Các trận lũ lịch sử cuối năm 2020 qua đi, người nông dân trên các làng quê Quảng Trị mạnh mẽ cải tạo lại ruộng đồng bị bùn, đất san lấp để kịp gieo lúa đông - xuân 2020-2021. Lúa lên xanh mướt, đầy sức sống để rồi những ngày của tháng 5 này lúa được mùa, chín vàng rực trên khắp cánh đồng. Qua ngõ nhà nông nào cũng nghe xôn xao tiếng cười nói mừng vui của ngày mùa bội thu.
Ông Võ Văn Đình ở thôn An Thơ, xã Hải Phong, huyện Hải Lăng vừa thu hoạch xong 3,5ha lúa. Ruộng lúa của ông Đình cho năng suất 76 tạ/ha, bán ngay tại đồng cho các doanh nghiệp thu mua với giá 6.800 đồng/kg, cao nhất từ trước đến nay.
Phó Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng Dương Viết Hải cho biết, toàn huyện gieo cấy gần bảy nghìn ha lúa đông - xuân. Đến thời điểm này, nông dân các xã vừa thu hoạch xong và chuẩn bị gieo cấy vụ hè thu. Năm nay lúa được mùa lớn, được nắng, được giá và rất ít sâu bệnh nên nông dân đỡ tốn chi phí đầu tư hơn. Sau khi trừ các khoản, người dân còn lãi được khoảng 60% trị giá của mỗi kg lúa.
Ở huyện Vĩnh Linh, nằm về phía bắc của tỉnh Quảng Trị đang được mùa lớn. Toàn huyện gieo bốn nghìn ha lúa đạt năng suất bình quân đạt gần 60 tạ/ha. Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh Thái Văn Thành đề nghị các địa phương tranh thủ thời tiết thuận lợi, tiếp tục huy động tối đa nhân lực, phương tiện thu hoạch nhanh, gọn, sớm hoàn thành vụ đông xuân; chuẩn bị vật lực tập trung làm đất sản xuất lúa hè thu.
Những ngày này, nông dân huyện Vĩnh Linh đang tập trung vừa thu hoạch lúa vừa làm đất để kịp gieo trồng vụ mới, họ đang hưởng niềm vui ngày mùa bội thu.
Niềm vui được mùa tràn ngập trên các cánh đồng, làng quê của tỉnh Quảng Trị. Giám đốc Hợp tác xã Nông sản sạch canh tác tự nhiên Triệu Phong Nguyễn Hữu Đạt kể, chưa có bao giờ lúa của HTX sản xuất được mùa như vụ đông xuân năm nay, bình quân đạt 62 tạ/ha (trước đây chỉ hơn 50 tạ/ha). HTX gieo trồng 45ha trên ba xã Triệu Tài, Triệu Trung và Triệu Sơn của huyện Triệu Phong theo phương thức canh tác tự nhiên, sử dụng giống lúa chất lượng cao HN6.
Đây cũng là sản phẩm gạo của tỉnh Quảng Trị được Trung tâm Kiểm nghiệm và Chứng nhận chất lượng TQC chứng nhận được sản xuất phù hợp các yêu cầu của tiêu chuẩn Nông nghiệp hữu cơ quốc gia. HTX đang liên kết dài hạn với các doanh nghiệp trong nước thu mua toàn bộ lúa cho thành viên với giá đến 10.000 đồng/kg.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng cho biết, vụ đông xuân này, tỉnh gieo được 25.600ha lúa, đạt hơn 100 % kế hoạch. Nét nổi bật vụ này diện tích lúa chất lượng cao đạt đến 19 nghìn ha, ước tính năng suất lúa đạt trung bình hơn 60 tạ/ha. Đây là lần đầu tiên năng suất lúa vụ đông - xuân của tỉnh Quảng Trị đạt cao như vậy. Đặc biệt, có địa phương năng suất đạt đến 80 tạ/ha, như xã Gio Quang của huyện Gio Linh.
Ngay từ đầu vụ, UBND tỉnh Quảng Trị đã chỉ đạo các địa phương, ngành chức năng hướng dẫn người dân áp dụng đồng bộ các giải pháp khoa học kỹ thuật, đặc biệt hơn 90% diện tích sử dụng giống lúa bảo đảm phẩm cấp, nhiều giống lúa mới ngắn ngày, năng suất cao được đưa vào sản xuất. Việc mạnh dạn ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp đã giảm chi phí đầu tư trên đơn vị diện tích, nâng cao hiệu quả phòng trừ sâu bệnh, góp phần tăng thu nhập cho người nông dân.
Theo ông Hà Sỹ Đồng, có nhiều nguyên nhân mang đến niềm vui lớn trên các cánh đồng ở Quảng Trị. Đó là sự vào cuộc quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời của chính quyền từ tỉnh đến cơ sở và ngành chức năng. Trên cơ sở đó nông dân quyết tâm khôi phục sản xuất sau thiên tai và tuân thủ nghiêm túc cơ cấu giống và khung lịch thời vụ cũng như thời tiết thuận lợi suốt vụ đã giúp cây lúa phát triển tốt. Một yếu tố tự nhiên cần nhắc đến đó là sau lũ lụt, lượng phù sa bồi đắp dồi dào, ít sâu bệnh, không có chuột gây hại đến cây lúa được mùa lớn.
Ngoài ra, chủ trương liên kết sản xuất lúa theo phương pháp canh tác tự nhiên, hữu cơ và thích nghi biến đổi khí hậu, nhất là chú trọng phát huy vai trò liên kết giữa doanh nghiệp và các hộ nông dân được hưởng ứng cao. Hình thức liên kết là doanh nghiệp hỗ trợ kỹ thuật, cung cấp giống, vật tư đầu vào, bao tiêu sản phẩm, người nông dân sản xuất trên đất đai của mình nên thu nhập ngày càng cao hơn.