Quy mô thị trường phát triển mạnh mẽ
Ngày 19/7/2023, hệ thống giao dịch TPDNRL chính thức được đưa vào vận hành tại HNX. Tại thời điểm khai trương, thị trường có 19 mã TPDNRL của 3 tổ chức phát hành đăng ký giao dịch với tổng giá trị đăng ký giao dịch 9.060 tỷ đồng.
Đến cuối năm 2023, hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ đã có 887 mã trái phiếu của 249 tổ chức phát hành đăng ký giao dịch với giá trị 617.610,1 tỷ đồng.
Đến ngày 30/6/2024, quy mô thị trường đã lên tới 997 mã TPDNRL của 259 tổ chức phát hành, giá trị đăng ký giao dịch đạt gần 706.236,3 tỷ đồng.
Hệ thống thành viên giao dịch TPDNRL cũng phát triển nhanh chóng từ 5 thành viên tại ngày khai trương thị trường, đến cuối năm 2023, thị trường đã có 36 thành viên giao dịch, và đến ngày 30/6/2024, hệ thống thành viên giao dịch TPDNRL đã có 48 thành viên gồm 44 công ty chứng khoán và 4 ngân hàng thương mại. Trong đó, 45/48 thành viên có giao dịch trên hệ thống giao dịch của HNX.
Thanh khoản TPDNRL được cải thiện rõ rệt, giá trị giao dịch bình quân trong 1 tháng đầu tiên khai trương thị trường đạt 250,6 tỷ đồng/phiên, đến cuối năm 2023 là 1.880,6 tỷ đồng/phiên, và đến cuối tháng 6/2024, giá trị giao dịch TPDNRL bình quân đạt 4.092,9 tỷ đồng/phiên.
Thống kê giao dịch TPDNRL từ khi hệ thống giao dịch đi vào hoạt động đến ngày 30/6/2024 cho thấy, các trái phiếu được giao dịch nhiều nhất gồm có trái phiếu của tổ chức tín dụng chiếm tỷ trọng giao dịch 45,71% toàn thị trường, tương ứng giá trị giao dịch 324.246 tỷ đồng; trái phiếu của các công ty bất động sản chiếm xấp xỉ 30% giá trị giao dịch của thị trường, tương ứng giá trị giao dịch 212.577 tỷ đồng.
Thị trường thứ cấp phát triển cũng tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp huy động vốn trên thị trường sơ cấp, góp phần thúc đẩy thị trường sơ cấp TPDNRL phát triển lành mạnh và bền vững hơn.
Tại thị trường trong nước, từ ngày 19/7/2023 đến ngày 30/6/2024, có 118 đợt phát hành thành công với giá trị 351.739 tỷ đồng. Tổ chức phát hành chủ yếu thuộc nhóm ngành tín dụng, chiếm 63% và doanh nghiệp thuộc lĩnh vực bất động sản chiếm 24,9% tổng giá trị phát hành toàn thị trường. Chi phí huy động vốn bình quân toàn thị trường đạt 7,52%/năm, trong đó, trái phiếu của khối tổ chức tín dụng có mức lãi suất thấp nhất 6,01%/năm, khối thương mại, dịch vụ là 10,76%, doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực khác là 10,87%.
Các tổ chức phát hành cũng thực hiện mua lại trước hạn, với tổng giá trị trái phiếu đã được các doanh nghiệp mua lại là 182,9 nghìn tỷ đồng.
Tăng cường hoạt động xếp hạng tín nhiệm trong phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp
Những kết quả quan trọng đạt được
Thị trường TPDNRL đi vào vận hành đã đóng một vai trò rất quan trọng đem lại tính minh bạch cho thị trường, hạn chế rủi ro cho nhà đầu tư trong giao dịch, đặc biệt là các nhà đầu tư cá nhân.
Nhà đầu tư giao dịch TPDNRL thuận tiện và an toàn: Toàn bộ giao dịch thứ cấp được quản lý tập trung, thực hiện qua Sở giao dịch chứng khoán, hoạt động thanh toán được thực hiện qua Trung tâm Lưu ký chứng khoán, bảo đảm sự an toàn trong giao dịch và thanh toán. Do đó, nhà đầu tư thực hiện giao dịch TPDNRL thuận tiện, an toàn hơn, quyền lợi của nhà đầu tư được bảo vệ tốt hơn.
Các nhà đầu tư cũng được nâng cao hiểu biết và tăng tính trách nhiệm trong giao dịch. Các chủ thể khác tham gia thị trường như tổ chức phát hành, đơn vị tư vấn cũng hiểu rõ hơn trách nhiệm của mình khi tham thị trường.
Thông tin thị trường minh bạch, cơ sở dữ liệu đầy đủ về TPDNRL được hình thành: Nếu như trước đây, các nhà đầu tư thứ cấp chỉ có thể tiếp cận thông tin thông qua hệ thống phân phối, môi giới bán hàng, và thường là thông tin không được truyền tải đầy đủ thì hiện tại, với chuyên trang thông tin trái phiếu doanh nghiệp, nhà đầu tư hoàn toàn có quyền và có khả năng tiếp cận tất cả thông tin về trái phiếu một cách đầy đủ trước khi ra quyết định đầu tư.
Toàn bộ thông tin công bố của doanh nghiệp phát hành trái phiếu bao gồm thông tin trước đợt phát hành của doanh nghiệp, công bố thông tin bất thường, công bố thông tin của doanh nghiệp về trái phiếu chuyển đổi, trái phiếu kèm theo chứng quyền, mua lại trái phiếu trước hạn, hoán đổi trái phiếu, kết quả phát hành trái phiếu doanh nghiệp,… được tổng hợp và công bố công khai trên chuyên trang thông tin về TPDNRL tại địa chỉ https://cbonds.hnx.vn/.
Các cơ quan quản lý cũng có thông tin đầy đủ và cái nhìn tổng thể hơn về TPDNRL từ khâu phát hành trên thị trường sơ cấp đến giao dịch trên thị trường thứ cấp.
Những kết quả đạt được trong 1 năm qua trên thị trường TPDNRL đã hiện thực hóa chính sách của Chính phủ và cơ quan quản lý trong việc quyết tâm đưa hoạt động phát hành và giao dịch TPDNRL vào quản lý tập trung.
Để tiếp tục phát triển thị trường theo đúng định hướng của Chính phủ và Bộ Tài chính, trong thời gian tới, HNX sẽ phối hợp các đơn vị liên quan tiếp tục hoàn thiện hạ tầng công nghệ của hệ thống giao dịch, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của thị trường; đồng thời, hoàn thiện nâng cấp chuyên trang thông tin về TPDN đáp ứng Nghị định 65/2022/NĐ-CP và Thông tư 30/2023/TT-BTC.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp được đánh giá có vai trò và vị trí hết sức quan trọng trong nền kinh tế, là kênh huy động vốn hiệu quả trong trung và dài hạn đối với sự phát triển bền vững của doanh nghiệp; đồng thời góp phần đa dạng hóa thị trường tài chính, bảo đảm hài hòa, cân đối cơ cấu thị trường vốn, giảm sự phụ thuộc vốn quá lớn vào kênh tín dụng ngân hàng.
