Nguy cơ gia tăng tai nạn giao thông trên đường cao tốc

Bất cập về hạ tầng trên đường cao tốc

Mới đây nhất, khoảng 15 giờ 25 phút ngày 21-12, tại Km 40 trên tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai đoạn qua huyện Lập Thạch (Vĩnh Phúc) đã xảy ra vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng. Xe khách giường nằm của nhà xe Bảo Yến đã tông mạnh vào xe của nhà xe Trung Kiên đi trước, khiến hai người chết tại chỗ, một người bị chết sau đó và 20 người bị thương. Nguyên nhân chính xác phải chờ cơ quan công an điều tra, xác minh, tuy nhiên nhiều chuyên gia giao thông nhận định, xe Trung Kiên đi trước dừng bất ngờ đón khách khiến xe Bảo Yến đi sau không kịp tránh. Theo đánh giá của Cục Quản lý đường bộ cao tốc (Tổng cục Đường bộ Việt Nam), TNGT trên các tuyến cao tốc diễn biến phức tạp, ngày càng gia tăng về số vụ và mức độ nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn về người, tài sản, do hạ tầng phục vụ dân sinh (đường gom, hầm chui, cầu vượt,…) chưa hoàn thiện, ý thức người tham gia giao thông trên tuyến còn hạn chế.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Hoàng Xuân Nguyên cho rằng, sau khi tuyến đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai chính thức đưa vào khai thác, đã phát sinh nhiều vấn đề về ATGT cần giải quyết. Thời gian gần đây, liên tục xuất hiện tình trạng người dân sinh sống dọc hai bên đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai cố tình phá hàng rào ngăn cách, tự do đi lại trên tuyến; xe chạy quá tốc độ, dừng đỗ, trả khách tùy tiện trên đường cao tốc, dân phá hàng rào, hộ lan đi xe máy vào đường cao tốc, bán hàng quán dọc hành lang đường cao tốc,... đang là những hành vi có nguy cơ cao dẫn đến TNGT nghiêm trọng. Theo số liệu thống kê của Công ty Vận hành và bảo trì đường cao tốc Việt Nam, trong năm 2015, trên tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai đã xảy ra 53 vụ TNGT, làm 14 người chết, 39 người bị thương. Đường cao tốc được xây dựng dành riêng cho xe ô-tô lưu thông với tốc độ cao nên khi xe máy, xe thô sơ, người đi bộ hay gia súc đi vào tuyến đã trở thành chướng ngại vật, rất dễ xảy ra va chạm.

Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT quốc gia Khuất Việt Hùng cho rằng, cả nước hiện có hơn 700 km đường cao tốc đã được đưa vào khai thác. Bên cạnh những lợi ích trong việc vận hành, khai thác, có nhiều vấn đề liên quan đến ATGT, những nguy cơ phát sinh TNGT như vi phạm quy tắc giao thông, tránh vượt, dừng đỗ trái quy định, vi phạm về tải trọng xe vẫn còn nhiều, việc xâm phạm tài sản trên đường cao tốc vẫn hết sức nhức nhối. Một thành viên của diễn đàn Otofun phân tích, dọc các tuyến cao tốc như Nội Bài - Lào Cai, hệ thống biển báo còn nhỏ và chưa đầy đủ ở các lối ra, không đọc được ở khoảng cách xa, khiến nhiều lái xe chạy “ngon trớn” vượt qua và phải lùi lại rất nguy hiểm, dễ xảy ra tai nạn. Bên cạnh đó, hệ thống trạm dừng nghỉ trên các tuyến cao tốc thiếu và không đồng bộ, nên khi muốn dừng nghỉ, các phương tiện phải đỗ luôn trên đường. Ngoài ra, khi không may xảy ra sự cố, số điện thoại “đường dây nóng” trên đường cao tốc trở thành “đường dây mát”, hiệu quả không cao, có thành viên của diễn đàn bị nổ lốp trên đường cao tốc nhưng gọi đến số dịch vụ lại được cung cấp một dịch vụ khác, bị mất 800 nghìn đồng cho một lần thay lốp.

Khắc phục hạn chế, bảo đảm ATGT

Để khắc phục những bất cập này, theo đề xuất của Cục Quản lý đường bộ cao tốc, cần tập trung nguồn lực xây dựng đồng bộ kết cấu hạ tầng giao thông, đặc biệt chú trọng đến các hạng mục bảo đảm ATGT. Đồng thời, cần đẩy mạnh việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật ATGT cho những người tham gia giao thông và người dân sinh sống hai bên đường, đổi mới cả nội dung lẫn hình thức và cho phép thực hiện chủ trương xã hội hóa để nâng cao hiệu quả. Cùng với đó, nhiều tuyến cao tốc hiện nay đã áp dụng hệ thống giao thông thông minh (ITS), kiểm soát phương tiện qua ca-mê-ra, cân tải trọng xe tự động để cung cấp số liệu cho lực lượng chức năng, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Khi có sự cố xảy ra trên đường cao tốc, công tác thông tin, cảnh báo sẽ kịp thời hơn, lực lượng cứu hộ có thể xác định nhanh chóng, chính xác vị trí tai nạn để khẩn trương ứng cứu.

Ủy ban ATGT quốc gia đã chỉ đạo các địa phương thực hiện yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh vận tải trên địa bàn thực hiện nghiêm quy định của Chính phủ và Bộ Giao thông vận tải về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô-tô, tăng cường công tác quản lý, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ lái xe về pháp luật trật tự, ATGT và kỹ năng điều khiển ô-tô trên đường cao tốc, thực hiện nghiêm việc không dừng, đỗ, đón, trả khách trên đường cao tốc. Lực lượng cảnh sát giao thông tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm trên đường cao tốc, nhất là các tuyến đường vừa mới hoàn thành đưa vào khai thác; phát hiện và xử lý nghiêm các vi phạm về trật tự ATGT, tập trung vào các hành vi chạy quá tốc độ quy định, đi sai làn đường, vượt xe trái quy định, vi phạm nồng độ cồn, chở quá tải và quá số người quy định, dừng, đỗ, đón trả khách trên đường cao tốc. Tổng cục Đường bộ Việt Nam tăng cường giám sát qua thiết bị giám sát hành trình, cung cấp dữ liệu cho các sở giao thông vận tải có xe vi phạm để xử lý; đẩy mạnh công tác quản lý hạ tầng đường cao tốc bảo đảm đủ các điều kiện an toàn; tổ chức cứu hộ, cứu nạn kịp thời trên đường cao tốc. Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam khẩn trương kiểm tra, rà soát, khắc phục các bất cập về kết cấu hạ tầng bảo đảm ATGT trên đường cao tốc; tuyên truyền, phổ biến pháp luật về ATGT và trách nhiệm bảo vệ kết cấu hạ tầng đối với người dân sống hai bên đường cao tốc, vận động nhắc nhở người dân không điều khiển mô-tô, xe gắn máy, xe thô sơ, đi bộ, vẫy đón xe khách trên đường cao tốc.

Ủy ban ATGT quốc gia cũng yêu cầu các cơ quan, đơn vị chức năng liên quan xây dựng kế hoạch, tiến hành khảo sát, kiểm tra ATGT trên các tuyến đường cao tốc, trước tiên sẽ kiểm tra khoảng 50 km đầu tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai để chuẩn bị từ ngày 1-1-2016, sẽ tiến hành xử phạt nguội. Từ nay đến trước Tết Nguyên đán, đơn vị bảo trì, quản lý cần rà soát biển báo, vạch sơn kẻ đường trên tất cả các tuyến đường cao tốc để người dân có môi trường thực hành giao thông an toàn.