằng cả tính mạng của mình để phát hiện ra bệnh tật. Biết bao tấm gương các nhà khoa học y học đã hết mình cống hiến cho nhân loại, thậm chí đã đánh đổi cuộc sống vì hạnh phúc của nhân dân. Nhưng đó là niềm tự hào rất riêng, chỉ có những người thông minh, trí tuệ, đam mê và khát vọng mới dám xả thân trong lĩnh vực này. Đó là những tư chất tinh túy mà xã hội rất trân trọng dành cho những người làm khoa học nói chung và ngành y nói riêng.
Trong những năm qua, khoa học ngành y đã có sự đóng góp rất lớn cho việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe của nhân dân. Lịch sử phát triển ngành y tế Việt Nam gắn liền với sự phát triển và trưởng thành của đội ngũ thầy thuốc, cũng là các chuyên gia, nhà khoa học y dược. Đảng, Nhà nước luôn quan tâm đầu tư phát triển ngành y tế và lĩnh vực khoa học công nghệ.
Thứ hai, nhấn mạnh sự đóng góp vô cùng to lớn của các nhà khoa học đối với công tác phòng, chống dịch Covid-19 ở nước ta trong gần 2 năm qua. Nhân tố cốt lõi để chúng ta đẩy lùi, chiến thắng dịch bệnh có thể khái quát hóa 3 trụ cột chính: sự quyết liệt của cả hệ thống chính trị; sự đồng lòng của nhân dân; ứng dụng các biện pháp khoa học chống dịch, dự phòng bằng vaccine và các biện pháp chữa trị cùng với thuốc.
Để chiến thắng dịch Covid-19 nói riêng và dịch bệnh nói chung, hơn lúc nào hết, Chính phủ cần sự cố gắng, nhiệt huyết hơn nữa của đội ngũ các chuyên gia, nhà khoa học để phát triển nền y học Việt Nam phát triển lên một tầm cao mới. Trong đó phải xác định rõ nền y học của chúng ta là nền y học khoa học, dân tộc, đại chúng, vì nhân dân phục vụ; y tế dự phòng là then chốt, y tế cơ sở là nền tảng; y tế chuyên sâu đồng bộ và cân đối với y tế cộng đồng; gắn kết y học cổ truyền với y học hiện đại, quân y kết hợp với dân y, y tế trong nước kết hợp với y tế ngoài nước. Thấu hiểu nỗi vất vả và những nỗ lực của các nhà khoa học, Chính phủ sẽ có những cơ chế, chính sách, nguồn lực, tạo môi trường, điều kiện tốt nhất cho đội ngũ các nhà khoa học yên tâm cống hiến. Với bối cảnh mới và dự báo diễn biến tiếp theo của dịch bệnh, Thủ tướng đề nghị:
Tiếp tục huy động lực lượng chuyên gia, nhà khoa học trong triển khai các nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp quốc gia về phòng, chống dịch Covid-19; nghiên cứu, phát triển các sản phẩm khoa học công nghệ khác trong bối cảnh dịch bệnh vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp. Nâng cao hơn nữa chất lượng khám, chữa bệnh, điều trị cho bệnh nhân nhiễm Covid-19. Tổng kết kinh nghiệm, đúc rút những bài học, từ đó phổ biến, nhân rộng những phác đồ điều trị hiệu quả, phải giảm thiểu số lượng bệnh nhân tử vong. Tiếp tục nghiên cứu, phát triển các sinh phẩm, thuốc, vật tư và trang thiết bị y tế cho phòng, chống dịch; đặc biệt quan tâm công tác nghiên cứu, phát triển và đẩy nhanh thử nghiệm vaccine. Hiện nay, nhiều nước trên thế giới đã xác định quan điểm “sống chung”, thích ứng với dịch bệnh; do đó, vaccine và thuốc điều trị là chiến lược lâu dài.
Nghiên cứu, kết hợp hiệu quả giữa Đông y và Tây y trong phòng, chống dịch, nhất là trong công tác điều trị và phát triển các loại dược liệu. Phát huy hơn nữa sự kết hợp giữa quân y với dân y. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, nhất là các nền tảng khám, chữa bệnh từ xa hiện có. Trước tình hình khan hiếm vaccine và thuốc chữa Covid-19 hiện nay, Thủ tướng đề nghị các nhà khoa học, các chuyên gia tận dụng tối đa sự liên kết với mạng lưới các nhà khoa học, các tổ chức khoa học trên thế giới để tìm kiếm các nguồn cung vaccine, thuốc điều trị Covid-19 cho Việt Nam và hướng dẫn khám chữa bệnh Covid-19 cho nhân dân thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Các chuyên gia, nhà khoa học phát huy hơn nữa vai trò và uy tín của mình trong hỗ trợ công tác thông tin, truyền thông để phổ biến rộng rãi, giải thích rõ ràng với nhân dân về khía cạnh, góc nhìn khoa học của những biện pháp chống dịch của Chính phủ; làm sao để dân hiểu, dân tin, dân hưởng ứng, dân cùng làm…
