Sáng 1/12, trời ngớt mưa, chị Nguyễn Thị Dung, ở thôn Mỹ Tường 2, xã Nhơn Hải, huyện Ninh Hải (Ninh Thuận) gọi điện thoại nói chuyện với phóng viên Báo Nhân Dân: “Nhà báo sớm phản ánh xem các cấp, các ngành có cách nào cứu cánh cho nông dân chúng tôi không? Nước ngập trắng đồng, vụ hành năm nay bà con mất trắng tay rồi”.
Trên đường đi đến vùng trồng cây hành tím của bà con, hình ảnh mà chúng tôi ghi nhận ban đầu đó là hàng trăm ha cây hành tím đang chuẩn bị cho thu hoạch của nông dân các xã Nhơn Hải, Thanh Hải đã bị ngập sâu trong nước nhiều ngày qua. Có hàng chục ha, nước ngập trắng xóa không còn nhìn thấy màu xanh của những luống hành.
Nhiều hộ tất bật thuê công lao động (150 nghìn đồng/người/buổi) nhổ hành bỏ lên bờ phơi, để đất không bị thối. Đồng thời chọn những cọng hành, củ hành còn có thể bán được để mong vớt vát lại phần nào vốn đầu tư, chăm sóc sau hơn 2 tháng trồng. Tuy nhiên, các thương lái từ chối thu mua, vì hành tím thu hoạch khi chưa đủ tuổi và bị ngập nước nhiều ngày khiến chất lượng kém. Nông dân rất nóng lòng chờ “giải cứu”.
Cùng tham gia với những người được thuê để nhổ hành chất lên ngay bờ ruộng để phơi, chị Nguyễn Thị Dung, chia sẻ: “Vụ 1 năm nay, nhà tôi trồng 3 sào (3.000 m2) hành tím đã hơn 1 tháng 20 ngày, còn khoảng 20 ngày nữa là thu hoạch thì bị mưa nhấn chìm, gây hư hại hơn 90% diện tích. Giờ mất trắng hơn 70 triệu đồng chi phí đầu tư, thuốc bảo vệ thực vật, công chăm sóc”.
Nhiều nông dân cho biết, mùa vụ năm trước, sau khi thu hoạch 3 sào, được gần 5 tấn hành củ, tư thương thu mua từ 25-30 nghìn đồng/kg. Sau mùa vụ lãi khoảng 40 triệu đồng, nay thu hoạch phải bỏ phơi đầy bờ, bà còn chỉ mong bán với giá 10 nghìn đồng/kg nhưng thương lái không thu mua, xem như bị mất trắng.
Cạnh đó, hộ anh Nguyễn Khắc Chí cũng cùng chung cảnh ngộ. Anh Chí chua xót nói: “3 sào hành ngập nước hư hại hết, nay có mấy người trong xóm xin nhổ ít để về làm rau xanh ăn hoặc nấu với mì tôm ăn, tôi không thuê công nhổ bỏ vì đã hết tiền đầu tư. Cũng không đủ sức đặt máy bơm để hút nước, vì không còn cách nào cứu cánh, đành bỏ cuộc”.
Tại thôn Mỹ Hiệp, xã Thanh Hải, huyện Ninh Hải, hầu như các thửa, luống trồng hành bị ngập trắng, người dân nhổ hành bỏ đầy đường đi. Xác cây hành tấp vào bờ như những núi rác. 3 sào hành tím của hộ anh Bùi Văn Hảo ở thôn Mỹ Hiệp, đã hơn 2,5 tháng tuổi, chỉ còn khoảng 20 ngày nữa là thu hoạch đúng kỳ, nhưng giờ đã bị ngập trắng. Mấy ngày qua, anh Hảo huy động người thân trong gia đình lội nước để nhổ hành đưa lên bờ với hy vọng vớt vát được chút đỉnh, nhưng tư thương không thu mua, mặc dù bà con để cho tư thương tự áp giá thu mua, để cứu cánh cho bà con.
Hiện tại, nhiều nông dân trồng cây hành tím tại các xã Nhơn Hải, Thanh Hải, huyện Ninh Hải (Ninh Thuận) đã bị mất trắng mùa vụ bấc năm nay. Nhưng việc tư thương không thu mua sản phẩm, hành nhổ bỏ phơi trắng đồng, chỉ vài ngày nữa dễ bị hư thối, sẽ tác động tiêu cực đến môi trường.
Không chỉ riêng cây hành tím mà còn nhiều loại cây khác vẫn đang bị ngập sâu trong nước.
Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Ninh Thuận, thống kê ban đầu, toàn tỉnh có 619 căn nhà bị ngập nước; hơn 2.603 ha cây trồng các loại bị ngập, thiệt hại. Riêng huyện Ninh Hải có khoảng 91,5 ha hành tím đang giai đoạn phát triển, chuẩn bị thu hoạch bị hư hại gần như hoàn toàn…. Sau mưa, người dân sống, sản xuất tại các vùng bị thiệt hại do mưa lũ đang tổ chức khắc phục hậu quả, sớm ổn định đời sống.
