Ðồng chí sớm giác ngộ và tham gia hoạt động cách mạng từ khi mới 14 tuổi và đã trải qua tất cả thời kỳ cam go và oanh liệt của cách mạng nước ta trong suốt thế kỷ 20. Mười năm bị tù đày ở Côn Ðảo, nơi địa ngục trần gian, nhưng luôn nêu cao khí phách bất khuất, kiên trung; ra tù, lao vào hoạt động; luôn xuất hiện ở những địa bàn và thời điểm khó khăn nhất của cách mạng nước ta. Với tài năng và sự sáng tạo trong tổ chức chỉ đạo thực tiễn, đồng chí đã góp phần lãnh đạo, tạo nên chuyển biến có ý nghĩa bước ngoặt của cách mạng miền nam, đưa cuộc cách mạng giải phóng dân tộc của Ðảng và nhân dân ta đến thắng lợi cuối cùng. Ðồng chí đã cùng với tập thể lãnh đạo của Ðảng ta nhạy bén, chủ động, sáng tạo, khôn khéo lèo lái con thuyền cách mạng vượt qua những bước hiểm nghèo của thời kỳ xảy ra những biến động to lớn trên thế giới, đẩy mạnh công cuộc đổi mới và thu được những thành tựu rất quan trọng, có ý nghĩa lịch sử. Những thành công bước đầu của công cuộc đổi mới đã góp phần chuẩn bị đầy đủ cơ sở lý luận và thực tiễn cho Ðảng ta hoạch định Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội và Chiến lược ổn định và phát triển kinh tế đến năm 2000, tạo những điều kiện cơ bản cho cách mạng nước ta tiến lên trong công cuộc đổi mới 25 năm qua.
Ðồng chí Nguyễn Văn Linh là nhà lãnh đạo kiên định, sáng tạo của Ðảng. Ðồng chí đã góp phần hoạch định và chịu trách nhiệm cao nhất trong triển khai tổ chức thực thi đường lối đổi mới của Ðảng, vấn đề quan trọng là đồng chí đã cùng Ban Chấp hành Trung ương Ðảng xác định các nguyên tắc chỉ đạo công cuộc đổi mới ở nước ta. Ðó là, đổi mới để đi lên chủ nghĩa xã hội và phải đặt dưới sự lãnh đạo của Ðảng; đổi mới toàn diện, đặt trọng tâm vào kinh tế; việc đổi mới chính trị phải tích cực nhưng vững chắc, không gây ra mất ổn định; phải phát huy đầy đủ dân chủ xã hội chủ nghĩa trên mọi lĩnh vực và phải tiếp tục giương cao ngọn cờ chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa quốc tế vô sản. Sự kiên định đó của đồng chí Nguyễn Văn Linh là cơ sở để bảo đảm thống nhất tư tưởng trong toàn Ðảng, toàn dân, giữ vững ổn định chính trị của đất nước tạo tiền đề cho phát triển kinh tế - xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Ðồng chí Nguyễn Văn Linh hết sức quan tâm, mà việc giải quyết của đồng chí vừa thể hiện phẩm chất kiên định, sáng tạo, vừa thể hiện phương pháp cách mạng rất khoa học, thể hiện tinh thần bảo vệ chân lý, kiên trì nguyên tắc, lý luận không tách rời thực tiễn. Ðó là vấn đề Ðảng phải nhìn thẳng vào sự thật, phải thấy thiếu sót chủ quan, phải có tinh thần dũng cảm tự phê bình triệt để; để không mắc tiếp sai lầm, phải đổi mới tư duy và phong cách.
Như vậy, đồng chí luôn thể hiện sự thống nhất; sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý luận và thực tiễn; chống chủ nghĩa kinh nghiệm; hời hợt trong nhận thức; chống cách suy nghĩ chủ quan, bảo thủ, giáo điều. Ðồng chí Nguyễn Văn Linh đặc biệt quan tâm, chú trọng công tác xây dựng Ðảng; trong đó, đồng chí thường xuyên nhấn mạnh vấn đề phát huy dân chủ: "Sức mạnh, uy tín và chất lượng lãnh đạo của Ðảng phụ thuộc một phần quyết định ở việc phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, bao gồm cả dân chủ trong Ðảng và trong xã hội". Ðể lãnh đạo thúc đẩy quá trình này, cùng với nhiều giải pháp thực hiện, đồng chí đã trực tiếp viết 29 bài "Những việc cần làm ngay", đăng trên Báo Nhân Dân, đã tạo ra luồng sinh khí mới trong xã hội với tinh thần xây dựng, dân chủ, công khai, nói thẳng, nói thật, lời nói đi đôi với việc làm, góp phần đấu tranh chống tiêu cực, làm trong sạch bộ máy các cơ quan Ðảng, Nhà nước.
Những vấn đề như vậy từ đồng chí Nguyễn Văn Linh để lại cho chúng ta những bài học thực tiễn có giá trị to lớn và sâu sắc, cần phải quán triệt trong mọi lĩnh vực, nhất là xây dựng Ðảng, xây dựng hệ thống chính trị và đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Ðối với TP Hồ Chí Minh, công lao của đồng chí Nguyễn Văn Linh rất to lớn, đóng góp quan trọng vào thắng lợi của thành phố qua các thời kỳ cách mạng, để lại những bài học, chỉ dẫn quý báu cho Ðảng bộ và nhân dân thành phố trong sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ thành phố.
