Thành phố Hồ Chí Minh xây dựng đội ngũ cán bộ tinh gọn, hiệu quả

Khó cũng phải làm

Huyện Nhà Bè có tốc độ đô thị hóa cao, với gần 50 dự án lớn, nhỏ đang triển khai, khối lượng công việc ngày càng lớn. Liệu có mâu thuẫn khi biên chế, bộ máy phải tinh giản trong khi công việc đòi hỏi cao hơn cả về lượng và chất? Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè Nguyễn Văn Lưu khẳng định, đó là xu thế tất yếu, khó cũng phải làm. Bởi bộ máy cồng kềnh, chức năng chồng chéo, trách nhiệm sẽ không rõ ràng và hiệu quả công việc không cao. Để sắp xếp lại bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, Huyện ủy Nhà Bè yêu cầu các đơn vị rà soát nhiệm vụ, chức năng từng vị trí công việc, làm cơ sở bố trí phù hợp chuyên môn, nghiệp vụ, khả năng, số lượng biên chế được giao.

Trên cơ sở bản mô tả công việc, danh mục vị trí việc làm, biên chế và ngạch trong các cơ quan, Huyện ủy bố trí, sắp xếp bảo đảm cơ cấu về giới tính, độ tuổi, ngạch và trình độ đào tạo. Do có sự quản lý, sử dụng biên chế khá chặt chẽ, cho nên số lượng biên chế các cơ quan Đảng, MTTQ và các đoàn thể ở huyện Nhà Bè hiện tại là 92, thấp hơn số được giao ba biên chế. Dự kiến đến năm 2021, giảm thêm 10 biên chế. Nhiều ý kiến cho rằng, việc tinh gọn bộ máy chỉ thật sự phát huy hiệu quả khi gắn liền với việc phải làm sao để tạo cơ chế đồng bộ, minh bạch, công khai, dân chủ trong đánh giá cán bộ. Kinh nghiệm được đồng chí Bí thư Huyện ủy chia sẻ, chính là vai trò của những người có trách nhiệm. Cấp ủy cần công tâm đánh giá đúng, đa chiều. Với bộ tiêu chí riêng, thực hiện mỗi quý đánh giá một lần, huyện Nhà Bè đã không bổ nhiệm lại hai cán bộ cấp huyện khi hai năm liền chỉ đạt mức hoàn thành nhiệm vụ.

Tìm hiểu thực tế tại quận 5 cho thấy, biên chế của từng ban Đảng thuộc Quận ủy thực hiện theo quy định của T.Ư, tuy nhiên, cái khó của địa phương là quận trung tâm, khối lượng công việc lớn. Đảng bộ quận có khoảng 6.200 đảng viên, cùng gần 2.000 đảng viên sinh hoạt theo Quy định 76, việc quản lý hồ sơ phức tạp trong khi cán bộ lại kiêm nhiệm. Đối với 15 phường, phường loại 1 được bố trí hai phó chủ tịch, phường loại 2 chỉ có một phó chủ tịch, công việc nhiều khi quá tải. Việc phân biệt giữa cán bộ chuyên trách và không chuyên trách ở cơ sở cũng gặp khó khăn, nên quá trình sắp xếp có nhiều vướng mắc, cán bộ không chuyên trách dù có năng lực nhiều khi vẫn khó bố trí vì không phải công chức… Theo Bí thư Quận ủy quận 5 Võ Tiến Sĩ, việc tinh giản biên chế thực hiện đồng thời với phân chia lại công việc mỗi người giỏi một việc chính, thạo nhiều việc kiêm nhiệm, bổ sung kiến thức, kỹ năng công tác, chăm lo thu nhập tăng thêm. Qua đó, tạo động lực cho cán bộ, công chức có điều kiện tâm huyết cống hiến song song với khuyến khích, vận động các đồng chí không hoàn thành nhiệm vụ, không đáp ứng yêu cầu chuyển làm công việc khác...

Tại TP Hồ Chí Minh, thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW của Bộ Chính trị về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt thành phố đều được giao trách nhiệm cụ thể. Vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu luôn được đề cao. Ban Thường vụ Thành ủy yêu cầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị xây dựng Đề án tinh giản biên chế trong bảy năm (2015-2021) và từng năm trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Trong đó, xác định tỷ lệ tinh giản biên chế đến năm 2021 ít nhất là 10%.

Phó Trưởng ban Tổ chức Thành ủy Võ Văn Tân cho biết, quá trình thực hiện, Ban Tổ chức Thành ủy đã tổ chức các đoàn khảo sát tại các quận, huyện, đảng bộ cấp trên cơ sở; Ủy ban Kiểm tra Thành ủy tổ chức kiểm tra, giám sát vai trò lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện đối với Ban Cán sự đảng UBND thành phố, Ban Thường vụ Quận ủy và đồng chí Bí thư Quận ủy quận 7... Các đợt khảo sát góp phần nâng cao vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, lãnh đạo cơ quan đơn vị, đề xuất các biện pháp tháo gỡ vướng mắc, khó khăn.

