Theo Ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội, giai đoạn 2015-2020, Đảng bộ thành phố Hà Nội kết nạp được 63.020 đảng viên, nâng tổng số đảng viên toàn Đảng bộ lên hơn 470.000, chiếm hơn 9% tổng số đảng viên cả nước. Tuy nhiên, cơ cấu, chất lượng đảng viên không đồng đều, còn nhiều nơi chạy theo số lượng, chưa thật sự coi trọng chất lượng.
Qua nghiên cứu tổng kết, Ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội nhìn nhận, hiệu quả công tác rà soát, sàng lọc đảng viên còn chưa cao, có nơi làm còn hình thức. Một số nơi chưa xây dựng kế hoạch hằng năm, dẫn đến tình trạng số đảng viên thiếu gương mẫu, thiếu bản lĩnh, suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; vi phạm về tư cách, đạo đức, lối sống tăng... Trong khi đó, một số cấp ủy không nắm chắc số lượng đảng viên chưa chuyển sinh hoạt đảng, dẫn đến khó khăn trong công tác quản lý đảng viên.
Trước thực tế này, ngày 24/10/2022, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội ban hành Quy định số 09-QĐ/TU về một số vấn đề về công tác quản lý đảng viên; rà soát, sàng lọc, kịp thời đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng để nâng cao hơn nữa chất lượng đội ngũ đảng viên và năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác xây dựng Đảng trong tình hình mới.
Quy định nêu trên nhằm nâng cao nhận thức của các cấp ủy về vị trí, tầm quan trọng của việc quản lý đảng viên; tích cực, chủ động, tập trung thực hiện các giải pháp nhằm quản lý chặt chẽ đội ngũ đảng viên; kịp thời phát hiện những đảng viên vi phạm nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng, không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ của đảng viên, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên và năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác xây dựng Đảng trong tình hình mới. Đồng thời, giúp các cấp ủy cơ sở thực hiện nghiêm túc, thống nhất theo đúng các văn bản, quy định, hướng dẫn của Trung ương trong công tác quản lý đảng viên.
Bên cạnh đó, cấp ủy chủ động rà soát, sàng lọc, kịp thời đưa đảng viên không đủ tư cách ra khỏi Đảng, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên của cấp ủy đảng, trước hết là trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy; kịp thời chấn chỉnh đối với tổ chức đảng, đảng viên không thực hiện đúng các quy định Điều lệ Đảng; đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy cấp trên đối với cấp ủy cấp dưới và đảng viên trong thực hiện các quy định về quản lý đảng viên. Hà Nội kiên quyết xử lý nghiêm đối với các tổ chức đảng, đảng viên vi phạm trong công tác đảng viên theo quy định, hướng dẫn của Trung ương và của Thành ủy.
Tại quận Đống Đa, địa bàn có đông đảng viên nhất thành phố với hơn 29.000 đảng viên, ngay sau khi Quy định số 09 được ban hành, Quận ủy đã nhanh chóng thực hiện. Ngày 16/12/2022, Quận ủy ban hành Văn bản số 1353-CV/QU về việc triển khai thực hiện Quy định số 09 của Thành ủy, trong đó yêu cầu các tổ chức cơ sở đảng trực thuộc phải quán triệt đến tất cả các chi bộ và đảng viên xong trong tháng 2/2022. Các tổ chức đảng phải chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát các chi bộ trực thuộc thực hiện công tác quản lý đảng viên, công tác rà soát, sàng lọc đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng; định kỳ sáu tháng một lần phải báo cáo kết quả thực hiện với Quận ủy. Tiếp đó, quận đã tổ chức lớp tập huấn nghiệp vụ, gửi tài liệu đến từng chi bộ để hướng dẫn cụ thể về cách thức thực hiện ở cơ sở.
Theo Phó Trưởng ban Tổ chức Quận ủy Khúc Thị Hiền, là đảng bộ có đông đảng viên, số lượng đảng viên chuyển đến và chuyển đi khá lớn (trung bình mỗi năm khoảng 1.500 đến 1.800 người), nên Quy định số 09 đã giúp cho công tác quản lý đảng viên thuận lợi, hiệu quả hơn. Bởi thực tế cho thấy, bên cạnh hầu hết các đảng viên gương mẫu, chấp hành tốt các quy định, vẫn có đảng viên bỏ sinh hoạt đảng; hoặc đã có phiếu chuyển sinh hoạt đảng, nhưng không làm thủ tục, mà hồ sơ mang về “để tủ”. Với những trường hợp này, trước kia quy trình xóa tên khá phức tạp, tuy nhiên hiện nay, từ Quy định số 09, Ban Tổ chức Thành ủy đã có hướng dẫn cụ thể, nên việc “đưa các đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng thuộc Đảng bộ thành phố Hà Nội”, giúp quận thực hiện thuận lợi hơn.
Đại diện Ban Tổ chức Quận ủy cũng cho biết, với các doanh nghiệp thường xuyên có đảng viên đi làm ở các địa bàn khác, hoặc chuyển đi, Ban Tổ chức cũng có văn bản yêu cầu Đảng ủy Khối doanh nghiệp trực thuộc Quận ủy phải tăng cường hơn với công tác này, thậm chí theo hướng dẫn mới sẽ thực hiện kiểm tra bảng lương để quản lý một cách chặt chẽ. Từ tháng 10/2022 đến nay, đã có 21 đảng viên tại quận Đống Đa bị xóa tên, góp phần nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên ở cơ sở.