Sức tàn phá của thuốc lá điện tử
Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai mới tiếp nhận, điều trị cho nữ bệnh nhân N.T.X (27 tuổi, trú tại quận Thanh Xuân, Hà Nội), vào viện vì có các hành vi bất thường, hút thuốc lá điện tử quá nhiều.
X. bắt đầu sử dụng thuốc lá khoảng 8 năm nay, từ khi còn là sinh viên. Ban đầu X. dùng trộm, sau khi đi làm, do tính chất công việc livestream thường vất vả, hay phải làm đêm, nên X. sử dụng thường xuyên hơn. Từ thuốc lá điếu,X. chuyển sang sử dụng thuốc lá điện tử. Liều lượng mỗi ngày một tăng dần.
Đỉnh điểm dẫn tới sự thay đổi về mặt sức khỏe của X. là khi cô chia tay bạn trai, tìm đến thuốc lá điện tử nhiều hơn. Khi bị gia đình ngăn cấm, X. cảm thấy bồn chồn, bứt rứt, khó ngủ, khó tập trung, dễ cáu gắt, nên tiếp tục lén lút đặt ship trên mạng.
Vài tháng trở lại đây, X. thường xuyên hút thuốc lá điện tử liên tục cả ngày, mỗi ngày dùng 2-3 cái pod, và luôn trong trạng thái mơ màng, đờ đẫn, mệt mỏi và có nhiều hành vi bất thường, nói các câu không liên quan, giao tiếp chậm. Chính vì vậy, gia đình đưa X. nhập Viện Sức khỏe tâm thần điều trị.
Bác sĩ Vũ Văn Hoài, Phòng Sử dụng chất và Y học hành vi cho biết, X. được xác định rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng thuốc lá điện tử.
Trường hợp khác là nam bệnh nhân mới 19 tuổi, thường xuyên sử dụng thuốc lá điện tử trộn tinh dầu cần sa, kèm dùng thuốc lắc. Bệnh nhân hút cả năm, cho tới khi xuất hiện tình trạng bồn chồn, khó chịu, không ngủ được nên được bạn gái khuyến khích đến viện thăm khám. Tại đây, bệnh nhân được xác định rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng thuốc lá điện tử, điều trị nội trú, có hiệu quả.
Không có dấu hiệu về sức khỏe tâm thần, nhưng chàng trai trẻ 19 tuổi sau một tháng sử dụng thuốc lá điện tử đã xuất hiện tình trạng đau tức ngực. Cách vào viện 2 ngày, bệnh nhân xuất hiện đau ngực sau xương ức, thành cơn, mỗi cơn kéo dài 15-20 phút, trong cơn kèm khó thở, sốt không rõ nhiệt độ, ho khan mệt mỏi nhiều.
Bệnh nhân được đưa vào bệnh viện tuyến tỉnh, sau đó được chuyển đến Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai làm xét nghiệm, chụp chiếu và được chuyển sang Trung tâm Hô hấp điều trị. Bệnh nhân được chẩn đoán viêm màng ngoài tim và viêm phổi.
Điều đáng lưu ý là hiện nay, tỷ lệ người trẻ đến viện vì thuốc lá điện tử có sự gia tăng. Tại Bệnh viện Bạch Mai từng điều trị cho nhiều người trẻ, trong đó có trường hợp mới 13 tuổi.
Vì sao khó cai thuốc lá điện tử?
Tiến sĩ, bác sĩ Lê Thị Thu Hà, Trưởng phòng Sử dụng chất và Y học hành vi, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết, hầu hết các chất đều có trong thuốc lá điện tử gây hại cho sức khỏe.
Chất nicotine có khả năng gây phụ thuộc về mặt tâm thần; glycerine có thể gây viêm phổi; chất tạo hương vị; chất dẫn khác nhau tùy theo từng hãng, nhãn hiệu chủ yếu bao gồm nitrosamine, formaldehyde, acetaldehyde là các chất có khả năng gây ung thư.
Ngoài ra, có nhiều chất khác chưa được kiểm duyệt thường được bổ sung sai cách vào buồng đệm chứa dịch, là nguyên nhân chính dẫn đến việc gây độc hoặc lạm dụng phối hợp các chất ma túy khác.
Thuốc lá điện tử là chất gây nghiện mạnh, gây nên hội chứng cai thuốc lá, rất khó điều trị.
Bác sĩ Hà nhấn mạnh, nhiều bạn trẻ nghĩ rằng thuốc lá điện tử là vô hại, không gây nghiện và không ảnh hưởng đến sức khỏe như thuốc lá điếu truyền thống. Tuy nhiên, thực tế và khoa học lại chứng minh điều ngược lại. Thậm chí, thuốc lá điện tử còn bị các đối tượng trộn ma túy và nhiều chất cấm khác, gây ngộ độc cho nhiều người sử dụng.
Tác hại lâu dài của thuốc lá điện tử chính là khuyến khích trẻ em bắt đầu sử dụng từ sớm, dẫn đến một thế hệ lớn những người trẻ tuổi nghiện nicotine và gặp phải những hệ lụy tiềm tàng trong tương lai do dùng thuốc lá điện tử lâu dài.
"Ảnh hưởng của thuốc lá điện tử không chỉ tác động lên sức khỏe tâm thần mà còn gây tổn thương các lớp lót bên trong của mạch máu, làm tích tụ các mảng bám trong lòng động mạch, gây ra các bệnh như tắc động mạch, động mạch vành và xơ vữa động mạch", bác sĩ Hà khuyến cáo.
Các thành phần tạo nên hỗn hợp lỏng của thuốc lá điện tử khi được nung nóng sẽ biến thành các chất độc hại, có thể thấm vào máu và làm viêm mạch máu, làm tăng tốc độ quá trình oxy hóa.
Các loại hóa chất độc hại trong thuốc lá điện tử khi xâm nhập vào phổi sẽ làm cản trở quá trình lưu thông oxy, tăng viêm, làm rò rỉ mạch máu, nghiêm trọng hơn là gây tích tụ dịch ở phổi.
Người hút thuốc lá điện tử trong thời gian dài và liên tục có thể gặp các triệu chứng như ho đờm kéo dài, đau tức ngực, khó thở khi vận động, sốt nhẹ kéo dài, ho ra máu, đổ nhiều mồ hôi vào ban đêm, sụt cân.