Thực hiện nghiêm chỉ tiêu về lãnh đạo cấp phó

Từ nay đến năm 2021, mỗi năm thành phố sẽ giảm từ 1,5 đến 2% biên chế công chức và số người hưởng lương từ ngân sách. TP Hồ Chí Minh cũng xem xét chấm dứt việc tự phê duyệt và giao biên chế sự nghiệp vượt quá số lượng được cơ quan có thẩm quyền thẩm định hoặc giao. Các đơn vị, cơ quan chưa sử dụng hết số biên chế được giao phải xem xét, cắt giảm cho phù hợp. Kiên quyết thực hiện đúng quy định đối với những nơi vượt quá số lượng biên chế được giao. Phải thực hiện nghiêm chỉ tiêu về lãnh đạo cấp phó. Trong thời gian sắp xếp lại, số cấp phó ở các đơn vị sự nghiệp công lập do sáp nhập, hợp nhất có thể cao hơn quy định.

Khi cấp phó về hưu hoặc điều chuyển công tác thì không được bổ sung. Thời hạn ba năm kể từ ngày sáp nhập, đơn vị phải hoàn thành sắp xếp lại số cấp phó phù hợp quy định. Đồng chí Võ Tiến Sĩ cho biết, tại quận 5, sau sắp xếp, đã thừa tám đồng chí Phó Chủ tịch UBND phường, được bố trí làm Phó Chủ tịch HĐND phường. Qua thời gian công tác ở vị trí mới, cán bộ đều được đánh giá hoàn thành tốt công việc. Quận 5 đã rà soát tất cả các phòng, ban, về cơ bản không bị vượt số lượng cấp phó, trừ một số ít sắp đến tuổi về hưu.

Theo Ban Tổ chức Thành ủy, kết quả khảo sát cho thấy chưa có sự đồng nhất, nơi thiếu, nơi thừa số lượng cấp phó. Khối quản lý nhà nước, ngoài một số sở bố trí số lượng cấp phó đúng quy định vẫn có đơn vị có số lượng cấp phó cao hơn quy định và một số đơn vị thiếu cấp phó. Ngoài 20 cơ quan chuyên môn thuộc UBND thành phố được tổ chức theo Nghị định 24/2014/NĐ-CP quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương của Chính phủ, thành phố có 15 cơ quan hành chính đặc thù trực thuộc, số lượng cấp phó và cơ cấu tổ chức do UBND thành phố quy định.

Đối với số lượng cấp phó văn phòng, các ban Đảng của 24 quận ủy, huyện ủy đều bố trí đúng số lượng. Tổng số Phó Chủ tịch UBND quận, huyện của thành phố là 79 đồng chí, đã bố trí đúng quy định. Thực tế cho thấy, TP Hồ Chí Minh đã tổ chức bộ máy cơ bản đáp ứng yêu cầu đề ra, tạo động lực về con người để thúc đẩy phát triển chung. Tuy nhiên, không ít ý kiến cho rằng, về quy định số lượng cấp phó của một số cơ quan tham mưu cấp thành phố không quá ba người là chưa phù hợp với đặc thù sở quản lý đa ngành, đa lĩnh vực và quy mô của thành phố đông dân, phát triển nhất cả nước.

Để tạo động lực bứt phá, Ban Thường vụ Thành ủy đã chỉ đạo các ban Đảng, Đảng đoàn MTTQ và đoàn thể chính trị xã hội thành phố xây dựng đề án nâng cao chất lượng hoạt động, xây dựng đội ngũ cán bộ công chức vững vàng về chính trị, có phẩm chất đạo đức tốt; được đào tạo cơ bản về chuyên môn, lý luận chính trị, đã qua thực tiễn công tác. Từ đó đề xuất phương án củng cố, kiện toàn cho từng ban, từng đoàn thể theo hướng tăng cường đội ngũ chuyên viên nghiên cứu, sắp xếp hợp lý số cán bộ thừa hành, phục vụ. Khối cơ quan quản lý nhà nước, trên cơ sở Đề án vị trí việc làm tiếp tục nghiên cứu cải cách chế độ công vụ, công chức, xác định cơ cấu ngạch công chức; bố trí đúng người, đúng việc, chỉ đạo xây dựng và hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn chức danh, chức vụ công chức, viên chức từ thành phố đến địa phương.

Mức độ hài lòng của người dân và doanh nghiệp chính là thước đo chính xác năng lực, hiệu quả của bộ máy. Đây cũng là mục tiêu khi mới đây, UBND thành phố Hồ Chí Minh quyết định thực hiện công bố chỉ số đánh giá công tác cải cách hành chính của các sở, ngành, UBND quận, huyện năm 2017. Nội dung đánh giá chi tiết được công bố công khai trên phần mềm quản lý chế độ thông tin của thành phố. Người đứng đầu các cơ quan, đơn vị lấy chỉ số này làm căn cứ đề ra biện pháp khắc phục hạn chế, khuyết điểm trong cải cách hành chính, thực thi công vụ.