Thực tiễn tại tỉnh miền núi Bắc Kạn cho thấy, khi có các giải pháp thiết thực, cụ thể thì công tác xây dựng, chỉnh đốn Ðảng và hệ thống chính trị sẽ có chuyển biến tích cực.
"Xây" bằng việc cụ thể
Bắc Kạn hiện có 13.197 cán bộ, công chức, viên chức; trong đó, cán bộ trẻ chiếm 49%; cán bộ nữ chiếm 67%; cán bộ người dân tộc thiểu số chiếm 84,2%. Trong số cán bộ hiện chưa giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý có 5.683 cán bộ trẻ, 6.832 cán bộ nữ và 7.352 cán bộ là đồng bào dân tộc thiểu số.
Do đặc thù là tỉnh có đông đồng bào dân tộc thiểu số, cho nên tỷ lệ cán bộ giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý là người dân tộc thiểu số của Bắc Kạn luôn ở mức cao. Tuy nhiên, nhiều năm qua, tỉnh luôn có khoảng trống về tỷ lệ cán bộ trẻ, cán bộ nữ trong bộ máy lãnh đạo, quản lý.
Thống kê đến tháng 9/2022 cho thấy, trong tổng số 256 cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý, cán bộ trẻ chỉ có 4 người, chiếm 1,56%; cán bộ nữ 53 người, chiếm 20,7%. Trong tổng số 1.716 cán bộ đang giữ chức vụ không thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý, cán bộ trẻ có 343 người, chiếm 19,9%; cán bộ nữ 1.196 người, chiếm 69,7%. Tại một số địa phương, đơn vị, cơ cấu lãnh đạo chủ chốt chưa bảo đảm cơ cấu 3 độ tuổi. Có thời điểm, tỉnh thiếu hụt nguồn cán bộ lãnh đạo kế cận, nhất là cán bộ trẻ. Ðiều này là bất hợp lý trong khi nguồn cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số còn rất lớn.
Ðể khắc phục hạn chế, tháng 8/2022, Bắc Kạn ban hành Ðề án số 04-ÐA/TU về tạo nguồn cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ người dân tộc thiểu số giữ chức danh lãnh đạo, quản lý các cấp, nhiệm kỳ 2025-2030. Tỉnh phấn đấu tỷ lệ cán bộ trẻ là lãnh đạo chủ chốt các sở, ban, ngành và tương đương đến năm 2025 đạt từ 5% trở lên; đến năm 2030 đạt từ 15% trở lên. Tỷ lệ cán bộ nữ là lãnh đạo các sở, ban, ngành và tương đương đến năm 2025 đạt 25% trở lên; đến năm 2030 đạt 30% trở lên. Tỷ lệ cán bộ trẻ giữ chức vụ lãnh đạo không thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý đến năm 2025 đạt từ 22% trở lên; đến năm 2030 đạt từ 25% trở lên. Tỷ lệ cán bộ, công chức nữ giữ chức vụ lãnh đạo không thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý đến năm 2025 đạt 40% và duy trì tỷ lệ này trong những năm tiếp theo…
Tỉnh chỉ đạo, từ quý I/2023, các cơ quan, đơn vị khi giới thiệu ứng cử, bổ nhiệm phải bảo đảm tỷ lệ cán bộ trẻ, cán bộ nữ theo mục tiêu đề án. Nếu không có nguồn thì báo cáo Thường trực Tỉnh ủy để bố trí luân chuyển, điều động từ nơi khác tới.
Tỉnh đang nỗ lực rất lớn trong việc khơi dậy và thể chế hóa quan điểm xây dựng, chỉnh đốn Ðảng là nghĩa vụ, trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên. Ðầu năm 2022, tỉnh ban hành đề án "Ðổi mới phong cách, lề lối làm việc của các cấp, các ngành và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức". Sau một năm triển khai đề án, Bắc Kạn đã có bước tiến vượt bậc về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Kết quả đánh giá công bố vào tháng 4/2023 cho thấy, năm 2022, Bắc Kạn đạt 65,15 điểm, xếp thứ 35 trong tổng số 63 tỉnh, thành phố, tăng 13 bậc so với năm 2021. Nhiều chỉ số thành phần đạt thứ hạng cao, đứng trong Tốp 10 cả nước.
Theo Tỉnh ủy Bắc Kạn, từ đầu nhiệm kỳ tới nay, tỉnh đã ban hành 14 kế hoạch, quy định, nghị quyết, chỉ thị về thực hiện xây dựng, chỉnh đốn Ðảng. Sau hơn nửa nhiệm kỳ 2020-2025, các cấp ủy đã quan tâm nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng, đảng viên với nhiều giải pháp được triển khai đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả. Công tác tự phê bình và phê bình, đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên, cán bộ lãnh đạo, quản lý đi vào nền nếp, thực chất hơn.
