Tại hội nghị, lãnh đạo các tỉnh, thành phố đã trình bày kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội thời gian qua, nhất là công tác phòng chống dịch bệnh Covid-19; kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương nhiều giải pháp để bảo đảm hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội sáu tháng cuối năm, thực hiện thắng lợi mục tiêu kép.
Phát biểu ý kiến kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, chúng ta đã và đang thực hiện tốt mục tiêu kép, đạt được các chỉ tiêu tích cực, bảo đảm các cân đối lớn, đạt tăng trưởng khá, thu ngân sách, bảo đảm an sinh xã hội, các địa phương đã chủ động giải quyết trong thẩm quyền, không để ai bị thiếu ăn, thiếu mặc trong lúc khó khăn do đại dịch. Những thành quả đạt được đó đã góp phần tăng cường củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước. Tuy nhiên chúng ta phải nhìn nhận thẳng thắn vẫn còn hạn chế, bất cập, kinh tế tăng trưởng nhưng chưa đạt mục tiêu đề ra; kinh tế vĩ mô ổn định những chưa vững chắc; giải ngân vốn đầu tư công còn chậm, nhất là vốn ODA; dịch bệnh Covid-19 còn diễn biến phức tạp ở các tỉnh miền Đông, TP Hồ Chí Minh; sản xuất, kinh doanh, đời sống nhân dân còn khó khăn; an ninh trật tự còn phức tạp.
Thủ tướng nêu rõ, các địa phương nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, Tổng Bí thư, lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Sự nỗ lực cố gắng của cả hệ thống chính trị các địa phương hoàn thành nhiệm vụ được giao. Chúng ta huy động được sức mạnh của toàn dân, truyền cảm hứng cho nhân dân cùng vào cuộc với cấp uỷ, chính quyền. Tuy nhiên, cần lưu ý những thành tựu đó là cơ bản là tốt nhưng không được chủ quan, thảo mãn bởi tình hình còn khó khăn, còn rất nhiều việc phải làm.
Về nguyên nhân hạn chế, Thủ tướng nêu rõ, có khuynh hướng là nhiều địa phương, cơ quan đơn vị, một bộ phận nhân dân vẫn còn lơ là, chủ quan, mất cảnh giác. Cũng có khuynh hướng nữa là mất kiên định, mất bản lĩnh, đưa ra biện pháp không phù hợp, thiếu hiệu quả, cực đoan. Một số đồng chí đứng đấu cấp uỷ, chính quyền chưa quyết tâm cao, chưa nỗ lực, chưa trách nhiệm, chưa làm có trọng tâm, trọng điểm.
Việc phân cấp, phân quyền chưa làm triệt để, còn tập trung ở khâu Trung ương, gây ách tắc, để ra khâu trung gian, nhiều thủ tục, trách nhiệm không rõ ràng. Do đó phải làm triệt để, sát thực tế hơn, càng phải phân cấp, phân quyền để phát huy tính chủ động, sáng tạo của từng cấp, từng ngành. Chúng ta cần thực sự cầu thị, cần khiêm tốn học hỏi. Việc tháo gỡ về cơ chế, chính sách còn lúng túng, chưa quyết liệt. Các cấp, các ngành phải rà soát loại ách tắc, vướng mắc từ thể chế, từ thực tiễn ở địa phương, cơ quan mình để tháo gỡ.
Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng nhắc nhở các cơ quan, đơn vị chưa rà soát những vướng mắc này; nêu rõ, các đồng chí phải tìm ra, chỉ rõ thì mới tạo được sự thông thoáng. Tinh thần là cái gì thuộc thẩm quyền của Chính phủ phải làm nhanh, hiệu quả, đúng quy trình. Cái gì thuộc thẩm quyền Bộ thì Bộ trưởng phải giải quyết. Cái gì vượt quá thẩm quyền thì Chính phủ cùng các bộ, ngành, địa phương cùng giải quyết, thuyết trình có lý lẽ. Thực tế đòi hỏi thì chúng ta phải điều chỉnh phù hợp thực tiễn.
