Vậy mà điều đó đến thật bất ngờ. Năm 2017, khi đang làm phóng viên thường trú của Báo Nhân Dân tại Thái Lan, tôi được Ban Biên tập gọi về giao nhiệm vụ làm Trưởng đại diện Cơ quan thường trú báo Nhân Dân tại LB Nga. Khi nhận nhiệm vụ, tôi thật sự vừa vui mừng vừa lo lắng. Vui mừng vì được Ban Biên tập tin tưởng giao trọng trách, còn lo lắng vì sẽ phải tới khai phá, bắt đầu công việc tại một địa bàn mới hoàn toàn.
Năm 1958, Báo Nhân Dân cử đồng chí Trần Kiên sang Liên Xô làm phóng viên tại Cơ quan thường trú Báo Nhân Dân và Thông tấn xã Việt Nam. Tuy nhiên, từ năm 1963 tới nay, sau khi đồng chí Trần Kiên về nước, Báo Nhân Dân cũng không cử thêm phóng viên khác đi thường trú tại Liên Xô và nước Nga sau này. Tháng 6-2017, được sự chấp thuận của Ban Bí thư Trung ương Đảng, Ban Biên tập Báo Nhân Dân ra quyết định thành lập Cơ quan thường trú tại LB Nga và khẩn trương hoàn tất các thủ tục cần thiết như lựa chọn cán bộ, xin cấp phép hoạt động từ Bộ Ngoại giao Nga để tiến hành mở Cơ quan thường trú.
Phải mất tám tháng làm thủ tục, đến cuối tháng 1-2018, Báo Nhân Dân mới nhận được điện từ phía Bộ Ngoại giao Nga thông báo đồng ý cấp phép cho Báo Nhân Dân mở Cơ quan thường trú tại LB Nga. Ban Biên tập Báo Nhân Dân chỉ đạo chúng tôi, những phóng viên của Cơ quan thường trú Báo Nhân Dân tại LB Nga, nhanh chóng sắp xếp bay sang Nga để bắt đầu công việc.
Ngày 2-2-2018, dù chỉ còn một tuần nữa là đến Tết Nguyên đán, tôi và phóng viên Quế Anh vẫn khăn gói ra sân bay lên đường làm nhiệm vụ. Thành phố Moscow đón chúng tôi bằng một trận mưa tuyết lất phất. Ô-tô đưa chúng tôi ra khỏi sân bay, lao nhanh trên những con đường đầy bùn nhão, chính là lớp tuyết đã bị xe cộ cày nát, bắn tung tóe.
Moscow khi đó đang giữa mùa đông, ngồi trên xe đi từ sân bay về nơi ở tạm, nhìn những tòa nhà cũ kỹ giữa bầu trời mùa đông xám xịt trôi vùn vụt qua cửa kính ô-tô, chúng tôi vừa nhớ nhà vừa lo lắng về công việc sắp tới. Không thể nào quên được quãng thời gian vất vả ấy.
Hằng ngày, cứ có việc là cả hai chị em lại lúp xúp lội tuyết gần 1km để ra bến tàu điện ngầm, từ đó bắt tàu đi các nơi làm việc. Có những ngày thời tiết lạnh tới gần âm 20 độ C, tuyết rơi ngập cửa ô-tô, đường đi chỉ là những lối đi nhỏ đã được lao công dọn sạch tuyết. Rồi có những buổi tối, khi đi trên đường phải tránh những quãng đường màu đen bởi nơi đó là nơi trước đó tuyết chảy ra và đóng thành băng, đi vào rất dễ bị trượt. Đã từng có đồng nghiệp, do mải chạy để lấy góc chụp ảnh không để ý, đã bị trượt ngã, đồ đạc rơi tung tóe, hỏng cả máy ảnh. Thế nhưng cũng chẳng mất nhiều thời gian, việc suốt ngày bận bịu giúp chúng tôi nhanh chóng làm quen với hoàn cảnh và thời tiết khắc nghiệt của nước Nga.
Công việc bộn bề, không chỉ phải chuẩn bị cơ sở vật chất, sắp xếp lên kế hoạch cho lễ ra mắt chính thức Cơ quan thường trú Báo Nhân Dân tại Nga, chúng tôi vẫn phải bảo đảm tin, bài để gửi về xuất bản.
Là một nước lớn trên thế giới, thành viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, lại là nơi có cộng đồng người Việt lớn hàng đầu thế giới, số lượng bài vở, tin tức hằng ngày ở Nga luôn dồn dập. Trong khi đó, những bỡ ngỡ khi tới địa bàn mới cũng gây không ít khó khăn cho chúng tôi trong việc thiết lập quan hệ, cơ sở vật chất cho Cơ quan thường trú.