Tăng cường chỉnh đốn
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, tỉnh Bắc Kạn có hơn 2.000 lượt cấp ủy, 6.500 lượt cán bộ, đảng viên đã tiến hành kiểm điểm "tự soi, tự sửa" định kỳ. Sau tự phê bình và phê bình, các cá nhân, nhất là các cán bộ là người đứng đầu đều có bản cam kết khắc phục yếu kém, hạn chế đã được chỉ ra. Từ đây, nhiều việc khó, bất cập đã được giải quyết. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện, vi phạm pháp luật. Theo Ban Nội chính Tỉnh ủy, trong 6 tháng đầu năm 2023, các cơ quan tố tụng đã điều tra, giải quyết 5 vụ án tham nhũng, trong đó, chuyển kỳ trước sang bốn vụ với 8 bị can; khởi tố mới một vụ với 9 bị can. Tổng tài sản thiệt hại do hành vi tham nhũng của các vụ án nêu trên là hơn 852 triệu đồng, đã thu hồi hơn 619 triệu đồng.
Phòng ngừa từ xa, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 01-CT/TU về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác phòng chống tham nhũng. Trong đó, công khai, dân chủ trong công tác tuyển dụng, quy hoạch, đào tạo, bổ nhiệm, điều động, luân chuyển, đánh giá, khen thưởng, kỷ luật cán bộ, công chức; điều chuyển, thay thế những cán bộ lãnh đạo, quản lý có biểu hiện tham nhũng, uy tín giảm sút, không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; đồng thời thực hiện có hiệu quả việc chuyển đổi vị trí công tác cán bộ, công chức, viên chức để phòng chống tham nhũng.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, đã có 69 tổ chức, đơn vị được kiểm tra về thực hiện công khai, minh bạch, trong đó phát hiện có 11 đơn vị vi phạm. Thanh tra tỉnh và Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bắc Kạn đã tiến hành xác minh tài sản, thu nhập đối với 42 cán bộ, đảng viên.
Theo Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy, trong nửa đầu nhiệm kỳ, cấp ủy các cấp đã tiến hành thi hành kỷ luật một tổ chức đảng, 145 đảng viên. Ủy ban kiểm tra các cấp kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm 5 tổ chức đảng, 61 đảng viên, việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát đối với 513 tổ chức đảng; giám sát chuyên đề được 365 tổ chức đảng và 474 đảng viên. Qua kiểm tra, giám sát đã phát hiện nhiều tổ chức đảng, đảng viên còn có những khuyết điểm, vi phạm; đã thi hành kỷ luật 81 đảng viên.
Hầu hết những sai phạm, vi phạm chỉ được phát hiện khi đã xảy ra, tới mức phải kỷ luật, chuyển cơ quan điều tra. Ðiều đó cho thấy, công tác chỉnh đốn Ðảng, giám sát từ sớm, từ xa chưa thật sự hiệu quả. Về vấn đề này, Tỉnh ủy Bắc Kạn đánh giá, nhiệm vụ kiểm tra, giám sát tại một số cấp ủy, ủy ban kiểm tra, tổ chức đảng ở cơ sở chưa bám sát kế hoạch, kiểm tra chưa trọng tâm, giám sát chưa mở rộng. Việc nắm tình hình của một số cấp ủy, ủy ban kiểm tra có lúc chưa kịp thời. Việc phát hiện dấu hiệu vi phạm thông qua công tác kiểm tra, giám sát còn ít; có trường hợp xử lý kỷ luật đảng chưa kịp thời, đồng bộ với kỷ luật hành chính.
Trưởng ban Nội chính Tỉnh ủy Bắc Kạn, Lường Ðức Thắng cho biết, Ban tham mưu cho Tỉnh ủy thường xuyên ra văn bản đôn đốc tới các tổ chức cơ sở đảng trong thực hiện tốt nhiệm vụ phòng chống tham nhũng. Hằng năm, Ban và Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh triển khai khoảng 10 cuộc kiểm tra, giám sát, tập trung vào các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tiêu cực. Ðể nâng cao tính răn đe, việc kiểm tra, giám sát còn tập trung vào cả những vụ việc đã được cấp cơ sở kiểm tra, giám sát. Qua đó đã chấn chỉnh, xử lý một số vụ việc đã kiểm tra nhưng chưa được xử lý đúng sai phạm.
Tỉnh ủy Bắc Kạn chỉ đạo nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên lãnh đạo, quản lý, nhất là người đứng đầu. Tỉnh ủy yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng thường xuyên rà soát, sàng lọc, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Ðảng; nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ và sinh hoạt chuyên đề; làm tốt công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên vi phạm; kiên quyết sàng lọc, miễn nhiệm, thay thế, cho từ chức đối với cán bộ làm việc kém hiệu quả, không hoàn thành nhiệm vụ, yếu về năng lực, kém về phẩm chất đạo đức, tín nhiệm thấp. Bắc Kạn phấn đấu hằng năm, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các ban thường vụ cấp ủy cấp huyện, Ban cán sự đảng và 95% cấp ủy cơ sở hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên.