Chúng ta chưa huy động được nguồn lực trong dân một cách hiệu quả trong khi dư địa còn lớn. Những nước thành công phát triển hạ tầng chiến lược là làm tốt dự án giao thông BOT. Chúng ta phải hài hòa lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư, nhân dân. Chúng ta phải tổng kết lại xem các dự án này sai ở đâu? Có phải do quản lý, giám sát, đánh giá chưa tốt? Chúng ta phải điều chỉnh chính sách, trách nhiệm mỗi cơ quan, đơn vị phải rất cao thì chính sách mới này đi vào cuộc sống. Chúng ta vừa làm vừa rút kinh nghiệm, không cầu toàn, không nóng vội. Từ những nguyên nhân trên, các đồng chí phải suy nghĩ các giải pháp khắc phục.
Về bài học kinh nghiệm, Thủ tướng nêu rõ, chúng ta phải biết kế thừa những thành quả, kinh nghiệm hay, bài học quý của các thế hệ đi trước, nhiệm kỳ trước, nhưng chúng ta phải đổi mới cho phù hợp. Khi khó khăn, phức tạp, càng cần đoàn kết, thống nhất nắm chặt tay nhau cùng vượt qua khó khăn. Đoàn kết trong Đảng, đoàn kết trong toàn dân và đoàn kết giữa các địa phương. Cả nước đoàn kết thống nhất thì sẽ vượt qua mọi khó khăn.
Cần sự nêu gương về lãnh đạo, chính sách, điều hành, quản lý của người đứng đầu sát diễn biến thực tế, đưa ra nhiệm vụ giải pháp phù hợp. Vai trò người đứng đầu của mỗi cấp mỗi ngành rất quan trọng. Người lãnh đạo phải truyền được cảm hứng, tạo động lực cho cấp dưới. Kịp thời sơ kết, tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm; làm tốt công tác thi đua khen thưởng.
Về phương hướng, nhiệm vụ sáu tháng tới, Thủ tướng nêu rõ, dự báo thuận lợi thời cơ đan xen khó khăn thách thức nhưng khó khăn thách thức nhiều hơn. Chúng ta phải thống nhất để hành động, quyết tâm rồi thì quyết tâm cao hơn, nỗ lực rồi thì nỗ lực hơn, hành động quyết liệt mạnh mẽ, hiệu quả và đúng hướng hơn. Lấy khó khăn thách thức là động lực, mục tiêu phấn đấu vượt qua, trưởng thành và phát triển. Chúng ta xác định để có kịch bản điều hành phù hợp, thực hiện hiệu quả, không để bị động, lúng túng. Xác định từ nay đến cuối năm thì khó khăn thách thức lớn hơn thuận lợi, do đó chúng ta phải chuẩn bị tốt và không để lúng túng.
Chúng ta khẳng định chưa điều chỉnh mục tiêu mà Đại hội lần thứ XIII của Đảng và đại hội đảng các cấp xác định, Quốc hội và HĐND đã giao các cấp chính quyền thực hiện. Chúng ta điều hành theo hai kịch bản tăng trưởng GDP 6% và 6,5% năm nay. Các cơ quan, đơn vị, địa phương căn cứ kịch bản này, mục tiêu, chỉ tiêu đã có để lãnh đạo, điều hành và tổ chức thực hiện các kịch bản phù hợp.
Chúng ta kiên quyết, kiên trì thực hiện mục tiêu kép, đây là lựa chọn khó khăn nhưng không còn cách nào khác. Từ khó khăn này thì chúng ta mới vươn lên trưởng thành. Chống dịch tốt thì mới phát triển kinh tế - xã hội tốt. Có phát triển kinh tế - xã hội tốt mới có điều kiện chống dịch, đây là quan hệ hữu cơ.
Về quan điểm chỉ đạo, Thủ tướng nêu rõ, phải căn cứ thực tiễn để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện mục tiêu kép linh hoạt, sáng tạo, đúng hướng, hiệu quả; xác định thứ tự ưu tiên căn cứ thực tiễn, thí dụ có địa phương ưu tiên chống dịch, có địa phương ưu tiên phát triển kinh tế - xã hội, có địa phương lại cả hai mục tiêu. Chúng ta không thể cực đoan mà vấn đề là người lãnh đạo bám sát, nắm chắc thực tiễn để đưa ra quyết định quan trọng đối với cơ quan, đơn vị, địa phương mình.
