Theo thống kê, đến nay toàn tỉnh Quảng Trị có 57 thôn, ở 22 xã, thị trấn, thuộc 5 huyện, thị xã có lợn bị dịch tả lợn châu Phi. Các địa phương và cơ quan chức năng đã tiêu hủy gần 880 con lợn, trọng lượng hơn 41 tấn. Riêng huyện Triệu Phong có 140 hộ ở 16/18 xã có lợn bị dịch, với hơn 700 con bị tiêu hủy. Xã Triệu Trạch là địa phương có lợn bị dịch nhiều thứ 2 trong toàn huyện. Hiện toàn xã có 24 hộ nuôi, với gần 60 con lợn bị dịch tả lợn châu Phi.
Dịch bệnh diễn biến phức tạp
Chị Lê Thị Thiên Lý, ở thôn Linh An (xã Triệu Trạch) cho biết: Đàn lợn nhà chị có 4 con được tiêm phòng đầy đủ. Nghe thông báo có dịch tả lợn châu Phi, chị cho phun thuốc, rắc vôi bột trong chuồng để khử trùng nhưng lợn vẫn bị bệnh và chết. Lúc đầu lợn có triệu chứng bỏ ăn, toàn thân phát đỏ đến khi chết mới tím tái… “Đàn lợn dự kiến bán vào dịp Tết Nguyên đán năm nay để mua sắm đồ Tết, áo quần, sách vở cho các con, nhưng đã mất sạch”, chị Lý chia sẻ…
Ông Nguyễn Hữu Chiến, ở xã Triệu Long (huyện Triệu Phong) đầu tư xây dựng trại thả nuôi 120 con lợn, trong đó có 100 con lợn thịt. Từ nửa tháng nay, đàn lợn của ông mắc bệnh, chết dần. Ông Chiến lo lắng, nếu số lợn còn lại tiếp tục bị bệnh chết, gia đình sẽ trắng tay. Ông Chiến mong muốn cơ quan chức năng nhanh chóng có các biện pháp dập dịch để tránh lây qua số lợn còn lại.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Triệu Trạch Trần Đông cho biết: Ủy ban nhân dân xã đã chỉ đạo các thôn rà soát lại các hộ chăn nuôi trên địa bàn xã, thống kê số lợn có biểu hiện bị dịch bệnh để cách ly tránh lây lan trên diện rộng; phối hợp với cán bộ thú y tiến hành dập dịch, hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp phòng chống dịch và tiêu hủy số lợn bị bệnh chết đúng theo quy trình.
Phó Chi cục trưởng Chăn nuôi và Thú y tỉnh Quảng Trị Đào Văn An cho biết: Hầu hết các ổ dịch bùng phát tại các cơ sở chăn nuôi nhỏ lẻ, hộ gia đình, không bảo đảm an toàn sinh học. Người dân tập trung nuôi lợn chuẩn bị bán trong dịp Tết nên số lượng lợn bị bệnh chết đưa đi tiêu hủy nhiều. Khó khăn hiện nay trong phòng chống dịch là chưa có vắc-xin tiêm phòng.
Nguyên nhân dịch tả lợn châu Phi bùng phát và lây lan nhanh trước hết là do người chăn nuôi có tâm lý chủ quan, chưa thực hiện tốt các biện pháp phòng chống dịch; còn tình trạng giấu dịch, đưa lợn bệnh ra chợ bán, phát hiện lợn bị bệnh nhưng không báo với cơ quan chức năng. Đợt mưa lũ trong tháng 10 và tháng 11 vừa qua xuất hiện tình trạng người dân vứt xác lợn chết ra môi trường khiến mầm bệnh phát tán, lây lan nhanh.
Nỗ lực khống chế, dập dịch
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị, dịch tả lợn châu Phi có chiều hướng diễn biến phức tạp, khó kiểm soát. Bên cạnh đó, vi-rút dịch lây truyền rất phức tạp, hiện chưa có thuốc điều trị. Đàn lợn trên địa bàn tỉnh chưa được tiêm vắc-xin nên tiềm ẩn lây lan và bùng phát dịch rất cao. Sở yêu cầu các cơ quan chức năng cùng chính quyền địa phương huyện Triệu Phong và thị xã Quảng Trị triển khai các biện pháp khống chế, dập dịch, không để lây lan, với phương châm “huyện giữ huyện, xã giữ xã, thôn giữ thôn, hộ giữ hộ”...
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Phú Quốc đề nghị, các cơ quan chuyên môn tăng cường hướng dẫn; chuẩn bị đủ hóa chất, vật tư để phục vụ phòng chống bệnh dịch. Theo đó, Sở sẽ kiểm tra, giám sát chặt công tác kiểm dịch, vận chuyển lợn, sản phẩm lợn cũng như kiểm soát việc giết, mổ; phối hợp với các địa phương triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm bao vây, nhanh chóng khống chế các ổ dịch, không để lây lan.
Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị đề nghị các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương tuyên truyền để người dân không giấu dịch, không vứt xác lợn chết ra môi trường. Tăng cường kiểm soát, đặc biệt tại các cửa khẩu, đường mòn, lối mở khu vực biên giới để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán, giết mổ, vận chuyển lợn, sản phẩm lợn không rõ nguồn gốc. Sớm chấm dứt tình trạng nhập lậu, vận chuyển, buôn bán trái phép động vật, sản phẩm động vật tại vùng biên giới.
Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các sở, ngành và chính quyền địa phương thực hiện tốt công tác hỗ trợ thiệt hại cho người chăn nuôi có lợn bị bệnh, tiêu hủy. Chính quyền các địa phương hoàn thành thủ tục, hồ sơ hỗ trợ; niêm yết công khai danh sách hộ chăn nuôi được hưởng chính sách hỗ trợ...
Hiện nay trên địa bàn tỉnh Quảng Trị thời tiết nắng, mưa thất thường nên nguy cơ dịch lây lan trên diện rộng rất cao. Ngoài sự vào cuộc quyết liệt của các ngành chức năng, người dân cần nâng cao ý thức cũng như có phương án xử lý, đặc biệt là vấn đề chăn nuôi theo hướng an toàn, khép kín từ khâu chọn giống đến bảo quản thức ăn.