Thật may mắn, trong những lúc khó khăn như vậy, ngoài sự quan tâm, chỉ đạo sát sao, kịp thời của Ban Biên tập, chúng tôi còn nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của các cơ quan đồng nghiệp, Đại sứ quán và cộng đồng kiều bào. Từ việc làm các thủ tục giấy tờ cần thiết, cho đến thuê trụ sở làm việc, mua sắm trang bị cơ sở vật chất cho Cơ quan thường trú, đều có sự giúp đỡ nhiệt tình của các đồng nghiệp Việt Nam từ các cơ quan thường trú Thông tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam và Đài Tiếng nói Việt Nam tại LB Nga.
Và chỉ sau đó sáu tháng, sáng 6-7-2018, Lễ khai trương Cơ quan thường trú Báo Nhân Dân tại LB Nga đã chính thức được tổ chức tại Khu tổ hợp đa chức năng Hà Nội - Moscow. Phát biểu tại lễ khai trương, đồng chí Tổng Biên tập Thuận Hữu nhấn mạnh, Việt Nam và LB Nga có mối quan hệ truyền thống tốt đẹp từ lâu. Trong công cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước, sự giúp đỡ chí tình chí nghĩa và hiệu quả đối với nhân dân Việt Nam trong thời kỳ khó khăn của LB Nga là điều nhân dân Việt Nam luôn ghi nhớ. Người dân Việt Nam luôn nghĩ tới những người bạn Nga với một tình cảm ấm áp, tin cậy và thân thiện. Hiện nay Việt Nam và LB Nga đã thiết lập mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện. Sự hợp tác giữa LB Nga và Việt Nam ngày càng hiệu quả và có sự phát triển tích cực. Với ý nghĩa như vậy, việc Báo Nhân Dân đặt Văn phòng đại diện ở LB Nga là điều hết sức cần thiết để góp phần giới thiệu về đất nước, con người LB Nga với nhân dân Việt Nam, đồng thời cũng giới thiệu với nhân dân Nga về sự phát triển của đất nước Việt Nam.
Trong khi đó, đại diện Bộ Ngoại giao Nga, ông Nozdrev Nicolai Stanislavovich, Vụ trưởng Vụ châu Á 3, cũng khẳng định Báo Nhân Dân là một tờ báo có uy tín cao, không chỉ đối với độc giả Việt Nam mà còn đối với cả độc giả các nước. Bởi vậy, việc Cơ quan thường trú Báo Nhân Dân khai trương sẽ giúp độc giả Việt Nam nhận được nhiều thông tin phong phú, nhiều mặt về LB Nga cũng như sẽ tạo điều kiện để thúc đẩy hơn nữa quan hệ hữu nghị truyền thống và hiểu biết lẫn nhau giữa hai nước Việt Nam và LB Nga.
Cũng tại buổi lễ, Đại sứ Việt Nam tại LB Nga Ngô Đức Mạnh bày tỏ tin tưởng rằng, với bề dày truyền thống của mình, với uy tín của một tờ báo của Đảng, một cơ quan thông tin đại chúng hàng đầu của Việt Nam, những hình ảnh về nước Nga, về quan hệ giữa hai nước, về hoạt động của cộng đồng người Việt Nam ở đây sẽ được Báo Nhân Dân truyền tải nhanh chóng, chính xác, qua đó góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống, đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước ngày càng phát triển.
Đúng 11 giờ 30 phút (giờ Moscow), trước sự chứng kiến của đông đảo đại diện các cơ quan hữu quan LB Nga, Đại sứ quán Việt Nam tại LB Nga, các cơ quan báo chí Nga và Việt Nam cũng như cộng đồng người Việt tại LB Nga, đồng chí Thuận Hữu, Đại sứ Việt Nam tại LB Nga Ngô Đức Mạnh và ông Nozdrev Nicolai Stanislavovich, đã cùng mở tấm vải phủ chiếc biển đồng, chính thức khai trương Cơ quan thường trú Báo Nhân Dân tại LB Nga.
Chứng kiến giây phút này, chúng tôi, những cán bộ đầu tiên của Cơ quan thường trú, hết sức xúc động và tự hào. Vậy là sau hơn 50 năm, phóng viên Báo Nhân Dân lại có mặt làm nhiệm vụ thường trú trên quê hương Xô-viết. Đồng thời, Báo cũng có thêm một cơ quan thường trú ở nước ngoài sau các nước Pháp, Thái Lan, Trung Quốc, Lào, Campuchia, mở rộng phạm vi hoạt động của phóng viên báo Đảng. Việc mở thêm một văn phòng thường trú nước ngoài cũng đánh dấu sự phát triển không ngừng của Báo Nhân Dân, hòa chung với sự phát triển mạnh mẽ của đất nước trong thời kỳ mới.
Đến nay, sau hơn ba năm hoạt động, Cơ quan thường trú Báo Nhân Dân đã vững vàng, tự tin hòa nhập vào cuộc sống báo chí tại LB Nga, trở thành một trong những đơn vị thường trú nước ngoài hoạt động tích cực của Báo Nhân Dân. Và chúng tôi, những cán bộ tham gia khai trương Cơ quan thường trú Báo Nhân Dân tại LB Nga, cũng vô cùng tự hào khi đã được góp một phần sức lực vào sự lớn mạnh của tờ báo Đảng thân yêu.