Cấp ủy, chính quyền các cấp, nhất là người đứng đầu không được quan liêu; phải hài hòa, hợp lý, hiệu quả trong chống dịch. Phát huy cao nhất tính tự chủ, linh hoạt, tự chịu trách nhiệm trong từng thời điểm; không thụ động, không trông chờ, ỷ lại. Giữ vai trò chủ đạo là lãnh đạo, chỉ đạo là cấp trên. Linh hoạt tổ chức thực hiện là cấp dưới. Cấp trên không bỏ rơi cấp dưới, cấp dưới không ỷ lại cấp trên. Phải đoàn kết thống nhất, huy được sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị, để thực hiện được mục tiêu kép, mang lại hạnh phúc, ấm no cho nhân dân.
Chúng ta không hy sinh công bằng, tiến bộ xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường để đánh đổi tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Quan điểm này là xuyên suốt; lấy việc bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ của nhân dân là trên hết. Phải phân cấp, phân quyền mạnh hơn, cá thể hoá trách nhiệm cá nhân rõ ràng hơn. Tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực, chống tiêu cực, lãng phí, quan liêu. Trung ương chỉ tập trung vào quản lý vĩ mô, xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch; xây dựng thể chế, cơ chế, chính sách, công cụ giám sát, kiểm tra, xây dựng tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình cho một công việc. Nếu Nghị định của Chính phủ vướng mắc thì phải tháo gỡ.
Về các nhiệm vụ, giải pháp, Thủ tướng nhấn mạnh, những nơi đang có dịch Covid-19 phải tập trung ưu tiên chống dịch theo phương châm phát hiện sớm, khoanh vùng, cách ly nhanh, điều trị tích cực, nhanh chóng ổn định tình hình. Nếu chúng ta để tuột tay thì vô cùng khó khăn, vất vả. Phải xác định trọng tâm, trọng điểm vì nguồn lực, tiền của, thời gian có hạn. Thực hiện tốt chiến lược vaccine ngừa Covid-19, song song việc tiếp cận các nguồn vaccine thì phải tích cực chuyển giao công nghệ, tích cực nghiên cứu sản xuất vaccine. Chúng ta phải kế thừa truyền thống sản xuất vaccine từ trước đến nay; phải đầu tư cho việc này một cách bài bản.
Rà soát mọi vướng mắc về thể chế. Các đồng chí Bí thư, Chủ tịch phải rà soát. Đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho người dân với tinh thần "ba không". Không để đứt gẫy chuỗi cung ứng trong nước, toàn cầu, và cả ở địa phương. Không để đứt gãy thị trường lao động. Đây là nhiệm vụ khó khăn nhưng phải năng động, sáng tạo, không còn cách nào khác. Thúc đẩy đầu tư công theo Nghị quyết của Chính phủ. Thủ trưởng, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền phải đôn đốc, tháo gỡ công tác này theo thẩm quyền được giao.
Thủ tướng lưu ý, nhân cơ hội này, chúng ta phải tăng cường chuyển đổi số. Nghị quyết Đại hội Đảng đã nhấn mạnh điều này để xây dựng nền kinh tế số, xã hội số. Mở rộng thị trường hàng hoá xuất khẩu, đẩy mạnh thương mại điện tử. Các tỉnh cần trao đổi kinh nghiệm để làm. Có giải pháp tăng thu và giảm chi, nhất là tiết kiệm chi thường xuyên trong lúc này. Đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; chống quan liêu. Giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội. Làm tốt công tác truyền thông; các cơ quan truyền thông không được để xảy ra khủng hoảng truyền thông; bám sát quan điểm của Đảng, đấu tranh chống các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch; làm sao để truyền cảm hứng cho nhân dân vào cuộc tích cực hơn, tạo nên sự đại đoàn kết toàn dân tộc.
