Thủ tướng Nhật Bản Junichiro Koizumi hôm nay bày tỏ “hối tiếc sâu sắc” về việc nước này đã xâm lược một số nước châu Á trong chiến tranh thế giới lần thứ hai.
Phát biểu tại phiên khai mạc Hội nghị cấp cao Á-Phi ở thủ đô Jakarta của Indonesia, ông J. Koizumi nói: “Trong quá khứ Nhật Bản đã có thời kỳ là thực dân và cuộc xâm lược của Nhật Bản đã gây thiệt hại to lớn và đau khổ cho người dân của nhiều nước, đặc biệt là người dân của các nước châu Á. Nhật Bản đối mặt trực tiếp với sự thật này của lịch sử trên tinh thần thẳng thắn”.
Lời xin lỗi này của ông Koizumi không có gì khác với lời xin lỗi mà các nhà lãnh đạo Nhật Bản trước đây đã bày tỏ, nhưng nó được đưa ra trong bối cảnh làn sóng biểu tình diễn ra ở Trung Quốc và Hàn Quốc phản đối việc Nhật Bản gần đây cho phép lưu hành những cuốn sách giáo khoa gây tranh cãi, mà theo những người chỉ trích thì chúng xuyên tạc lịch sử nhằm minh oan cho quá khứ chiến tranh của Nhật Bản.
Lời xin lỗi trên của ông Koizumi cũng được đưa ra trong khi hơn 160 nghị sĩ Nhật Bản hoặc những người đại diện của họ tới thăm khu đền Yasukuni, nơi tưởng niệm 2,5 triệu người dân Nhật Bản chết trong cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai, trong đó có cả những kẻ tội phạm chiến tranh.
Tuy không có thành viên nội các nào tham gia vào chuyến thăm này, nhưng các nhà quan sát cho rằng, chuyến thăm này càng làm người dân Trung Quốc phẫn nộ.
Thủ tướng Koizumi cũng đề nghị có cuộc gặp với Chủ tịch nước Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đang tham dự hội nghị thượng đỉnh Á-Phi, nhưng phía Trung Quốc chưa đồng ý.
Phát biểu tại hội nghị, ông Koizumi cũng kêu gọi các nước ủng hộ Nhật Bản trở thành thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Ông nhấn mạnh Nhật Bản đã đóng góp lớn trong các khoản viện trợ phát triển và cam kết sẽ tăng khoản đóng góp này. Ông nói: “Liên hợp quốc, đặc biệt là Hội đồng Bảo an, cần được cải tổ để tổ chức này phản ánh thực tế của thế giới ngày nay”.
Trước đó, Trung Quốc đã phản đối việc Nhật Bản ứng cử ghế thường trực tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
