Nga và Iran hợp tác chống trừng phạt của phương Tây

Tại cuộc gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin, người tiến hành chuyến thăm chính thức Iran, lãnh đạo tối cao Iran Ali Khamenei đã kêu gọi Nga tăng cường mối quan hệ hợp tác lâu dài với quốc gia Trung Đông này. Sự hợp tác giữa hai bên đem lại rất nhiều lợi ích cho cả hai phía, nhất là trong bối cảnh hai cường quốc dầu khí cùng đang hứng chịu các lệnh trừng phạt của phương Tây.
0:00 / 0:00
0:00
Lãnh đạo tối cao Iran Ali Khamenei (phải) và Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc gặp ở Tehran, Iran, ngày 19/7/2022. (Ảnh: AFP/TTXVN)
Lãnh đạo tối cao Iran Ali Khamenei (phải) và Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc gặp ở Tehran, Iran, ngày 19/7/2022. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Trong khuôn khổ cuộc gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin, lãnh đạo tối cao Iran Ali Khamenei đánh giá cao việc Nga luôn giữ vững vị thế độc lập, đồng thời cho rằng các nước nên loại bỏ dần đồng USD khỏi giao dịch thương mại toàn cầu, thay vào đó là sử dụng đồng nội tệ. Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei cũng kêu gọi dần loại bỏ đồng USD trong giao dịch song phương. Trong một bước đi quan trọng nhằm thúc đẩy mối quan hệ kinh tế với Nga, Iran đã thực hiện giao dịch trao đổi tiền tệ giữa đồng nội tệ rial với đồng ruble của Nga. Hai bên đã ký bản ghi nhớ về việc sử dụng đồng nội tệ trong các giao dịch thương mại quy mô nhỏ. Iran cũng đã bắt đầu đưa giao dịch đồng rial-ruble lên thị trường ngoại hối.

Trong bối cảnh cả Iran và Nga đều đang chịu các lệnh trừng phạt của phương Tây do Mỹ đứng đầu, Điện Kremlin cho biết, Nga sẽ dần loại bỏ đồng USD trong các giao dịch của nước này với Iran. Thống đốc Ngân hàng Trung ương Iran Ali Salehabadi nhấn mạnh, khi các cường quốc dùng những đồng tiền lớn làm công cụ chính trị thì việc sử dụng đồng nội tệ và việc ký kết các thỏa thuận tiền tệ song phương, đa phương có thể là giải pháp hiệu quả nhằm vô hiệu hóa các biện pháp gây sức ép của các cường quốc đối với các nước khác. Theo người đứng đầu Ngân hàng Trung ương Iran, hoạt động xuất khẩu của Iran sang Nga sẽ gia tăng sau khi thực hiện giao dịch trao đổi tiền tệ giữa đồng rial và đồng ruble.

Cũng trong chuyến thăm Iran mới đây của Tổng thống Nga Putin, Công ty dầu khí quốc gia Iran (NIOC) và Tập đoàn Gazprom của Nga đã ký một thỏa thuận hợp tác trị giá khoảng 40 tỷ USD nhằm hỗ trợ phát triển năng lượng. Theo thỏa thuận, Gazprom sẽ giúp NIOC phát triển các mỏ khí ở Kish và North Pars và sáu mỏ dầu. Gazprom cũng tham gia các dự án khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và xây dựng các đường ống dẫn khí xuất khẩu cho Iran.

Iran hiện là nước có trữ lượng khí tự nhiên lớn thứ hai thế giới sau Nga, nhưng các lệnh trừng phạt của Mỹ đã ngăn cản nước này tiếp cận công nghệ và làm chậm lại sự phát triển của lĩnh vực xuất khẩu khí đốt. Chuyến thăm của Tổng thống Nga Putin tới Iran thu hút sự chú ý lớn trong bối cảnh xung đột tại Ukraine đang làm rối loạn thị trường dầu khí toàn cầu, đẩy giá cả tăng cao dẫn tới lạm phát tiêu dùng phi mã.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định, Iran là đối tác của Nga và Moskva coi trọng mối quan hệ song phương với Tehran. Quan hệ kinh tế và thương mại giữa hai nước đã vượt con số 4 tỷ USD vào năm ngoái và Moskva sẽ dần từ bỏ thông lệ sử dụng đồng USD trong hoạt động thương mại khi hai bên phát triển quan hệ hợp tác trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng. Cũng theo ông Peskov, Nga và Iran có cơ hội để xây dựng hợp tác nhằm giảm bớt tác động từ các lệnh trừng phạt.