Ðồng chí Nguyễn Văn Linh luôn quan tâm sâu sắc đối với thành phố Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Ðịnh - TP Hồ Chí Minh là nơi đồng chí hoạt động nhiều thời gian nhất; là chiến trường trọng điểm trong thời kỳ kháng chiến, được đồng chí trực tiếp chỉ đạo thường xuyên; TP Hồ Chí Minh là một thực tiễn phong phú để đồng chí nắm bắt, khởi xướng, kiến tạo, đưa đến hình thành và thực hiện đường lối đổi mới của Ðảng ta.
Kể từ năm 1939 đến 1986, đã tám lần đồng chí Nguyễn Văn Linh làm Bí thư, là người đứng đầu Ðảng bộ thành phố. Ðiều đặc biệt là, những lúc thành phố gặp phải khó khăn, cam go nhất thì đồng chí được Ðảng điều động, cử về để lãnh đạo. Trong thời kỳ chống thực dân Pháp xâm lược, đồng chí đã có công to lớn trong xây dựng, củng cố tổ chức Ðảng, các đoàn thể quần chúng, lực lượng cách mạng trong công nhân và nhân dân lao động, khôi phục và phát triển phong trào cách mạng đô thị trong những tình huống rất gian nan, ngặt nghèo. Trong thời kỳ chống Mỹ, cứu nước, công lao to lớn của đồng chí thể hiện trên mọi lĩnh vực, sáng tạo những phương pháp, biện pháp thích hợp có hiệu quả ở chiến trường đô thị, nơi tập trung đầu não của kẻ thù; nơi có phong trào cách mạng đô thị lớn nhất và đầy cam go, ác liệt - nơi đầu sóng ngọn gió, đi trước về sau, mà với trọng trách cao nhất của Ðảng bộ, đồng chí Nguyễn Văn Linh đã gắn bó máu thịt, góp phần làm nên thắng lợi vĩ đại giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất Tổ quốc.
Giữ cương vị Bí thư Thành ủy trong hai thời kỳ sau ngày đất nước thống nhất - lúc thành phố mới được giải phóng, biết bao khó khăn, phức tạp với hàng loạt nhiệm vụ cấp bách nhằm ổn định tình hình; lúc bị kìm hãm bởi cơ chế quan liêu bao cấp với tình trạng khủng hoảng kinh tế - xã hội trầm trọng, cần phải thoát ra để phát triển, đồng chí Nguyễn Văn Linh đã đi tìm hiểu thực tế, kiểm tra - bằng mọi giá phải phát triển sản xuất. Ðồng chí Nguyễn Văn Linh đã cùng Ðảng bộ thành phố kiên định mục tiêu chiến lược, sáng tạo trong sách lược và phương pháp tổ chức thực hiện, đã phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, động viên mọi nguồn lực, năng lực sáng tạo đi đầu xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp trong quản lý kinh tế của thành phố; kiên trì đấu tranh, nắm bắt thực tiễn sinh động, dựa vào dân, tôn trọng lợi ích nhân dân, lấy sự phát triển của sản xuất, kinh doanh, nâng cao đời sống của nhân dân là tiêu chuẩn kiểm nghiệm sự đúng, sai của chính sách; từ đó làm sáng tỏ dần con đường đi và cách làm mới, tư duy mới, đóng góp tích cực và có hiệu quả cao vào sự hình thành đường lối đổi mới của Ðảng. Như vậy, qua các thời kỳ, gắn bó với thành phố, đồng chí Nguyễn Văn Linh đã có công lao rất to lớn, tạo dấu ấn sâu đậm trong lịch sử hào hùng của một thành phố anh hùng, mang tên Bác Hồ vĩ đại.
Ðảng bộ và nhân dân thành phố học tập và noi gương đồng chí Nguyễn Văn Linh, tấm gương sáng về nhiều mặt, nhất là phẩm chất đạo đức cách mạng và những bài học kinh nghiệm quý báu.
Chúng ta, ai cũng thấy rõ phải học tập, noi gương đồng chí Nguyễn Văn Linh là cần thiết, nhất là tinh thần đổi mới, phát huy dân chủ, gắn bó máu thịt với nhân dân, tăng cường công tác xây dựng Ðảng. Chúng ta cần nhận thức và quán triệt sâu sắc đánh giá của Ðảng, của nhân dân về đồng chí Nguyễn Văn Linh; chúng ta xem đó là nội dung để tiếp tục học tập và thực hiện; đó là lòng trung thành với lý tưởng cộng sản, kiên trì mục tiêu chiến lược, năng động, sáng tạo, nhạy bén trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện; bám sát thực tiễn, gần dân, tin dân, trọng dân, hiểu dân, lo cho dân là động lực và mục tiêu của sự sáng tạo, là phương châm, phương thức lãnh đạo, chỉ đạo của Ðảng bộ và hệ thống chính trị thành phố.
Noi theo tấm gương đồng chí chúng ta tiếp tục giữ vững và phát triển vị trí, vai trò của TP Hồ Chí Minh hiện nay và sắp đến - xây dựng TP Hồ Chí Minh đi đầu trong CNH, HÐH; phát triển nhanh và bền vững; trở thành một thành phố xã hội chủ nghĩa, văn minh, hiện đại; một trung tâm lớn về nhiều mặt của đất nước và có tầm cỡ ở khu vực Ðông - Nam Á, xứng đáng là thành phố mang tên Bác Hồ vĩ đại.
LÊ THANH HẢI
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh
